แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ผู้คัดค้านยื่นคำคัดค้านคำร้องขอของผู้ร้องที่ขอให้ศาลมีคำสั่งว่าผู้ร้องได้กรรมสิทธิ์ที่ดินพิพาททั้งแปลงโดยการครอบครองปรปักษ์ โดยผู้คัดค้านอ้างว่าผู้คัดค้านได้กรรมสิทธิ์ที่ดินพิพาทบางส่วนโดยการครอบครองปรปักษ์ จ.บิดาผู้ร้องจดทะเบียนรับโอนที่ดินพิพาทมาโดยไม่ชอบและฟ้องแย้งขอให้ศาลมีคำสั่งว่า ผู้คัดค้านได้กรรมสิทธิ์ที่ดินพิพาทบางส่วน และขอให้เพิกถอนการจดทะเบียนรับโอนกรรมสิทธิ์ที่ดินของ จ. ศาลล่างทั้งสองวินิจฉัยว่าจ.จดทะเบียนรับโอนที่ดินพิพาทมาโดยไม่ชอบ พิพากษาให้เพิกถอนการจดทะเบียนรับโอนที่ดินพิพาทของ จ. ซึ่งตรงตามคำขอท้ายฟ้องแย้งของผู้คัดค้านไม่เป็นการพิพากษาเกินคำขอ คำขอท้ายฟ้องแย้งของผู้คัดค้านที่ขอให้เพิกถอนการจดทะเบียนรับโอนที่ดินของ จ. เป็นคำขอให้เพิกถอนนิติกรรมการโอนที่ดินพิพาทของบุคคลภายนอกอันเป็นการกระทบกระเทือนถึงสิทธิของบุคคลภายนอกซึ่งมิได้เข้ามาเป็นคู่ความในคดีด้วย ศาลจึงพิพากษาคดีให้ตามคำขอท้ายฟ้องแย้งในส่วนนี้ของผู้คัดค้านไม่ได้
ย่อยาว
ผู้ร้องยื่นคำร้องขอให้ศาลมีคำสั่งว่าที่ดินโฉนดเลขที่ 14281เป็นกรรมสิทธิ์ของผู้ร้องโดยการครอบครองปรปักษ์
ผู้คัดค้านทั้งสองยื่นคำคัดค้านและฟ้องแย้งว่า ผู้คัดค้านได้กรรมสิทธิ์ที่ดินพิพาทบางส่วนโดยการครอบครองปรปักษ์ นายเจิมบิดาผู้ร้องจดทะเบียนรับโอนที่ดินพิพาทในฐานะผู้รับมรดกจากเจ้าของที่คนเดิมมาเป็นของตนทั้งแปลงเป็นการไม่ชอบ ให้ศาลมีคำสั่งว่าผู้คัดค้านทั้งสองได้กรรมสิทธิ์ที่ดินพิพาทบางส่วน และขอให้เพิกถอนการจดทะเบียนรับโอนกรรมสิทธิ์ที่ดินของนายเจิมด้วยและขอให้ศาลมีคำสั่งยกคำร้องของผู้ร้อง
ผู้ร้องให้การแก้ฟ้องแย้งว่า นายเจิมบิดาผู้ร้องจดทะเบียนรับโอนที่ดินพิพาทมาโดยสุจริต ผู้คัดค้านทั้งสองอยู่ในที่ดินโดยอาศัยสิทธิของผู้โอนและนายเจิม จึงไม่อาจได้กรรมสิทธิ์โดยการครอบครองปรปักษ์ ขอให้ยกฟ้องแย้ง
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า ที่ดินโฉนดเลขที่ 14281 เฉพาะส่วนที่อยู่ทางทิศเหนือภายในเส้นสีเขียวและสีม่วงตามแผนที่พิพาทเป็นกรรมสิทธิ์ของผู้คัดค้านที่ 1 และผู้คัดค้านที่ 2 ตามลำดับ ส่วนที่ดินซึ่งอยู่ทางทิศใต้เป็นกรรมสิทธิ์ของผู้ร้องตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1382 ให้เพิกถอนการจดทะเบียนรับมรดกของนายเจิม
ผู้ร้องอุทธรณ์
ระหว่างพิจารณาผู้คัดค้านที่ 1 ถึงแก่กรรม ผู้คัดค้านที่ 2ยื่นคำร้องขอเข้าเป็นคู่ความแทน ศาลอุทธรณ์อนุญาต
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
ผู้ร้องฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า คดีมีปัญหาวินิจฉัยตามฎีกาของผู้ร้องเฉพาะข้อกฎหมายว่า ศาลล่างทั้งสองพิพากษาเกินคำขอหรือไม่คดีนี้ผู้ร้องยื่นคำร้องขอให้ศาลมีคำสั่งว่า ผู้ร้องได้กรรมสิทธิ์โดยการครอบครองปรปักษ์ที่ดินพิพาทโฉนดเลขที่ 14281 ทั้งแปลงผู้คัดค้านทั้งสองยื่นคำคัดค้านว่าผู้คัดค้านทั้งสองได้กรรมสิทธิ์โดยการครอบครองปรปักษ์ที่ดินพิพาทบางส่วน นายเจิมบิดาผู้ร้องจดทะเบียนรับโอนที่ดินพิพาทในฐานะผู้รับมรดกจากเจ้าของที่ดินเดิมมาเป็นของตนคนเดียวทั้งแปลงเป็นการไม่ชอบ และฟ้องแย้งขอให้ศาลมีคำสั่งว่า ผู้คัดค้านทั้งสองได้กรรมสิทธิ์ในที่ดินพิพาทบางส่วน และขอให้เพิกถอนการจดทะเบียนรับโอนกรรมสิทธิ์ที่ดินของนายเจิมด้วย เมื่อศาลล่างทั้งสองวินิจฉัยว่า นายเจิมจดทะเบียนรับโอนที่ดินพิพาทมาโดยไม่ชอบแล้วพิพากษาให้เพิกถอนการจดทะเบียนรับโอนที่ดินของนายเจิมด้วยเช่นนี้ เห็นว่าศาลล่างทั้งสองพิพากษาตรงตามคำขอท้ายฟ้องแย้งของผู้คัดค้านทั้งสอง หาใช่พิพากษาเกินคำขอดังที่ผู้ร้องฎีกาไม่ แต่คำขอท้ายฟ้องแย้งของผู้คัดค้านทั้งสองที่ขอให้เพิกถอนการจดทะเบียนรับโอนที่ดินของนายเจิมเป็นคำขอให้เพิกถอนนิติกรรมการโอนที่ดินพิพาทของบุคคลภายนอก อันเป็นการกระทบกระเทือนถึงสิทธิของบุคคลภายนอกซึ่งมิได้เข้ามาเป็นคู่ความในคดีด้วย ศาลจึงพิพากษาคดีให้ตามคำขอท้ายฟ้องแย้งในส่วนนี้ของผู้คัดค้านทั้งสองไม่ได้ ที่ศาลล่างทั้งสองพิพากษาให้เพิกถอนการจดทะเบียนรับโอนที่ดินของนายเจิมด้วยจึงไม่ชอบ
พิพากษาแก้เป็นว่า ที่ดินโฉนดเลขที่ 14281 เฉพาะส่วนที่อยู่ทางทิศเหนือภายในเส้นสีเขียวและสีม่วงตามแผนที่พิพาทเป็นกรรมสิทธิ์ของผู้คัดค้านที่ 1 และผู้คัดค้านที่ 2 ตามลำดับส่วนที่ดินซึ่งอยู่ทางทิศใต้เป็นกรรมสิทธิ์ของผู้ร้อง ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1382 คำขอท้ายฟ้องแย้งนอกจากนี้ให้ยก นอกจากที่แก้ให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลอุทธรณ์
