แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
จำเลยอ้างในคำร้องขอขยายระยะเวลาวางเงินค่าธรรมเนียมว่าจำเลยเป็นคนยากจนจะต้องนำเงินค่าธรรมเนียมมาวางศาลเป็นจำนวนมากจำเลยจะต้องมีเวลาหาเงินอีกอย่างน้อย2เดือนข้อเท็จจริงดังที่อ้างมานี้ยังถือไม่ได้ว่าเป็นพฤติการณ์พิเศษที่ศาลมีอำนาจที่จะออกคำสั่งขยายระยะเวลาให้ได้ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา23อีกทั้งคดีนี้จำเลยได้ขอขยายระยะเวลาวางเงินค่าธรรมเนียมศาลมาครั้งหนึ่งแล้วและครั้งนี้เป็นครั้งที่สองศาลชั้นต้นมีคำสั่งอนุญาตให้ขยายเวลาออกไปได้รวมเวลาทั้งหมด12วันซึ่งเป็นเวลามากพอที่จำเลยจะหาเงินค่าธรรมเนียมมาวางศาลได้ที่ศาลล่างไม่สั่งขยายระยะเวลาออกไปอีกจึงชอบแล้ว
ย่อยาว
คดีสืบเนื่องมาจากโจทก์ทั้งสามฟ้องเรียกค่าเสียหายและขับไล่จำเลยออกจากที่ดินของโจทก์ทั้งสามโฉนดเลขที่ 7785 ตำบลโสนลอย(บางบัวทอง) อำเภอบางบัวทอง จังหวัดนนทบุรีจำเลยให้การว่า ที่ดินตามฟ้องเป็นของจำเลยขอให้ยกฟ้องศาลชั้นต้นพิจารณาแล้วพิพากษาให้จำเลยขนย้ายทรัพย์สินและบริวารออกไปจากที่ดินโฉนดเลขที่ 7785 ตำบลโสนลอย (บางบัวทอง)อำเภอบางบัวทอง จังหวัดนนทบุรี ให้จำเลยชำระค่าเสียหายแก่โจทก์ทั้งสาม เป็นเงิน 6,500 บาท พร้อมชำระค่าเสียหายให้แก่โจทก์ทั้งสามเดือนละ 1,500 บาท นับแต่วันฟ้อง(วันที่ 2 มกราคม 2533) เป็นต้นไปจนกว่าจะขนย้ายทรัพย์สินและบริวารออกจากที่ดินของโจทก์ทั้งสามกับให้จำเลยใช้ค่าฤชาธรรมเนียมแทนโจทก์ทั้งสาม โดยกำหนดค่าทนายความ 3,000 บาท
จำเลยอุทธรณ์ โดยยื่นคำร้องขอดำเนินคดีอย่างคนอนาถา
ศาลชั้นต้นไต่สวนแล้ว เห็นว่าคดีไม่มีเหตุอันสมควรที่จะอุทธรณ์ให้ยกคำขอดำเนินคดีอย่างคนอนาถาของจำเลย หากจำเลยประสงค์จะอุทธรณ์ ให้นำค่าธรรมเนียมศาลมาวางภายใน 15 วันนับแต่วันนี้ (วันที่ 29 ธันวาคม 2535) มิฉะนั้นจะไม่รับอุทธรณ์
เมื่อวันที่ 12 มกราคม 2536 ซึ่งเป็นวันครบกำหนดระยะเวลาที่จำเลยต้องนำค่าธรรมเนียมมาวางศาล จำเลยยื่นคำร้องว่ายังหาเงินค่าธรรมเนียมศาลได้ไม่ครบขอขยายระยะเวลาในการวางเงินค่าธรรมเนียมศาลต่อไปอีก 5 วัน
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้วมีคำสั่งอนุญาต โดยให้จำเลยนำเงินค่าธรรมเนียมมาวางศาลภายในวันที่ 18 มกราคม 2536
เมื่อวันที่ 15 มกราคม 2536 จำเลยยื่นคำร้องว่าเนื่องจากจำเลยเป็นคนยากจนได้พยายามหาเงินวางศาลเป็นค่าธรรมเนียมแล้ว แต่ยังไม่อาจหาเงินได้ทันกำหนด จำเลยยังติดใจที่จะอุทธรณ์คำพิพากษาของศาลชั้นต้น แต่เมื่อพิจารณาฐานะของจำเลยแล้วเห็นว่า การหาเงินเป็นจำนวนถึง100,000 บาทเศษมาวางศาลเป็นค่าธรรมเนียมในระยะเวลาอันสิ้นนั้นยากยิ่ง จึงขอขยายระยะเวลาวางเงินค่าธรรมเนียมต่อไปอีก 2 เดือน
ศาลชั้นต้นมีคำสั่งว่า อนุญาตให้ขยายระยะเวลาวางเงินค่าธรรมเนียมออกไปจนถึงวันที่ 25 มกราคม 2536 เท่านั้นและจะไม่อนุญาตให้ขยายระยะเวลาอีกต่อไป
จำเลย อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์ พิพากษายืน
จำเลย ฎีกา
ศาลฎีกาตรวจสำนวนประชุมปรึกษาแล้ว คดีมีปัญหาต้องวินิจฉัยตามฎีกาจำเลยว่า จำเลยจะขอขยายระยะเวลาวางเงินค่าธรรมเนียมศาลออกไปอีกได้หรือไม่ พิเคราะห์แล้วตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 23 ศาลมีอำนาจที่จะออกคำสั่งขยายหรือย่นระยะเวลา แต่การขยายหรือย่นระยะเวลาให้ถึงทำให้ต่อเมื่อมีพฤติการณ์พิเศษ จำเลยอ้างในคำร้องว่า จำเลยเป็นคนยากจนจะต้องนำเงินค่าธรรมเนียมมาวางศาลเป็นจำนวนมากจำเลยจะต้องมีเวลาหาเงินอีกอย่างน้อย 2 เดือน ข้อเท็จจริงดังที่อ้างมานี้ยังถือไม่ได้ว่าเป็นพฤติการณ์พิเศษตามนัยบทกฎหมายดังกล่าว อนึ่ง ข้อเท็จจริงยังได้ความต่อไปอีกว่า จำเลยได้ขอขยายระยะเวลาวางเงินค่าธรรมเนียมศาลมาครั้งหนึ่งแล้ว และครั้งนี้เป็นครั้งที่สองศาลชั้นต้นมีคำสั่งอนุญาตให้ขยายเวลาออกไปได้รวมเวลาทั้งหมด 12 วัน ซึ่งเป็นเวลามากพอที่จำเลยจะหาเงินค่าธรรมเนียมมาวางศาลได้ ที่ศาลล่างทั้งสองไม่สั่งขยายระยะเวลาออกไปอีกจึงชอบแล้ว
พิพากษายืน
