แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
แร่ของกลางเป็นแร่ที่ได้รับอนุญาตโดยถูกต้องตามกฎหมาย ทั้งทรัพยากรธรณีจังหวัดได้ออกอนุญาตขนแร่ให้จำเลยแล้ว การกระทำของจำเลยเป็นความผิดเพราะไม่ปฏิบัติตามเงื่อนไขในใบอนุญาตขนแร่ที่ให้บันทึกการขนแร่พร้อมกับลงลายมือชื่อกำกับในใบอนุญาตขนแร่ทันทีที่ขนแร่ออกจากต้นทาง แร่ของกลางจึงหาใช่แร่ที่บุคคลได้มา ได้ใช้ในการกระทำความผิด หรือได้ใช้เป็นอุปกรณ์ให้ได้รับผลในการกระทำความผิดตามมาตรา 148 อันต้องริบตามมาตรา 154 ไม่
ย่อยาว
คดีสองสำนวนรวมพิจารณาพิพากษาเข้าด้วยกัน โจทก์ฟ้องจำเลยคนเดียวทั้งสองสำนวนว่า จำเลยขนแร่โดยมิได้บันทึกการขนแร่พร้อมกับลงลายมือชื่อกำกับในใบอนุญาตขนแร่ทันทีที่ขนแร่ออกจากต้นทาง อันเป็นการผิดเงื่อไนขในใบอนุญาตขนแร่ ขอให้ลงโทษจำเลยตามพระราชบัญญัติแร่ พ.ศ. ๒๕๑๐ มาตรา ๑๐๙,๑๔๘,๑๕๔,๑๕๕ ริบแร่ของกลาง และจ่ายสินบนนำจับ
จำเลยทั้งสองสำนวนให้การรับสารภาพ
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่าจำเลยมีความผิดตามฟ้อง ลงโทษปรับสำนวนละ ๑,๐๐๐ บาท ริบแร่ของกลางและให้จำเลยจ่ายสินบนนำจับและรางวัลแก่ผู้จับตามกฎหมาย
จำเลยทั้งสองสำนวนอุทธรณ์ว่า ตามกฎหมายจะริบแร่ของกลางไม่ได้
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยทั้งสองสำนวนฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ข้อเท็จจริงตามคำฟ้องคำให้การรับสารภาพของจำเลยและศาลชั้นต้นรับฟังเป็นยุติว่า ตามวันเวลาที่โจทก์ฟ้อง จำเลยซึ่งได้รับอนุญาตให้ขนแร่ตามใบอนุญาตขนแร่ของทรัพยากรธรณีจังหวัดตาก ได้ขนแร่พลวงของกลางทั้งสองสำนวน เป็นแร่ที่ได้รับอนุญาตโดยถูกต้องตามกฎหมายจากสถานที่เก็บแร่เลขที่ ๑/๒๕๒๑ ตำบลแม่สอด อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก ไปยังสถานที่เก็บแร่เลขที่ ๔๑/๒๕๒๑ ตำบลปากเกร็ด อำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรีไปตามถนนซุปเปอร์ไฮเวย์ตาก – กรุงเทพฯ โดยจำเลยมิได้บันทึกการขนแร่พร้อมกับลงลายมือชื่อกำกับในใบอนุญาตขนแร่ทันทีที่ขนแร่ออกจากต้นทาง อันเป็นการผิดเงื่อนไขในใบอนุญาตขนแร่ที่เจ้าพนักงานทรัพยาธรณีประจำท้องที่กำหนดไว้ เป็นความผิดตามฟ้องคดีมีปัญหาว่าแร่ของกลางเป็นของต้องริบตามพระราชบัญญัติแร่ พ.ศ..๒๕๑๐ มาตรา ๑๕๔ หรือไม่ พิเคราะห์แล้วเห็นว่าแร่ของกลางเป็นแร่ที่ได้รับอนุญาตโดยถูกต้องตามกฎหมายทั้งทรัพยากรธรณีจังหวัดตากออกใบอนุญาตขนแร่นั้นให้จำเลยแล้ว ประกอบกับการกระทำของจำเลยเป็นความผิด เพราะไม่ปฏิบัติตามเงื่อนไขในใบอนุญาตขนแร่ที่ให้บันทึกการขนแร่พร้อมกับลงลายมือชื่อกำกับในใบอนุญาตขนแร่ทันทีที่ขนแร่ออกจากต้นทาง ดังนี้ แร่ของกลางจึงหาใช่แร่ที่บุคคลได้มา ได้ใช้ในการกระทำความผิด หรือได้ใช้เป็นอุปกรณ์ให้ได้รับผลในการกระทำความผิดตามมาตรา ๑๔๘ อันต้องริบตามมาตรา ๑๕๔ แห่งพระราชบัญญัติแร่ พ.ศ..๒๕๑๐ (ที่แก้ไขแล้ว)ไม่
พิพากษาแก้เป็นว่า คำขอให้ริบของกลางให้ยก แร่ของกลางทั้งสองสำนวนคืนจำเลย นอกจากที่แก้ให้คงเป็นไปตามคำพิพากษาศาลอุทธรณ์.
