แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เอกสารซึ่งศาลวินิจฉัยว่า เป็นสัญญากู้เงินให้นาไว้ทำต่างดอกเบี้ยไม่ใช่สัญญาซื้อขาย
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า กู้เงินนายสอไป 20 บาท มอบนาให้ทำต่างดอกเบี้ยขอให้รับเงินและคืนนา
จำเลยให้การว่า นาพิพาท โจทก์ขายให้บิดาจำเลย บิดาจำเลยตายนาพิพาทตกเป็นมรดกแก่จำเลย
มีเอกสารฉบับหนึ่ง โจทก์ทำไว้ให้แก่บิดาจำเลย ความว่า”เดือน 10 ดับ พ.ศ. 2479
นายโหน่ได้รับเงินนายสอเป็นเงิน 20 บาท เพราะฉะนั้นนายโหน่จะเอานาประจำไว้ 1 แปลง ถ้าไม่ได้ขอให้นายสอนี้ร้องต่ออำเภอกำหนด 3 เดือนหมด ถ้าไม่ได้ผมจะมอบนาให้แก่นายสอเป็นอันขาด”
คู่ความตกลงท้าให้ศาลวินิจฉัยเอกสารข้างต้น ถ้าศาลเห็นว่าเป็นสัญญาซื้อขายที่นาเด็ดขาด โจทก์ยอมแพ้ ถ้าเป็นสัญญากู้เงินโดยมอบที่นาให้ทำต่างดอกเบี้ย จำเลยยอมแพ้ ทั้งสองฝ่ายไม่สืบพยาน
ศาลชั้นต้นเห็นว่า เป็นเอกสารกู้เงินนายสอ มอบมาให้ทำกินต่างดอกเบี้ยพิพากษาให้จำเลยรับเงินแล้ว คืนนาพิพาทให้โจทก์
จำเลยอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์เห็นว่า เอกสารนี้ไม่ใช่สัญญาซื้อขายเด็ดขาด และไม่ใช่สัญญากู้เงินให้นาทำต่างดอกเบี้ยฟังสมคำท้าของฝ่ายใดไม่ได้ พิพากษายกคำพิพากษาศาลชั้นต้นให้สืบพยานตามข้อหา คำให้การ แล้วพิพากษาใหม่
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า เมื่อพิจารณาดูถ้อยคำแล้วเป็นเรื่องกู้เงินให้นาไว้ทำต่างดอกเบี้ย เมื่อศาลแปลความสมโจทก์ ไม่สมจำเลยเช่นนี้ จึงพิพากษากลับบังคับคดีตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น