แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งองค์การอุตสาหกรรมป่าไม้ พ.ศ. 2499มาตรา 6(2) กำหนดให้โจทก์มีวัตถุประสงค์ในการประกอบธุรกิจเกี่ยวกับอุตสาหกรรมป่าไม้ และมาตรา 7(2) กำหนดว่าเพื่อดำเนินการตามวัตถุประสงค์ดังกล่าว ให้โจทก์มีอำนาจรวมถึงค้าผลิตผลและผลิตภัณฑ์ของอุตสาหกรรมป่าไม้ ดังนั้นในส่วนที่เกี่ยวกับการซื้อขายบ้านสำเร็จรูปของโจทก์ย่อมเป็นการประกอบธุรกิจการค้าเช่นพ่อค้าโดยทั่วไป โจทก์จึงอยู่ในฐานะเป็นพ่อค้า ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 165(1) เดิม สิทธิเรียกร้องของโจทก์มีกำหนดอายุความ 2 ปี โจทก์อ้างว่าได้ส่งมอบบ้านที่ซื้อขายให้จำเลยเมื่อวันที่ 8 ธันวาคม 2521 แต่เพิ่งนำมาคดีมาฟ้องเมื่อวันที่ 7 ธันวาคม 2531 คดีโจทก์จึงขาดอายุความ
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องขอให้บังคับจำเลยชำระเงินค่าซื้อบ้านสำเร็จรูปที่จำเลยซื้อไปจากโจทก์แล้วยังค้างชำระจำนวน 35,000 บาท และดอกเบี้ยร้อยละเจ็ดครึ่งต่อปีนับตั้งแต่วันที่ 8 ธันวาคม 2521 ถึงวันฟ้องเป็นเงิน 26,250 บาท แก่โจทก์รวมกับต้นเงินเป็น 61,250 บาท และดอกเบี้ยในอัตราเดียวกันจากต้นเงินดังกล่าวนับถัดจากวันฟ้องจนกว่าจะชำระเสร็จ
จำเลยให้การว่า โจทก์มีวัตถุประสงค์ในการประกอบกิจการค้าเพื่อหากำไรเช่นเดียวกับพ่อค้าทั่วไป จึงเป็นพ่อค้าตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ โจทก์ได้ส่งมอบบ้านให้แก่จำเลยเข้าอยู่อาศัยตั้งแต่วันที่ 15 พฤศจิกายน 2521 ปรากฏว่าบ้านชำรุดจำเลยได้แจ้งให้โจทก์ทำการซ่อมแซม แต่โจทก์เพิกเฉย จำเลยมีสิทธิยึดหน่วงเงินที่ค้างชำระดังกล่าว โจทก์ไม่มีอำนาจฟ้อง โจทก์มีสิทธิเรียกค่าสิ่งของที่ส่งมอบให้แก่จำเลยภายในกำหนด 2 ปี นับแต่วันส่งมอบ คดีโจทก์ขาดอายุความ ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้ว พิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า คดีมีปัญหาต้องวินิจฉัยว่า คดีโจทก์ขาดอายุความหรือไม่ พิเคราะห์แล้วตามพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งองค์การอุตสาหกรรมป่าไม้ พ.ศ. 2499 มาตรา 6(2) กำหนดให้โจทก์มีวัตถุประสงค์ในการประกอบธุรกิจเกี่ยวกับอุตสาหกรรมป่าไม้ และมาตรา 7(2) กำหนดว่าเพื่อดำเนินการตามวัตถุประสงค์ดังกล่าว ให้โจทก์มีอำนาจรวมถึงค้าผลิตผลและผลิตภัณฑ์ของอุตสาหกรรมป่าไม้ ทั้งภายในและภายนอกราชอาณาจักร เห็นว่า ในส่วนที่เกี่ยวกับการซื้อขายบ้านสำเร็จรูปของโจทก์ย่อมเป็นการประกอบธุรกิจการค้าเช่นพ่อค้าโดยทั่วไป โจทก์จึงอยู่ในฐานะเป็นพ่อค้า ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 165(1) เดิม สิทธิเรียกร้องของโจทก์มีกำหนดอายุความ 2 ปีโจทก์อ้างว่าได้ส่งมอบบ้านที่ซื้อขายให้จำเลยเมื่อวันที่ 8 ธันวาคม2521 โจทก์เพิ่งนำคดีมาฟ้องจำเลยเมื่อวันที่ 7 ธันวาคม 2531คดีโจทก์จึงขาดอายุความ ที่โจทก์ฎีกาว่า โจทก์มีวัตถุประสงค์เพื่ออำนวยและบริการแก่รัฐและประชาชนในบางครั้งโจทก์ประกอบธุรกิจขาดทุนรัฐบาลยังต้องออกเงินช่วยเหลือเท่าที่จำเป็น จึงไม่เป็นพ่อค้านั้น เห็นว่า การที่รัฐบาลต้องออกเงินช่วยเหลือก็เพื่อให้ธุรกิจของโจทก์อยู่ต่อไปได้ หาทำให้ฐานะของโจทก์เปลี่ยนจากการเป็นพ่อค้าแต่อย่างไร
พิพากษายืน
