แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์ฟ้องจำเลยฐานบุกรุกเข้าไปอยู่อาศัยในศาลาโรงธรรมบ้านขมิ้นตั้งอยู่ที่ดินของกระทรวงมหาดไทย ขอให้ลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 362, 364,365 ทางพิจารณาได้ความว่าศาลาโรงธรรมบ้านขมิ้นได้ขึ้นทะเบียนเป็นศาลเจ้าไว้แล้ว จึงต้องบังคับตามกฎเสนาบดีว่าด้วยที่กุศลสถานชนิดศาลเจ้าข้อ 22 ซึ่งเป็นกฎหมายเฉพาะ จะลงโทษจำเลยตามประมวลกฎหมายอาญาอันเป็นกฎหมายทั่วไปที่ใช้บังคับภายหลังและมิได้บัญญัติยกเลิกกฎเสนาบดีดังกล่าวหาได้ไม่ ทั้งการที่โจทก์ฟ้องขอให้ลงโทษจำเลยตามประมวลกฎหมายอาญาดังกล่าวเป็นการอ้างกฎหมายผิดเป็นคนละเรื่อง มิใช่เป็นการอ้างฐานความผิดหรือบทมาตราผิด ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 192 วรรคห้า ศาลจะลงโทษจำเลยตามกฎเสนาบดีว่าด้วยที่กุศลสถานชนิดศาลเจ้าข้อ 22 มิได้ เพราะขัดต่อมาตรา 192 วรรคแรก จึงชอบที่จะพิพากษายกฟ้อง
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยกับนางสมสมัยภริยาจำเลยได้ร่วมกันบุกรุกเข้าไปอยู่อาศัยในศาลาโรงธรรมบ้านขมิ้นอันเป็นสำนักงาน ซึ่งเป็นอสังหาริมทรัพย์ ตั้งอยู่บนที่ดินของกระทรวงมหาดไทย เขตบางกอกน้อยได้รับมอบหมายให้ควบคุมดูแลรักษา ตามกฎเสนาบดี กระทรวงมหาดไทย พ.ศ. ๒๔๖๕ ว่าด้วยกุศลสถานและศาลเจ้า ขอให้ลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๖๒,๓๖๔,๓๖๕
จำเลยให้การปฏิเสธ
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า จำเลยมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๖๒,๓๖๕ ให้จำคุกจำเลยมีกำหนด ๖ เดือน
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ข้อเท็จจริงฟังได้ว่าศาลาโรงธรรมบ้านขมิ้นตั้งอยู่ในที่ดินของกระทรวงมหาดไทย ได้ขึ้นทะเบียนเป็นศาลเจ้าไว้แล้ว ในปัญหาที่จำเลยฎีกาว่าการลงโทษจำเลยจะต้องเป็นไปตามกฎเสนาบดีกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยกุศลสถานชนิดศาลเจ้า ศาลอุทธรณ์นำประมวลอาญามาปรับบทลงโทษจำเลยเป็นการไม่ชอบนั้น เห็นว่ากฎเสนาบดีว่าด้วยที่กุศลสถานชนิดศาลเจ้าให้ไว้ ณ วันที่ ๑๕ มีนาคม ๒๔๖๓ บัญญัติในข้อ ๑ ให้ใช้กฎนี้แก่ศาลเจ้าทั้งที่ตั้งอยู่ในที่ดินที่รัฐบาลเป็นเจ้าของหรือเป็นผู้ปกปักรักษา และข้อ ๒๒ เป็นบทบัญญัติลงโทษผู้บังอาจบุกรุกเข้าไปในอสังหาริมทรัพย์สำหรับศาลเจ้า ซึ่งมีโทษทั้งจำคุกและปรับแล้วแต่กรณี กฎเสนาบดีดังกล่าวตราขึ้นใช้บังคับเป็นกฎหมายในขณะที่มีบทบัญญัติว่าด้วยความผิดฐานบุกรุกในกฎหมายลักษณะอาญาใช้บังคับอยู่แล้ว บทบัญญัติข้อ ๒๒ จึงเป็นกฎหมายเฉพาะใช้บังคับแก่การบุก-รุกอสังหาริมทรัพย์สำหรับศาลเจ้า ประมวลกฎหมายอาญาที่ใช้บังคับภายหลังหาได้ยกเลิกกฎเสนาบดีว่าด้วยที่กุศลสถานชนิดศาลเจ้าข้อ ๒๒ ด้วยไม่ การที่จำเลยบุกรุกศาลาโรงธรรมบ้านขมิ้นอันเป็นศาลเจ้าตั้งอยู่ในที่ดินซึ่ง กระทรวงมหาดไทยเป็นเจ้าของ และได้ขึ้นทะเบียนเป็นศาลเจ้าไว้แล้ว จึงต้องบังคับตามกฎเสนาบดีว่าด้วยที่กุศลสถานชนิดศาลเจ้าข้อ ๒๒ จะลงโทษจำเลยตามประมวลกฎหมายอาญาอันเป็นกฎหมายทั่วไปมิได้ ทั้งการที่โจทก์ฟ้องขอให้ลงโทษจำเลยตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๖๒,๓๖๔ และมาตรา ๓๖๕ เป็นการอ้างกฎหมายผิดเป็นคนละเรื่องมิใช่เป็นการอ้างฐานความผิดหรือบทมาตราผิด ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๑๙๒ วรรคห้า ศาลจะลงโทษจำเลยตามกฎเสนาบดีว่าด้วยที่กุศลสถานชนิดศาลเจ้าข้อ ๒๒ ก็มิได้ เพราะขัดต่อมาตรา ๑๙๒ วรรคแรก กรณีเช่นนี้ศาลชอบที่จะพิพากษายกฟ้อง
พิพากษากลับ ให้ยกฟ้อง.
