แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ให้ยืมทรัพย์กันตลอดอายุของผู้ยืม เมื่อผู้ให้ยืมตาย ผู้รับมฤดกยังไม่มีสิทธิเรียกทรัพย์ที่ยืมคืนจนกว่าผู้ยืมจะถึงแก่ความตายแล้ว
การยืมทรัพย์นั้นกำหนดเวลากันได้เช่นเดียวกับการเช่าทรัพย์
ย่อยาว
ได้ความว่าผู้ตายออกเงินให้โจทก์ซื้อเรือข้างกระดาน ๒ ลำมาเป็นเครื่องมือเลี้ยงชีพโจทก์จนตลอดชีวิต โจทก์จำเลยพิพาทกันเรื่องทรัพย์มฤดกของผู้ตาย แล้วจำเลยได้ฟ้องแย้งเรียกเรือข้างกระดาน ๒ ลำนั้นจากโจทก์ และได้ความว่า ผู้ตายได้ทำนิติกรรมยกทรัพย์ทั้งหมดให้จำเลย
ศาลแพ่งเห็นว่าเรือรายนี้ควรตกเป็นของจำเลยตามพินัยกรรม์ แต่จำเลยจะต้องปฏิบัติตามข้อผูกพันของผู้ตายซึ่งอนุญาตให้โจทก์ใช้เรือได้ตลอดชีวิต จึงพิพากษายกฟ้องแย้งของจำเลย
ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่าเรือตกเป็นกรรมสิทธิของจำเลย จึงพิพากษาให้โจทก์ส่งเรือให้จำเลย
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่าประมวลแพ่งฯม.๖๔๖ แสดงโดยชัดแจ้งว่ายอมรับรองให้กำหนดเวลากันได้ในการยืมทรัพย์และเห็นว่าคู่กรณีกำหนดเวลาให้ยืมกันตลอดชีวิไได้โดยเทียบ ม.๕๔๑ ส่วนม.๖๔๘ บัญญัติถึงการยืมระงับไปด้วยมรณะของผู้ยืมซึ่งส่อให้เห็นอีกว่ากฎหมายมิได้ประสงค์ให้ถือเอาความมรณะของผู้ให้ยืมเป็นเหตุให้สัญญาระงับไป จึงพิพากษายกฟ้องแย้งจำเลยยืนตามคำพิพากษาศาลแพ่ง
