แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
กฎหมายสันนิษฐานว่าสินเดิม(ที่ไม่บริคนห์)อยู่กับผู้ที่มีมา ถ้าสืบไม่ได้ว่าได้เอาไปใช้จ่ายอย่างใด เมียน้อยได้ส่วนแบ่งมรฎกน้อยกว่าเมียหลวง
ย่อยาว
ขุนรัตนาฯกับจำเลยได้เปนสามีภรรยากันโดยไม่มีสินเดิม แต่มีบุตร์ด้วยกัน ๒ คน ต่อมาจึงได้โจทย์เปนภรรยาอีกคนหนึ่ง โจทย์มีตัวเงินติดตัวมา ๒๐๐ บาท ขุนรัตนาฯแลโจทย์กับจำเลยอยู่ร่วมเรือนเดียวกันช่วยกันทำกินตลอดมาจนขุนรัตนาตาย
เมื่อก่อนโจทย์มาเปนภรรยามีสินสมรสระหว่างจำเลยกับขุนรัตนาฯอยู่แล้วคือนา ๒ แปลง ห้องแถว ๕ ห้อง เมื่อได้โจทย์มาเปนภรรยาแล้ว มีม้าอีก ๒ ม้า ซึ่งเปนสมรสระหว่างขุนรัตนาฯกับโจทย์แลจำเลย
ฎีกาตัดสินว่า สินเดิมของโจทย์นั้นโจทย์สืบไม่ได้ว่าได้ใช้จ่ายในกิจการอย่างใด ต้องสินนิษฐานว่าคงอยู่แก่โจทย์แลโจทย์มีสิทธิ์ที่จะรับแต่ส่วนสมรสบางอย่างแลส่วนมรฎกเท่านั้น ให้ขายนา ๒ แปลงกับห้องแถว ให้เปนสมรสของขุนรัตนาฯ ๒ ส่วนของจำเลย ๑ ส่วนแลให้ขายม้า ๒ ม้า ให้แบ่งเปนสมรสของขุนรัตนาฯ ๒ ส่วนของโจทย์แลจำเลยคนละครึ่งอีกส่วนหนึ่ง แล้วให้เอาสมรส ๒ ประเภทของขุนรัตนาฯมาแบ่งเปน ๒ ภาค คือภาคภรรยาแลภาคญาติ ภาคภรรยาให้โจทย์(เมียน้อย) ๒ ส่วนกึ่งให้จำเลย (เมียหลวง) ๓ ส่วน (แต่ให้หักค่าธรรมเนียมออกเสียก่อน)
