แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
แผ่นดิสก์ที่มีเครื่องหมายการค้า “SONY” อันแท้จริงของผู้เสียหายมีลักษณะเฉพาะซึ่งเป็นความลับ 4 จุด ไม่สามารถเปิดเผย มีเฉพาะผู้รู้จุดสังเกตนี้เท่านั้นจึงจะสามารถสังเกตได้ เป็นการยากที่ประชาชนหรือผู้ขายทั่วไปจะรู้ได้ว่าสินค้าแผ่นดิสก์ของกลางที่นำมาจำหน่ายเป็นสินค้าที่แท้จริงของผู้เสียหายหรือมีผู้ทำเลียนแบบขึ้น เมื่อไม่ปรากฏจากทางนำสืบของโจทก์เลยว่าสินค้าแผ่นดิสก์ของแท้ของผู้เสียหายจำหน่ายในราคาเท่าใดและสินค้าแผ่นดิสก์วัตถุพยานที่จำเลยจำหน่ายนี้จำหน่ายในราคาเท่าไร พยานหลักฐานของโจทก์เท่าที่สืบมายังมีความสงสัยตามสมควรว่าจำเลยจะรู้หรือไม่ว่าสินค้าแผ่นดิสก์ที่จำหน่ายเป็นสินค้าที่เลียนเครื่องหมายการค้าของผู้เสียหาย จึงต้องยกประโยชน์แห่งความสงสัยให้แก่จำเลยตาม พ.ร.บ.จัดตั้งศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศและวิธีพิจารณาคดีทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศ พ.ศ.2539 มาตรา 45 ประกอบ ป.วิ.อ. มาตรา 227 ให้พิพากษายกฟ้องโจทก์ แต่เมื่อฟังได้ว่าแผ่นดิสก์ของกลางจำนวน 360 แผ่น มีเครื่องหมายที่เลียนเครื่องหมายการค้าของผู้เสียหาย อันเป็นสินค้าที่ต้องริบ จึงให้ริบเสีย แม้ว่าจะไม่มีผู้ถูกลงโทษในคดีนี้ก็ตาม ตาม พ.ร.บ.เครื่องหมายการค้า พ.ศ.2534 มาตรา 115
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องและแก้ไขฟ้องขอให้ลงโทษจำเลยตามพระราชบัญญัติเครื่องหมายการค้า พ.ศ.2534 มาตรา 4, 109, 110, 115, 117 ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 32, 33 และริบของกลาง
จำเลยให้การปฏิเสธ
ศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลางพิพากษาจำเลยมีความผิดตามพระราชบัญญัติเครื่องหมายการค้า พ.ศ.2534 มาตรา 109 ประกอบมาตรา 110 ปรับ 5,000 บาท ริบของกลาง ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 33 (1) หากจำเลยไม่ชำระค่าปรับให้จัดการตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 29, 30
จำเลยอุทธรณ์ต่อศาลฎีกา
ศาลฎีกาแผนกคดีทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศวินิจฉัยว่า จำเลยกระทำความผิดตามฟ้องโจทก์หรือไม่ เห็นว่า โจทก์มีนางสาวสุดาภรณ์ผู้รับมอบอำนาจช่วงผู้เสียหายและเป็นผู้เข้าตรวจค้นร้านจำเลยเบิกความ แผ่นดิสก์วัตถุพยาน ขาดลักษณะเฉพาะของสินค้าแท้ แต่เป็นความลับไม่สามารถจะเปิดเผยได้ โดยลักษณะเฉพาะนี้ขาดหายไปถึง 2 ประการ ซึ่งลักษณะเฉพาะสามารถสังเกตได้ด้วยตาเปล่า และวัตถุพยานหากวางจำหน่ายประชาชนทั่วไปดูลักษณะแล้วจะเข้าใจว่าเป็นสินค้าซึ่งเป็นของแท้ แต่พยานทราบว่าไม่ใช่สินค้าของผู้เสียหาย เพราะขาดลักษณะเฉพาะ 2 ประการ ส่วนนายชาญสิญจ์ ผู้รับมอบอำนาจผู้เสียหายเบิกความ สินค้าแผ่นดิสก์ของผู้เสียหายมีลักษณะเฉพาะซึ่งเป็นความลับ 4 ประการ เปิดเผยไม่ได้ แต่สามารถสังเกตเห็นได้ด้วยตาเปล่า วัตถุพยานมีข้อสังเกตคือ (1) กระดาษที่ปะอยู่ที่ด้านหนึ่งของแผ่นดิสก์ที่มีคำว่า โซนี่ เป็นภาษาอังกฤษนี้ แถบสีที่อยู่ส่วนล่างกินพื้นที่ประมาณ 2 ใน 5 โดยแถบสีที่ปรากฏอยู่แตกต่างไปจากสินค้าของผู้เสียหาย และ (2) เมื่อพลิกแผ่นดิสก์ไปอีกด้านหนึ่ง ที่แถบล่างส่วนที่เป็นพลาสติก ไม่มีอักษรแสดง ไม่มีหมายเลขกำกับถึงจำนวนสินค้าเรียงลำดับ 1 ถึงจำนวนต่างๆ ที่เรียกว่า serial number โดย (1) และ (2) เป็นความลับ 2 ใน 4 อย่าง และยังมีอีก 2 อย่างเป็นความลับสุดยอดเปิดเผยไม่ได้ และตอบทนายจำเลยถามค้าน สินค้าซึ่งเป็นของแท้มีลักษณะอย่างไรนั้น ตัวแทนจำหน่ายของผู้เสียหายไม่ได้โฆษณาหรือชี้แจงให้ประชาชนทั่วไปทราบ แสดงว่า การจะสังเกตสินค้าแผ่นดิสก์ของผู้เสียหายว่าเป็นของแท้หรือของที่ผู้อื่นทำเลียนแบบจะต้องรู้จุดสังเกตเฉพาะจำนวน 4 จุด ซึ่งมีเฉพาะผู้ที่รู้จุดสังเกตเท่านั้นจึงจะสามารถสังเกตได้ โดยเฉพาะผู้เสียหายไม่เคยโฆษณาจุดสังเกตเฉพาะทั้ง 4 จุด ให้ผู้ใดทราบโดยเก็บไว้เป็นความลับ เป็นการยากที่ประชาชนหรือผู้ขายทั่วไปจะรู้ได้ว่าสินค้าแผ่นดิสก์ที่นำมาจำหน่ายเป็นสินค้าที่แท้จริงของผู้เสียหายหรือมีผู้อื่นทำเลียนแบบขึ้น นอกจากนี้ นายชาญสิญจ์เบิกความตอบทนายโจทก์ถามติง แม้จะไม่เปิดเผยว่าสินค้าแผ่นดิสก์ของแท้มีลักษณะอย่างไร แต่ประชาชนทั่วไปสามารถทราบได้ว่าของที่ซื้อนั้นเป็นของแท้หรือของไม่แท้ได้ เพราะราคาของแท้จะแตกต่างกับราคาของไม่แท้อยู่มาก แต่ไม่ปรากฏจากทางนำสืบของโจทก์เลยว่าสินค้าแผ่นดิสก์ของแท้ของผู้เสียหายจำหน่ายในราคาเท่าไร และสินค้าแผ่นดิสก์วัตถุพยาน ที่จำเลยจำหน่ายนี้จำหน่ายในราคาเท่าไรพยานหลักฐานโจทก์เท่าที่นำสืบมายังมีความสงสัยตามสมควรว่าจำเลยจะรู้หรือไม่ สินค้าแผ่นดิสก์ที่จำหน่ายอยู่เป็นสินค้าที่เลียนเครื่องหมายการค้าของผู้เสียหาย ต้องยกประโยชน์แห่งความสงสัยให้แก่จำเลยตามพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศและวิธีพิจารณาคดีทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศ พ.ศ.2539 มาตรา 45 ประกอบประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 227 ศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลางพิพากษาลงโทษจำเลย ไม่ต้องด้วยความเห็นของศาลฎีกาแผนกคดีทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศ อุทธรณ์ของจำเลยฟังขึ้น อย่างไรก็ตามเมื่อฟังได้ว่าแผ่นดิสก์ของกลางจำนวน 360 แผ่น ที่จำเลยเสนอจำหน่ายมีเครื่องหมายที่เลียนเครื่องหมายการค้าของผู้เสียหายเป็นสินค้าที่ต้องริบแม้ว่าจะไม่มีผู้ถูกลงโทษในคดีนี้ก็ตาม ตามพระราชบัญญัติเครื่องหมายการค้า พ.ศ.2534 มาตรา 115
พิพากษากลับให้ยกฟ้องโจทก์ แต่ให้ริบของกลาง