แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
บันทึกการเปรียบเทียบชั้นอำเภอ ซึ่งนายอำเภอได้อ่านให้ทั้งสองฝ่ายฟังและลงลายมือชื่อไว้นั้น เป็นสัญญาประนีประนอมใช้บังคับได้ตามกฎหมาย
คู่ความอ้างต้นฉบับบันทึกอยู่ที่อำเภอ แต่อำเภอไม่สามารถส่งศาลได้เพราะยากแก่นำส่ง แต่ได้ส่งสำเนามาแทนโดยมีกรมการอำเภอรับรองถูกต้อง และมีนายอำเภอเบิกความรับรองประกอบนั้น รับฟังแทนต้นฉบับได้
เอกสารทำต่อหน้ากรมการอำเภอ เป็นเอกสารทำต่อหน้าพนักงานเจ้าหน้าที่ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ไม่จำต้องมีพยานลงชื่อรับรองสองคน
ย่อยาว
ได้ความว่า เดิมนายกลับโดยความยินยอมของนางคล้ายมารดาได้เอาที่ดินของนางคล้ายเป็นประกันเงินกู้จาก นายลับเป็นเงิน 85 บาท ครั้นต่อมานายลับ นางคล้ายไปขอไถ่ นายลับไม่ให้ไถ่เรื่องถึงอำเภอ นายอำเภอเปรียบเทียบ ในที่สุดตกลงยอมกันตามคำเปรียบเทียบของอำเภอ คือนางคล้ายยอมให้เงิน 85 บาทและนายลับยอมคืนนาให้ ครั้นถึงวันนัดชำระเงิน นายลับกลับปฏิเสธนางคล้ายจึงฟ้องขอให้คืนนาซึ่งนายลับกลับปฏิเสธต่อสู้ว่า ไม่ได้ตกลงยอมความด้วย และกลับฟ้องว่า นาพิพาทเป็นของนายลับแล้วนายกลับบุกรุกขอให้ห้าม
ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับคำพิพากษาศาลชั้นต้น ให้บังคับคดีไปตามที่ยอมกันไว้ที่ชั้นอำเภอ
นายลับฎีกาเป็นปัญหาข้อกฎหมายหลายประการ
ศาลฎีกาเห็นว่า การที่นายลับลงลายมือชื่อในบันทึกยอมความคำเปรียบเทียบของนายอำเภอนั้น จะเถียงว่าเป็นการลงลายมือชื่อตามระเบียบการแห่งการเปรียบเทียบไม่ได้ เพราะข้อความในบันทึกนั้นมีชัดแจ้ง และนายอำเภอได้อ่านข้อความให้ฟังก่อนลงลายมือชื่อบันทึกนี้จึงเป็นสัญญาประนีประนอมยอมความ มีผลบังคับได้ ข้อที่นายลับค้านว่า สัญญาประนีประนอมนี้ใช้ไม่ได้ เพราะไม่มีต้นฉบับส่งต่อศาลนั้นฟังไม่ขึ้น เพราะนางคล้ายได้อ้างต้นฉบับจากอำเภอแต่ทางอำเภอไม่สามารถส่งได้ เพราะได้บันทึกไว้ในสารบบความแพ่งของอำเภอซึ่งยากแก่การนำส่ง จึงได้คัดสำเนาส่งมาโดยมีกรมการอำเภอรับรองถูกต้อง และนายอำเภอก็ได้มาเบิกความรับรองอีกชั้นหนึ่งจึงรับฟังสำเนานี้ได้ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 93(2) และข้อที่นายลับค้านว่า ไม่มีพยานลงชื่อรับรองโดยครบถ้วนนั้น ก็เห็นว่าเป็นเอกสารที่ทำต่อหน้าพนักงานเจ้าหน้าที่ ไม่ต้องมีพยานลงชื่อรับรองก็ใช้ได้ตามพระราชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ พุทธศักราช 2477 (ฉบับที่ 3) มาตรา 3จึงพร้อมกันพิพากษายืนตามศาลอุทธรณ์
