แหล่งที่มา : เนติบัณฑิตยสภา
ย่อสั้น
จำเลยทำสัญญาซื้อขายมันสำปะหลังที่เสียหายกับโจทก์ ก็เพื่อให้โจทก์ถอนคดีข้อหากระทำให้เกิดเพลิงไหม้ ไร่มันสำปะหลังอันเป็นความผิดต่ออาญาแผ่นดิน วัตถุประสงค์ในการทำสัญญาขัดต่อความสงบเรียบร้อยเป็นโมฆะตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา113 โจทก์ฟ้องบังคับจำเลยให้ชำระราคาไม่ได้
ย่อยาว
ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยชดใช้ราคามันสำปะหลังแก่โจทก์เป็นเงิน 16,200 บาท พร้อมดอกเบี้ย ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่า ศาลชั้นต้นวินิจฉัยข้อเท็จจริงผิดต่อกฎหมาย จำเลยลงลายมือชื่อในสัญญาซื้อขายโดยสำคัญผิดในสาระสำคัญแห่งนิติกรรม จึงเป็นโมฆะ พิพากษากลับให้ยกฟ้อง โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยข้อกฎหมายว่า “ทางพิจารณาโจทก์นำสืบว่าเมื่อวันที่ 13 กุมภาพันธ์ 2524 จำเลยจุดไฟเผาไร่ของจำเลย แล้วไฟลุกลามไปไหม้ไร่มันสำปะหลังของโจทก์เสียหาย 9 ไร่ โจทก์ติดต่อสอบถามจำเลยปฏิเสธว่าไม่ได้เป็นผู้จุดไฟ โจทก์จึงแจ้งความต่อร้อยตำรวจเอกบุญเยี่ยมเสมาขันธ์ รองสารวัตรปกครองป้องกันสถานีตำรวจภูธรอำเภอบ้านไร่เมื่อวันที่ 21 กุมภาพันธ์ 2524 ต่อมาวันที่ 2 มีนาคม 2524 ร้อยตำรวจเอกบุญเยี่ยมเรียกโจทก์จำเลยไปพบและไกล่เกลี่ยให้ตกลงกันเพื่อยุติข้อหาที่จำเลยถูกกล่าวหาว่าทำให้เกิดเพลิงไหม้ไร่มันสำปะหลังของโจทก์ในการไกล่เกลี่ยร้อยตำรวจเอกบุญเยี่ยมพูดด้วยว่า อย่างไรก็ต้องยอมความกันเสียเพื่อยุติคดีอาญา หากตกลงกันไม่ได้จำเลยจะต้องถูกควบคุมตัวไว้ดำเนินคดีอาญา ในที่สุดจำเลยยอมรับซื้อมันสำปะหลังทั้งเก้าไร่ที่เสียหายร้อยตำรวจเอกบุญเยี่ยมบันทึกไว้ตามรายงานประจำวันเกี่ยวกับคดีเอกสารหมาย จ.2 ทั้งโจทก์กับจำเลยได้ทำสัญญาซื้อขายกันไว้อีก 1 ฉบับด้วยตามเอกสารหมาย จ.1 ครั้นถึงวันที่ 20 มีนาคม 2524 ซึ่งเป็นวันนัดชำระเงินค่าซื้อมันสำปะหลัง จำเลยไปร้องเรียนต่อนายอำเภอ นายอำเภอเรียกโจทก์จำเลยและตำรวจไปพบแล้วไกล่เกลี่ยนายอำเภอจะให้จำเลยชดใช้ 8,000บาท แต่จำเลยจะให้เพียง 5,000 บาท ศาลฎีกาเห็นว่า จากการนำสืบของโจทก์เห็นได้ว่าการที่จำเลยทำสัญญาซื้อขายเอกสารหมาย จ.1 กับโจทก์ ก็เพื่อให้โจทก์ถอนคดีข้อหาฐานกระทำให้เกิดเพลิงไหม้อันเป็นความผิดต่ออาญาแผ่นดินวัตถุประสงค์ในการทำสัญญาขัดต่อความสงบเรียบร้อย นิติกรรมตามเอกสารหมาย จ.1 จึงเป็นโมฆะตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 113โจทก์ฟ้องบังคับจำเลยไม่ได้ ไม่จำต้องวินิจฉัยพยานจำเลยและประเด็นข้ออื่นต่อไป ศาลอุทธรณ์พิพากษายกฟ้องโจทก์ชอบแล้ว ศาลฎีกาเห็นพ้องด้วยในผลฎีกาโจทก์ฟังไม่ขึ้น”
พิพากษายืน ค่าฤชาธรรมเนียมทั้งสามศาลให้เป็นพับ
