แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ปัญหาว่าผู้ร้องเป็นผู้มีส่วนได้เสียในการบังคับคดีและมีสิทธิยื่นคำร้องคัดค้านการขายทอดตลาดทรัพย์ในคดีหรือไม่ เป็นปัญหาข้อกฎหมายที่เกี่ยวกับความสงบเรียบร้อยของประชาชน แม้คดีไม่มีประเด็นพิพาทในปัญหาดังกล่าวในศาลชั้นต้นและชั้นอุทธรณ์เมื่อศาลอุทธรณ์เห็นสมควร ศาลอุทธรณ์ก็มีอำนาจยกปัญหาข้อกฎหมายนั้นขึ้นวินิจฉัยได้ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา142(5) ผู้ร้องอ้างว่าผู้ร้องเป็นผู้เข้าสู้ราคาในการขายทอดตลาดที่ดินของบริษัทค.ซึ่งศาลชั้นต้นพิพากษาให้ล้มละลาย ผู้ร้องได้รับความเสียหายจากการกระทำของเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ซึ่งได้มอบให้เจ้าพนักงานบังคับคดีดำเนินการขายทอดตลาดที่ดินดังกล่าวแทนโดยฝ่าฝืนต่อกฎหมายและระเบียบของกรมบังคับคดีโดยเจ้าพนักงานบังคับคดีเคาะไม้ขายให้แก่ผู้เข้าสู้ราคาในราคาต่ำกว่าที่ผู้ร้องเสนอ และเคาะไม้ตกลงขายโดยไม่นับ 1 ถึง 3 ก่อนดังนี้ การที่เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ได้มอบให้เจ้าพนักงานบังคับคดีดำเนินการขายทอดตลาดที่ดินดังกล่าวแทนถือได้ว่าเป็นการกระทำอย่างหนึ่งของเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ตามมาตรา 146แห่งพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483 หากเป็นความจริงดังที่ผู้ร้องอ้าง ย่อมถือได้ว่าผู้ร้องเป็นผู้ได้รับความเสียหายโดยการกระทำของเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์แล้ว เมื่อปรากฏว่าผู้ร้องได้ยื่นคำร้องต่อศาลชั้นต้นภายในกำหนด 14 วัน นับแต่วันได้รับทราบการกระทำนั้น ผู้ร้องจึงมีสิทธิยื่นคำร้องคัดค้านการขายทอดตลาดทรัพย์ในคดีนี้ได้
ย่อยาว
คดีสืบเนื่องมาจากศาลชั้นต้นพิพากษาให้บริษัทเครดิตฟองซิเอร์บ้านและที่ดินไทย จำกัด ล้มละลาย เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ขายทอดตลาดที่ดินของบริษัทดังกล่าวโดยปลอดการจำนองให้แก่บริษัทแอลแมกเนท คอมเมอร์เชียล จำกัด ผู้สู้ราคาสูงสุดในราคา 25,300,000 บาท เมื่อวันที่ 17 พฤษภาคม 2532 ผู้ร้องยื่นคำร้องว่า ผู้ร้องเป็นผู้เข้าสู้ราคาในการขายทอดตลาดที่ดินดังกล่าว เป็นผู้มีส่วนได้เสียในการขายทอดตลาดนั้น ผู้ร้องได้รับความเสียหายจากการกระทำของเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ซึ่งได้ดำเนินการขายทอดตลาดโดยฝ่าฝืนต่อกฎหมาย และระเบียบวิธีการขายทอดตลาดของกรมบังคับคดีโดยเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ได้เคาะไม้ขายทอดตลาดที่ดินดังกล่าวให้แก่ผู้เข้าสู้ราคาในราคา 25,300,000 บาททั้ง ๆ ที่ผู้ร้องได้เสนอราคาเป็น 25,400,000 บาท ก่อนที่เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์จะทำการเคาะไม้ ทั้งเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ได้เคาะไม้ตกลงขายโดยไม่นับ 1 ถึง 3 ก่อนการขายทอดตลาดจึงไม่ชอบ ผู้ร้องได้ยื่นคำร้องคัดค้านมาภายในกำหนด 8 วัน นับแต่วันทราบการฝ่าฝืนแล้ว ขอให้ศาลมีคำสั่งยกเลิกการขายทอดตลาดดังกล่าว
ผู้คัดค้านยื่นคำคัดค้านว่า ในการขายทอดตลาดที่ดินดังกล่าวเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ได้มอบให้เจ้าพนักงานบังคับคดีดำเนินการแทน เจ้าพนักงานบังคับคดีได้ขานราคาที่มีผู้ให้สูงสุดในขณะนั้นและนับ 1 ถึง 3 ตามระเบียบแล้วโดยก่อนที่จะนับ 3 ก็ได้ขานราคาและนับย้อนตั้งแต่ 1 มาใหม่ พร้อมกับถามย้ำผู้เข้าสู้ราคารายอื่น ๆแล้วว่า มีผู้ใดประสงค์จะให้ราคาสูงกว่า 24,300,000 บาท หรือไม่เมื่อปรากฏว่าไม่มีผู้ใดให้ราคาสูงกว่า เจ้าพนักงานบังคับคดีจึงนับ 3 และเคาะไม้ขายไปในราคา 25,300,000 บาท การขายทอดตลาดดังกล่าวชอบด้วยกฎหมาย ไม่มีเหตุที่จะยกเลิก ขอให้ยกคำร้อง
ศาลชั้นต้นไต่สวนแล้ว มีคำสั่งยกคำร้อง
ผู้ร้องอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
ผู้ร้องฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ปัญหาว่าผู้ร้องเป็นผู้มีส่วนได้เสียในการบังคับคดีและมีสิทธิยื่นคำร้องคัดค้านการขายทอดตลาดทรัพย์ในคดีนี้ได้หรือไม่ เป็นปัญหาข้อกฎหมายที่เกี่ยวกับความสงบเรียบร้อยของประชาชน แม้คดีไม่มีประเด็นพิพาทในปัญหาดังกล่าวในศาลชั้นต้นและชั้นอุทธรณ์ เมื่อศาลอุทธรณ์เห็นสมควร ศาลอุทธรณ์ก็มีอำนาจยกปัญหาข้อกฎหมายนั้นขึ้นวินิจฉัยได้ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 142(5)
คดีมีปัญหาที่จะต้องวินิจฉัยต่อไปว่า ผู้ร้องมีสิทธิยื่นคำร้องคัดค้านการขายทอดตลาดทรัพย์ในคดีนี้ได้หรือไม่ เห็นว่า การที่เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ได้มอบให้เจ้าพนักงานบังคับคดีดำเนินการขายทอดตลาดที่ดินดังกล่าวแทนถือได้ว่าเป็นการกระทำอย่างหนึ่งของเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ตาม มาตรา 146 แห่งพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483 หากเป็นความจริงดังที่ผู้ร้องอ้างในคำร้องย่อมถือได้ว่าผู้ร้องเป็นบุคคลผู้ได้รับความเสียหายโดยการกระทำของเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์แล้ว เมื่อปรากฏว่าผู้ร้องได้ยื่นคำร้องต่อศาลชั้นต้นเมื่อวันที่ 22 พฤษภาคม 2532 อันเป็นการยื่นคำขอโดยทำเป็นคำร้องต่อศาลภายในกำหนด 14 วัน นับแต่วันที่ได้รับทราบการกระทำนั้น ผู้ร้องจึงมีสิทธิยื่นคำร้องคัดค้านการขายทอดตลาดทรัพย์ในคดีนี้ได้ ส่วนปัญหาว่าเจ้าพนักงานบังคับคดีขายทอดตลาดทรัพย์ในคดีนี้ชอบหรือไม่ ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่า เมื่อบริษัทแอลแมกเนทคอมเมอร์เชียล จำกัด เป็นผู้เสนอราคา 25,300,000 บาทแล้ว เจ้าพนักงานบังคับคดีได้นับ 1 จำนวน 3 ครั้ง นับ 2 อีก 3 ครั้งและถามว่าจะมีผู้ใดเสนอราคาสูงกว่านี้หรือไม่ ปรากฏว่าไม่มีผู้ใดเสนอราคาสูงกว่านั้น เมื่อได้รับอนุมัติจากผู้อำนวยการกองยึดอายัดและจำหน่ายทรัพย์แล้ว เจ้าพนักงานบังคับคดีจึงได้นับ 3และเคาะไม้ขายในราคาดังกล่าว การขายทอดตลาดทรัพย์ในคดีนี้ของเจ้าพนักงานบังคับคดีจึงชอบแล้ว ไม่มีเหตุที่จะให้เพิกถอนการขายทอดตลาดที่ดินดังกล่าว
พิพากษายืน
