แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์ได้รับทราบคำชี้ขาดของจำเลยให้เสียภาษีตามที่พนักงานเจ้าหน้าที่ของจำเลยประเมินไว้แล้ว โจทก์ไม่พอใจคำชี้ขาดของจำเลย แต่โจทก์ไม่ยอมชำระค่าภาษีตามที่พนักงานเจ้าหน้าที่ของจำเลยประเมินไว้ กลับนำคดีมาฟ้องจำเลยต่อศาลว่าการประเมินไม่ถูกต้องตามบทบัญญัติมาตรา 31 การที่โจทก์ฟ้องจำเลยดังกล่าวจึงต้องอยู่ภายใต้บทบัญญัติมาตรา 39 คือโจทก์ต้องชำระค่าภาษีให้จำเลยไปก่อน เมื่อโจทก์ไม่ชำระค่าภาษีตามที่จำเลยประเมินไว้ก่อนฟ้องเช่นนี้ ฟ้องของโจทก์จึงเป็นฟ้องที่ศาลจะรับไว้พิจารณาไม่ได้ และศาลไม่อาจที่จะสั่งให้โจทก์นำค่าภาษีมาชำระหลังจากฟ้องแล้วได้ ถือได้ว่าโจทก์ยังไม่มีอำนาจฟ้องจำเลย
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์เป็นเจ้าของตึกแถวเลขที่ ๑๓๒/๑๐๔-๑๐๕-๑๐๖ ตั้งอยู่ในซอย ๙๕ (ซอยสมบูรณ์สุข) ถนนจรัญสนิทวงศ์ แขวงบางอ้อเขตบางกอกน้อย กรุงเทพมหานคร โจทก์ใช้ประโยชน์ทั้งสามห้องนั้นเองมิได้ใช้เป็นที่ไว้สินค้าหรือประกอบการอุตสาหกรรม โดยโจทก์ใช้เป็นที่บริหารการงานของสมาคมชาวขอนแก่น ซึ่งโจทก์เป็นนายกสมาคมตลอดมา ต่อมาพนักงานเจ้าหน้าที่รายงานได้เขตบางกอกน้อยให้โจทก์นำเงินค่าภาษีโรงเรือนทั้งสามห้องเป็นเงิน ๒๗,๐๐๐ บาท กับค่าภาษีเพิ่มอีก ๒,๗๐๐ บาท รวมเป็นเงิน ๒๙,๗๐๐ บาท ไปชำระ โจทก์ยื่นคำร้องให้พิจารณาการประเมินภาษีใหม่ต่ออธิบดีกรมสรรพากร ต่อมาผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครได้แจ้งคำชี้ขาดเป็นหนังสือเล่มที่ ๑ เลขที่ ๔๕ ลงวันที่ ๖ พฤษภาคม ๒๕๒๓ ให้ทราบ เมื่อวันที่ ๙ พฤษภาคม ๒๕๒๓ ให้โจทก์เสียค่าภาษีโรงเรือนห้องละ ๙๐๐ บาท โจทก์เห็นว่าไม่ถูกต้องโจทก์ควรได้รับงดเว้นการเสียภาษี ขอให้ศาลมีคำพิพากษาว่า คำชี้ขาดของผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครเล่มที่ ๑ เลขที่ ๔๕ ลงวันที่ ๖ พฤษภาคม ๒๕๒๓ ไม่ชอบด้วยกฎหมายเป็นโมฆะ
จำเลยให้การว่า โจทก์ไม่มีอำนาจฟ้องเพราะโจทก์ไม่ชำระค่าภาษีโรงเรือนก่อนยื่นฟ้อง โจทก์มิได้ใช้โรงเรือนพิพาทเอง แต่ให้สมาคมชาวขอนแก่นเช่า เจ้าพนักงานของจำเลยประเมินภาษีโรงเรือนและที่ดินของโจทก์ถูกต้องชอบด้วยกฎหมายแล้ว โจทก์ได้ยื่นคำร้องอุทธรณ์ขอให้จำเลยพิจารณาการประเมินใหม่ แต่คณะกรรมการได้พิจารณายืนตามที่พนักงานเจ้าหน้าที่ของจำเลยประเมินไว้ และยกคำร้องดังกล่าวของโจทก์ ขอให้ยกฟ้อง
จำเลยยื่นคำร้องขอให้ศาลชั้นต้นวินิจฉัยปัญหาข้อกฎหมายเรื่องอำนาจฟ้องของโจทก์ในเบื้องต้น
ศาลชั้นต้นเห็นว่า คดีพอวินิจฉัยได้ จึงงดสืบพยานทั้งสองฝ่ายและวินิจฉัยว่า โจทก์ทราบคำชี้ขาดของคณะกรรมการให้โจทก์ชำระค่าภาษีโรงเรือนและที่ดินตามที่พนักงานเจ้าหน้าที่ประเมินไว้แล้ว แต่โจทก์ไม่ชำระค่าภาษีดังกล่าวก่อนที่จะฟ้องคดี จึงต้องห้ามตามพระราชบัญญัติภาษีโรงเรือนและที่ดิน พ.ศ. ๒๔๗๕ มาตรา ๓๙ พิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงตามคำฟ้องและคำให้การว่า โจทก์ได้รับทราบคำชี้ขาดของจำเลยให้เสียภาษีตามที่พนักงานเจ้าหน้าที่ของจำเลยประเมินไว้แล้ว โจทก์ไม่พอใจในคำชี้ขาดของจำเลย แต่โจทก์ไม่ยอมชำระค่าภาษีตามที่พนักงานเจ้าหน้าที่ของจำเลยประเมินไว้ กลับนำคดีมาฟ้องต่อศาลว่าการประเมินไม่ถูกต้องตามบทบัญญัติ มาตรา ๓๑ และวินิจฉัยว่าการที่โจทก์ฟ้องจำเลยดังกล่าวจึงต้องอยู่ภายใต้บังคับบทบัญญัติมาตรา ๓๙ แห่งพระราชบัญญัติภาษีโรงเรือนและที่ดินฯ คือโจทก์ต้องชำระค่าภาษีให้จำเลยไปก่อน เมื่อโจทก์ไม่ชำระค่าภาษีตามที่จำเลยประเมินไว้ก่อนฟ้องเช่นนี้ฟ้องโจทก์จึงเป็นฟ้องที่ศาลจะรับไว้พิจารณาไม่ได้ และศาลก็ไม่อาจที่จะสั่งให้โจทก์นำค่าภาษีมาชำระหลังจากฟ้องแล้วได้ ถือได้ว่าโจทก์ยังไม่มีอำนาจฟ้อง ศาลชอบที่จะพิพากษายกฟ้องโจทก์ได้
พิพากษายืน
