แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
แม้จะมีประกาศกระทรวงเศรษฐการห้ามมิให้บริษัทที่หุ้นยังชำระไม่เต็มค่าหุ้นกู้ยืมเงิน แต่ประกาศดังกล่าวไม่ใช่กฎหมายการกู้ยืมเงินจึงไม่เป็นโมฆะ
ในกรณีที่ผู้ทรงเช็คตายภายหลังเช็คถึงกำหนดประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 186 บัญญัติให้ขยายอายุความออกไปเป็น 1 ปีนับแต่วันตาย
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์เป็นทายาทโดยธรรมของ ย. ผู้ตายจำเลยที่ ๑ ถึงที่ ๕ เป็นผู้ชำระบัญชีของบริษัท ส. บริษัท ส.ได้กู้ยืมเงินผู้ตายไปโดยออกเช็คไว้ให้ ต่อมาผู้ตายได้นำเช็คไปเรียกเก็บเงิน แต่ธนาคารปฏิเสธการจ่ายเงิน และหลังจากนั้นบริษัท ส. ถูกถอนใบอนุญาต จำเลยในฐานะผู้ชำระบัญชีจึงต้องรับผิดชดใช้เงินตามเช็คให้โจทก์ในฐานะทายาทและผู้จัดการมรดกของผู้ตาย
จำเลยให้การต่อสู้คดีหลายประการ รวมทั้งต่อสู้ว่าบริษัท ส. ทำผิดประกาศกระทรวงเศรษฐการที่ไม่ให้กู้ยืมเงินในระหว่างที่ทุนชำระแล้วยังไม่ครบจำนวนและคดีขาดอายุความ
ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยที่ ๑ ถึงที่ ๕ ในฐานะผู้ชำระบัญชีบริษัท ส. ชำระเงินให้แก่โจทก์ตามฟ้อง
จำเลยที่ ๑ ถึงที่ ๕ อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยที่ ๑ ถึงที่ ๕ ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า การยืมเงินเป็นการกระทำตามมติของที่ประชุมคณะกรรมการของบริษัทสยามประกันภัย (๑๙๗๐) จำกัดตามเอกสารหมาย จ.๓ มิใช่เป็นการกระทำฝ่าฝืนกฎหมายหรือข้อบังคับของบริษัทแต่อย่างใด ถึงแม้จำเลยจะอ้างว่าหุ้นของบริษัทสยามประกันภัย (๑๙๗๐) จำกัด ยังชำระไม่เต็มมูลค่าหุ้นบริษัทจะกู้ยืมเงินไม่ได้เพราะมีประกาศกระทรวงเศรษฐการตามเอกสารหมาย ล.๑ ห้ามไว้นั้น เห็นว่า ประกาศดังกล่าวไม่ใช่กฎหมาย และจำเลยที่ ๕ ก็เบิกความว่าบริษัทที่ทำการฝ่าฝืนประกาศนี้จะถูกลงโทษคือปรับหรือถูกสั่งให้แก้ไขการกระทำที่ฝ่าฝืนเท่านั้น ดังนั้น การยืมเงินไม่เป็นโมฆะ
คดีมีประเด็นต้องวินิจฉัยต่อไปว่า คดีของโจทก์ขาดอายุความหรือไม่ ปรากฏว่า เช็คเอกสารหมาย จ.๕, จ.๗, จ.๙, จ.๑๑, จ.๑๓ รวม๕ ฉบับลงวันที่ ๗ พฤศจิกายน ๒๕๑๘ นายยศสามีโจทก์ตายเมื่อวันที่ ๒๔ กันยายน ๒๕๑๙ นับแต่วันที่สั่งจ่ายถึงวันนายยศตายยังไม่ถึง ๑ ปี กรณีเช่นนี้ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๑๘๖ บัญญัติไว้ว่าให้ขยายอายุความออกไปเป็น ๑ ปีนับแต่วันตาย โจทก์จึงมีสิทธิฟ้องเรียกเงินตามเช็คพิพาทได้ภายในวันที่ ๒๔ กันยายน ๒๕๒๐ แต่วันที่ ๒๔ และ ๒๕ กันยายน ๒๕๒๐ เป็นวันหยุดราชการ โจทก์ฟ้องคดีในวันที่ ๒๖ กันยายน ๒๕๒๐ ได้
พิพากษายืน
