แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การยื่นคำร้องขอรับชำระหนี้ตามเช็คในคดีล้มละลาย (หรือการฟ้องเรียกเงินตามเช็คเป็นคดีแพ่ง) ไม่ใช่คดีแพ่งที่เกี่ยวเนื่องกับความผิดอาญาฐานออกเช็คนั้นโดยมีเจตนาที่จะไม่ให้มีการใช้เงินตามเช็ค ฉะนั้นการฟ้องคดีอาญาดังกล่าวจึงไม่ทำให้อายุความของคดีแพ่งนั้นสะดุดหยุดลง ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 51 ดังนั้น เมื่อเช็คที่นำมาขอรับชำระหนี้มีอายุเกิน 1 ปี นับจากวันสั่งจ่ายจึงขาดอายุความตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1002 เจ้าหนี้จึงไม่มีสิทธิได้รับชำระหนี้ตามกฎหมายล้มละลาย
(ประชุมใหญ่ ครั้งที่ 7 – 8 /2511)
ย่อยาว
คดีนี้ศาลพิพากษาให้จำเลยเป็นบุคคลล้มละลาย นางอรุณเจ้าหนี้ขอรับชำระหนี้ตามเช็คเป็นเงิน ๖๙,๐๐๐ บาท เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์เห็นว่า แม้นางอรุณจะเคยเป็นโจทก์ฟ้องจำเลยเป็นคดีอาญาเกี่ยวกับเช็ครายนี้ แต่ก็ได้ถอนฟ้องไปแล้ว ไม่ทำให้อายุความของเช็คสะดุดหยุดลง นางอรุณมาขอรับชำระหนี้เกิน ๑ ปี จึงควรยกคำขอ และศาลแพ่งเห็นชอบด้วย สั่งยกคำขอรับชำระหนี้เสีย
นางอรุณเจ้าหนี้อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์เห็นว่า คำขอรับชำระหนี้ตามเช็ครายนี้ไม่ขาดอายุความ พิพากษากลับคำสั่งศาลชั้นต้น อนุญาตให้นางอรุณเจ้าหนี้ขอรับชำระหนี้ได้
เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ของจำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยโดยที่ประชุมใหญ่ว่าการยื่นคำร้องขอรับชำระหนี้ตามเช็คในคดีล้มละลายไม่ใช่คดีแพ่งที่เกี่ยวเนื่องกับความผิดอาญาฐานออกเช็คนั้น โดยมีเจตนาที่จะไม่ให้มีการใช้เงินตามเช็คตามพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดอันเกิดจากการใช้เช็ค พ.ศ. ๒๔๙๗ มาตรา ๓ (๑) เพราะความรับผิดทางแพ่งในกรณีนี้ ไม่ได้อาศัยมูลของคดีอาญา ฉะนั้น การฟ้องคดีอาญาดังกล่าวจึงไม่ทำให้อายุความของคดีแพ่งนั้นสะดุดหยุดลง ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๕๑ ดังนั้น เมื่อเช็คที่นำมาขอรับชำระหนี้มีอายุเกิน ๑ ปี นับจากวันสั่งจ่ายแล้ว เช็คก็ขาดอายุความที่จะฟ้องเรียกเงินตามเช็คนั้น ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๑๐๐๒ เจ้าหนี้จึงไม่มีสิทธิที่จะได้รับชำระหนี้ตามพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. ๒๔๘๓ มาตรา ๙๔ (๑)
พิพากษากลับ
