แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
คำว่า ‘อุตสาหกรรม’ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 165(1) วรรคสุดท้าย หมายถึงการประดิษฐ์หรือผลิตหรือทำสิ่งของนั้นให้เป็นสินค้าเพื่อจำหน่ายสินค้านั้น ผู้ร้องเพียงแต่ประกอบการค้าโดยส่งสัตว์ทะเลออกไปขายต่างประเทศห้องเย็นของผู้ร้องมีไว้เพื่อเก็บรักษาสัตว์ทะเลมิให้เน่าเปื่อยก่อนส่งออกไปต่างประเทศเท่านั้นผู้ร้องมิได้ประกอบการผลิตห้องเย็นเป็นสินค้าแต่อย่างใด จึงไม่ใช่เป็นผู้ประกอบอุตสาหกรรมห้องเย็น น้ำยาเคมีที่ผู้ร้องสั่งซื้อจากจำเลยก็เพื่อทำความสะอาดภายในห้องเย็นเท่านั้นจึงถือเป็นการส่งมอบสินค้าธรรมดา กรณีไม่ต้องด้วยข้อยกเว้นตามบทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 165(1) วรรคท้าย สิทธิเรียกร้องของจำเลยที่มีต่อผู้ร้องจึงมีอายุความ 2 ปี
ย่อยาว
คดีสืบเนื่องมาจากศาลชั้นต้นมีคำสั่งพิทักษ์ทรัพย์จำเลยเด็ดขาด และพิพากษาให้จำเลยล้มละลาย หลังจากเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์สอบสวนกิจการและทรัพย์สินของจำเลยแล้ว เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์เห็นว่าบริษัทเจ้าพระยาห้องเย็นจำกัดผู้ร้องเป็นหนี้ค่าสินค้าจำเลย จึงได้มีหนังสือแจ้งยืนยันหนี้ไปยังผู้ร้อง
ผู้ร้องจึงยื่นคำร้องว่า ผู้ร้องเคยซื้อสินค้าน้ำยาเคมีกำจัดหินปูนจากจำเลย ๒ – ๓ ครั้ง แต่น้ำยาดังกล่าวใช้ไม่ได้ผลจึงไม่ได้ซื้ออีก ใบส่งสินค้าที่เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์อ้างว่าผู้ร้องเป็นหนี้นั้น ในช่องผู้รับสินค้ามิใช่ลายมือชื่อของผู้ร้องหรือตัวแทนหนี้ดังกล่าวขาดอายุความแล้ว ขอให้ศาลมีคำสั่งเพิกถอนคำยืนยันของเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์และให้จำหน่ายชื่อผู้ร้องออกจากบัญชีลูกหนี้ของจำเลย
เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ของลูกหนี้ (จำเลย) แถลงคัดค้านว่า ผู้ร้องเป็นหนี้จำเลยและหนี้ยังไม่ขาดอายุความเพราะเป็นการนำสินค้าเชื่อจากลูกหนี้ (จำเลย) ไปเพื่อประกอบอุตสาหกรรมของฝ่ายผู้ร้องเอง จึงไม่อยู่ในบังคับอายุความสองปีตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๑๖๕(๑)ขอให้ยกคำร้อง
ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่าคดีไม่ขาดอายุความ เพราะหนี้รายนี้มีอายุความ ๕ ปี ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๑๖๕(๑) วรรคท้าย มีคำสั่งให้ยกคำร้องของผู้ร้อง
ผู้ร้องอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่า ผู้ร้องมิใช่ผู้ประกอบกิจการอุตสาหกรรมห้องเย็นสิทธิเรียกร้องของลูกหนี้มีอายุความ ๒ ปี คดีขาดอายุความ พิพากษากลับให้จำหน่ายชื่อผู้ร้องออกจากบัญชีลูกหนี้
เจ้าพนักงานพิทักษ์ของลูกหนี้ (จำเลย) ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า คำว่า “อุตสาหกรรม” ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๑๖๕(๑) วรรคท้ายนั้นหมายถึงการประดิษฐ์หรือผลิตหรือทำสิ่งของขึ้นให้เป็นสินค้าเพื่อจำหน่ายสินค้านั้น ทั้งนี้ตามนัยแห่งคำพิพากษาฎีกาที่ ๑๔๐๘/๒๕๑๓ ระหว่างนายเฮียงตัง แซ่แต้ โจทก์ บริษัทโกร๊ก จำกัด จำเลย ข้อเท็จจริงได้ความว่า ผู้ร้องเพียงแต่ประกอบการค้าโดยส่งสัตว์ทะเลออกไปขายต่างประเทศ ห้องเย็นของผู้ร้องมีไว้เพื่อเก็บสัตว์ทะเล มิให้เน่าเปื่อยก่อนส่งออกไปต่างประเทศเท่านั้น ผู้ร้องมิได้ประกอบกิจการผลิตห้องเย็นเป็นสินค้าแต่อย่างใด จึงไม่ใช่เป็นผู้ประกอบอุตสาหกรรมห้องเย็น น้ำยาเคมีที่ผู้ร้องสั่งซื้อจากลูกหนี้ (จำเลย) ก็เพื่อทำความสะอาดภายในห้องเย็น เท่านั้น จึงถือเป็นการส่งมอบสินค้าธรรมดา กรณีไม่ต้องด้วยข้อยกเว้นตามบทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา ๑๖๕(๑) วรรคท้าย สิทธิเรียกร้องของลูกหนี้ (จำเลย) ที่มีต่อผู้ร้องจึงมีอายุความ ๒ ปี คดีขาดอายุความ
พิพากษายืน
