แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
คำสั่งของผู้ใหญ่บ้าน
ย่อยาว
จ.ผู้ใหญ่บ้านสั่งจำเลยว่าถ้ามีใครมาพักที่บ้าน ค. จำเลย ให้ ค.แจ้งต่อ จ. ต่อมา ค.ให้ ช.คนต่างท้องที่มาอาศรัยเรือนจำเลยหาได้แจ้งต่อ จ. ไม่ โจทย์ขอให้ลงโทษจำเลยตามกฎหมายอาญามาตรา ๓๓๔ ข้อ ๒
ศาลอุทธรณ์ข้าหลวงพิเศษเห็นว่า ไม่มีกฎหมายให้อำนาจผู้ใหญ่บ้านสั่งจำเลยเช่นนั้นได้ จำเลยไม่มีผิด ให้ยกฟ้องโจทย์
โจทย์ฎีกาว่า ผู้ใหญ่บ้านสั่งจำเลยเช่นนั้น เพื่อให้การเปนไปตามพระราชบัญญัติปกครองท้องที่มาตรา ๒๗ ข้อ ๖ จำเลยไม่ทำตามก็มีความผิดตามกฎหมายอาญามาตรา ๓๓๔ ข้อ ๒
ศาลฎีกาเห็นว่าพระราชบัญญัติปกครองท้องที่มาตรา ๒๗ ข้อ ๖ นั้นกล่าวแต่น่าที่ผู้ใหญ่บ้านจะต้องไต่ถามในเรื่องมีคนจรเข้ามาในท้องที่ว่ามาโดยสุจริตหรือไม่ มิได้ให้อำนาจผู้ใหญ่บ้านออกคำสั่งเปนข้อบังคับแก่ราษฎรให้มาแจ้งความเมื่อมีคนมาอาศรัย ฎีกาที่ ๑๐๔/๒๔๖๒ ได้วินิจฉัยว่า คำสั่งอันชอบด้วยกฎหมายคือคำสั่งของเจ้าพนักงานผู้มีอำนาจสั่งซึ่งผู้รับคำสั่งต้องทำตาม เรื่องนี้จะถือว่าคำสั่งของผู้ใหญ่บ้านชอบด้วยกฎหมายไม่ได้ เพราะพระราชบัญญัติมิได้ให้อำนาจผู้ใหญ่บ้านออกคำสั่งเช่นนั้น จำเลยไม่มีผิด ให้ยกฎีกาโจทย์
