แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
จำเลยทำสัญญาประนีประนอมยอมความยกที่ดินให้โจทก์ซึ่งเป็นคนต่างด้าวศาลพิพากษาตามยอม แม้โจทก์จะถือหรือใช้สิทธิในที่ดินที่ได้มาอย่างเจ้าของกรรมสิทธิ์ไม่ได้ และต้องจำหน่ายที่ดินนั้นไปตามที่บัญญัติไว้ในมาตรา 94 ก็ตาม โจทก์ก็ยังมีสิทธิได้รับผลตามมาตรา 94 อยู่คำพิพากษาตามยอมจึงหาฝ่าฝืนหรือขัดต่อมาตรา 86 ไม่
ย่อยาว
กรณีสืบเนื่องมาจากโจทก์ว่าจำเลยทำสัญญาประนีประนอมยอมความกันและศาลชั้นต้นพิพากษาตามยอมว่า
ที่ดินสวนยางพาราตาม น.ส.3 เลขที่ 32 ให้ตกแก่โจทก์ หรือบุตรคนใหม่ของโจทก์สองในสามส่วน ฯลฯ
ที่ดินว่างเปล่า 8 ห้องเป็นที่ดินมีโฉนด จำเลยยอมยกให้โจทก์ หรือบุตรคนใหม่ของโจทก์ 4 ห้อง ฯลฯ
ให้จำเลยโอนที่ดินตามข้อ 1 และข้อ 3 ให้แก่โจทก์หรือบุตรคนใหม่ของโจทก์ภายใน 15 วันนับแต่วันนี้ ถ้าไม่โอนให้ถือเอาคำพิพากษาแทนการแสดงเจตนา ฯลฯ
จำเลยอุทธรณ์ว่า ศาลชั้นต้นพิพากษาตามยอมให้โจทก์ซึ่งเป็นคนต่างด้าวถึงสิทธิในที่ดินไม่ชอบด้วยประมวลกฎหมายที่ดิน มาตรา 86 ซึ่งเป็นกฎหมายอันเกี่ยวด้วยความสงบเรียบร้อยของประชาชน และสัญญายอมไม่ต้องด้วยความประสงค์ของจำเลย
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า แม้การได้มาซึ่งที่ดินของโจทก์เนื่องจากโจทก์เป็นคนต่างด้าวจะฝ่าฝืน มาตรา 86 แห่งประมวลกฎหมายที่ดินก็ตาม แต่ก็ยังมีบทบัญญัติต่อมาในมาตรา 94 ว่า บรรดาที่ดินที่คนต่างด้าวได้มาโดยไม่ชอบด้วยกฎหมายหรือไม่ได้รับอนุญาตให้คนต่างด้าวนั้นจัดการจำหน่ายภายในเวลาที่อธิบดีกำหนด มิฉะนั้นให้อธิบดีมีอำนาจจำหน่ายที่ดินนั้น และให้นำบทบัญญัติเรื่องการบังคับจำหน่ายที่ดินตามมาตราในหมวด 3 มาให้บังคับโดยอนุโลม แสดงว่าการที่คนต่างด้าวได้ที่ดินมาโดยมิชอบด้วยมาตรา 86 จะทำให้คนต่างด้าวนั้นคืนหรือใช้สิทธิในที่ดินได้มาอย่างเจ้าของกรรมสิทธิ์ไม่ได้ และต้องจำหน่ายที่ดินนั้นไปตามที่บัญญัติไว้ในมาตรา 94 ซึ่งเป็นบทบัญญัติถึงผลของมาตรา 86 ก็ตาม ก็ใช่ว่าการได้มาซึ่งที่ดินดังกล่าวจะไม่มีผลใด ๆ เสียเลย เพราะหากคนต่างด้าวยังมีสิทธิได้รับอนุญาตตามมาตรา 94 อยู่ ดังนั้นคำพิพากษาตามยอมของศาลชั้นต้นจึงหาฝ่าฝืนขัดต่อมาตรา 86 ไม่
พิพากษายืน
