แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
จำเลยทำสัญญาเช่าที่ดินมาจากนาง น. ปลูกบ้าน เมื่อนาง น. ถึงแก่กรรมที่ดินส่วนที่จำเลยเช่าตกได้แก่โจทก์ซึ่งเป็นทายาท โจทก์ผู้รับมรดกที่ดินดังกล่าวย่อมรับมาทั้งสิทธิและหน้าที่ เมื่อไม่มีสัญญาต่างตอบแทน ในระหว่างจำเลยและนาง น. ผู้ให้เช่าเดิม และเป็นการเช่าไม่มีกำหนดเวลา เช่นนี้ เมื่อโจทก์ไม่ประสงค์จะให้จำเลยเช่าต่อไป และได้บอกเลิกการเช่ากับจำเลยโดยชอบด้วยกฎหมายแล้ว โจทก์ย่อมมีอำนาจฟ้องขับไล่จำเลยได้
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์เป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ที่ดินโฉนดที่ 6978ซึ่งแยกมาจากโฉนดที่ 990 เดิม จำเลยได้ทำหนังสือสัญญาเช่าที่ดินบางส่วนของที่ดินโฉนดที่ 6978 จำนวน 18 ตารางวา มีกำหนด 3 ปีจากนางน้อมมารดาโจทก์แล้วปลูกบ้านขึ้น ต่อมานางน้อมถึงแก่กรรมจำเลยได้ตกลงเช่าที่ดินดังกล่าวจากโจทก์โดยมิได้ทำสัญญาเช่า แล้วผิดนัดไม่ชำระค่าเช่าประกอบกับโจทก์ไม่ประสงค์ให้จำเลยเช่าต่อไปจึงได้บอกเลิกสัญญาเช่ากับจำเลย แต่จำเลยเพิกเฉย จึงขอให้ศาลบังคับขับไล่และเรียกค่าเสียหาย
จำเลยให้การว่า จำเลยเช่าที่ดินจากนางน้อม จำเลยกับโจทก์จึงไม่มีนิติสัมพันธ์ต่อกัน ผู้มอบอำนาจมิได้ทำใบมอบอำนาจท้ายฟ้องโจทก์จึงไม่มีอำนาจฟ้อง นางน้อมผู้ให้เช่าได้ให้คำมั่นว่าจะให้จำเลยเช่ามีกำหนด 15 ปี โดยจะต่ออายุสัญญาให้ครั้งละ 3 ปี โดยจำเลยได้ให้เงินนางน้อมเป็นการตอบแทน การเช่ารายนี้จึงเป็นสัญญาต่างตอบแทน จึงฟ้องแย้งขอให้บังคับโจทก์ไปจดทะเบียนการเช่าที่ดินให้มีกำหนด 15 ปี
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้ววินิจฉัยว่า โจทก์มีอำนาจฟ้องและไม่มีสัญญาต่างตอบแทนระหว่างจำเลยกับนางน้อม โจทก์บอกเลิกสัญญาเช่าแล้ว พิพากษาให้จำเลยรื้อบ้านและส่งที่ดินคืนให้โจทก์ และใช้ค่าเสียหายให้โจทก์ ยกฟ้องแย้งของจำเลย
จำเลยอุทธรณ์ ศาลชั้นต้นไม่รับ อ้างว่าเป็นปัญหาข้อเท็จจริงศาลอุทธรณ์สั่งรับอุทธรณ์เฉพาะในปัญหาข้อกฎหมายเรื่องอำนาจฟ้องแล้วพิพากษายืน
จำเลยฎีกา ศาลชั้นต้นสั่งรับฎีกาเฉพาะเรื่องอำนาจฟ้อง
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ที่จำเลยฎีกาข้อ 2 ว่า จำเลยทำสัญญาเช่าที่ดินโฉนดที่ 6978 จากนางน้อม หวังโพธิ์ ในขณะนั้นโจทก์ยังไม่ได้เป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ที่ดินดังกล่าวจึงไม่มีนิติสัมพันธ์กับจำเลยและไม่มีอำนาจฟ้อง แม้ที่ดินโฉนดที่ 6978 จะตกมาเป็นกรรมสิทธิ์ของจำเลย (น่าจะเป็นโจทก์) ในภายหลัง ก็ไม่ทำให้ฟ้องของโจทก์ถูกต้องขึ้นมาได้นั้น ข้อเท็จจริงฟังได้ว่าเดิมนางน้อม นางเทศและนางวันเป็นเจ้าของที่ดินโฉนดที่ 990 ร่วมกัน จำเลยได้เช่าที่ดินจากนางน้อมปลูกบ้านเลขที่ 198/7 ขึ้น เมื่อนางน้อม นางเทศ และนางวันตายแล้ว ที่ดินโฉนดที่ 990 ตกได้แก่ทายาทหลายคนซึ่งรวมทั้งโจทก์ด้วย โจทก์ได้ที่ดินส่วนที่จำเลยเช่าจากนางน้อมและเมื่อแยกโฉนดแล้วได้โฉนดใหม่เป็นโฉนดเลขที่ 6978 จึงเห็นว่าโจทก์ผู้รับมรดกที่ดินดังกล่าว ย่อมรับมาทั้งสิทธิและหน้าที่จึงมีนิติสัมพันธ์กับจำเลย ทั้งยังได้ความว่าไม่มีสัญญาต่างตอบแทนในระหว่างจำเลยและนางน้อมผู้ให้เช่าเดิมและเป็นการเช่าที่ไม่มีกำหนดเวลา เช่นนี้ เมื่อโจทก์ไม่ประสงค์จะให้จำเลยเช่าต่อไปและได้บอกเลิกการเช่ากับจำเลยโดยชอบด้วยกฎหมายแล้วโจทก์ย่อมมีอำนาจฟ้องขับไล่จำเลยผู้ไม่มีสิทธิจะอยู่ในที่ดินของโจทก์ให้รื้อถอนบ้านออกไปจากที่ดินโจทก์ได้
พิพากษายืน
