แหล่งที่มา : เนติบัณฑิตยสภา
ย่อสั้น
จำเลยรับเก็บรักษาลำใยในห้องเย็นของจำเลย จำเลยเป็นผู้มีวิชาชีพเฉพาะกิจการค้าทางห้องเย็น ต้องใช้ความระวังและฝีมืออันเป็นธรรมดาและสมควรในกิจการห้องเย็น จำเลยใช้ความเย็นไม่พอ ลำใยของโจทก์เน่าเสีย จำเลยต้องใช้ค่าเสียหาย
ย่อยาว
ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์พิพากษาให้จำเลยใช้ค่าลำใยที่เน่าเสียหายเป็นเงิน 148,708 บาท กับดอกเบี้ย จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยข้อกฎหมายว่า “ข้อเท็จจริงรับฟังได้ว่า โจทก์ได้ฝากลำใย705 เข่ง เข้าเก็บแช่เย็นไว้ในห้องเย็นของจำเลย ต่อมาลำใยที่ฝากไว้เน่าเสียหายทั้งหมด ปัญหาแรกมีว่า การที่โจทก์นำลำใยไปฝากแช่เย็นในห้องเย็นของจำเลยเข้าลักษณะฝากทรัพย์หรือไม่ เห็นว่าเมื่อโจทก์ผู้ฝากนำลำใย 705 เข่ง ไปฝากแช่เย็นในห้องเย็นของจำเลย เจ้าหน้าที่ประจำห้องเย็นของจำเลยผู้รับฝากได้รับลำใยของโจทก์ไว้ แล้วนำเข้าเก็บไว้ในห้องเย็นโดยคิดค่าฝากเข่งละ 16 บาทมีกำหนด 1 เดือนและได้ออกใบรับสินค้าชั่วคราวให้แก่โจทก์ไว้ตามเอกสารหมาย จ.4 ถึง จ.7 แสดงว่า จำเลยตกลงรับจะเก็บรักษาลำใยของโจทก์ไว้ในอารักขาของจำเลยแล้วจะคืนลำใยให้โจทก์ ดังนี้เข้าลักษณะฝากทรัพย์ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 657 แล้ว การที่พนักงานจำเลยรับลำใยของโจทก์ไว้และออกใบรับให้ตามเอกสารหมาย จ.4 ถึง จ.7ถือว่าจำเลยตกลงรับฝากลำใยของโจทก์ไว้ในอารักขาของจำเลยแล้วสัญญาฝากทรัพย์จึงเกิดขึ้นโดยสมบูรณ์ โจทก์จำเลยต้องผูกพันต่อกันตามกฎหมายดังกล่าว
ปัญหาต่อไปมีว่า จำเลยต้องรับผิดใช้ค่าลำใยที่เสียหายแก่โจทก์เพียงไรหรือไม่ ข้อเท็จจริงปรากฏว่าจำเลยได้จดทะเบียนเป็นนิติบุคคลมีวัตถุประสงค์เพื่อประกอบกิจการค้าทางห้องเย็นเก็บรักษาสินค้า ประเภทผลไม้ อาหาร และเครื่องบริโภคทุกชนิด ไม่ว่าจะเป็นของสดหรือของแห้งตลอดจนเก็บรักษาสิ่งของอื่น ๆ ทุกชนิด โดยรับค่าเก็บรักษาจากผู้ฝากตามหนังสือรับรองหมาย จ.19 ดังนั้น จำเลยผู้รับฝากจำต้องใช้ความระมัดระวังและใช้ฝีมือเพื่อสงวนทรัพย์สินนั้นเหมือนเช่นวิญญูชนจะประพฤติโดยพฤติการณ์ดังนั้น ทั้งนี้ย่อมรวมทั้งการใช้ฝีมืออันพิเศษเฉพาะการในที่จะพึงใช้ฝีมือเช่นนั้นด้วย และจำเลยเป็นผู้มีวิชาชีพเฉพาะกิจการค้าทางห้องเย็นก็จำต้องใช้ความระมัดระวังและใช้ฝีมือเท่าที่เป็นธรรมดาจะต้องใช้และสมควรจะต้องใช้ในกิจการค้าห้องเย็นนั้น ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 659 ในเรื่องการเก็บรักษาลำใยนี้ นางนันทนา แก้วอุบล นักวิทยาศาสตร์ 5 พยานจำเลยเบิกความว่า ถ้าเก็บในอุณหภูมิลบสองถึงบวกสององศาเซลเซียส จะเก็บได้นานประมาณ 20 วัน นายไพโรจน์ผลประสิทธิ์ หัวหน้าสำนักงานเกษตรภาคเหนือ พยานจำเลยว่าเก็บลำใยในอุณหภูมิ 10 องศาเซลเซียส ได้ 11 วัน ซึ่งเจือสมคำเบิกความนายบุญชู จาฏามะระ หัวหน้ากองพืชไร่ องค์การคลังสินค้า พยานโจทก์ว่า ลำใยเก็บไว้ในห้องเย็นได้นานที่สุดประมาณ 1 เดือนเศษ ในความเย็นระหว่างลบสามถึงลบห้า แสดงว่าการเก็บลำใยไว้ในห้องเย็นเกิน 1 เดือนย่อมกระทำได้ถ้าได้ใช้ความระมัดระวังและใช้ฝีมือเท่าที่เป็นธรรมดาต้องใช้ในกิจการห้องเย็นที่เก็บรักษาผลไม้เช่นนั้น แต่จำเลยผู้รับฝากกลับละเลยไม่ระมัดระวังและใช้ฝีมือดังกล่าวโดยใช้อุณหภูมิเพียง 4 ถึง 8องศาเซลเซียส เช่นที่ใช้แช่ของอื่น ๆ ทั่วไปและกลับอ้างว่าไม่มีความรู้เรื่องลำใยและไม่เคยรับฝากลำใยมาก่อน ข้อแก้ตัวของจำเลยดังกล่าวอ้างเพื่อให้พ้นความรับผิดหาได้ไม่ และที่จำเลยอ้างว่าตกลงรับฝากไว้เพียงไม่กี่วันนั้น ก็ขัดกับข้อความในเอกสารหมาย จ.4 ถึง จ.7 ซึ่งเขียนไว้ว่ามีกำหนด 1 เดือน ดังนั้น จำเลยจึงต้องรับผิดชดใช้ค่าลำใยที่เสียหายแก่โจทก์ ส่วนราคาลำใยของโจทก์ที่เสียหายนั้น โจทก์มีนายอนันต์เจนศิริวานิช ผู้ขายลำใยเป็นพยานมาเบิกความประกอบเอกสารหมาย จ.8 ถึง จ.61 เชื่อได้ว่าลำใยของโจทก์ที่เสียหายมีราคาตามฟ้องจริง
สำหรับค่าทนายความที่ศาลอุทธรณ์กำหนดให้จำเลยใช้แทนโจทก์มากกว่าที่ศาลชั้นต้นกำหนดนั้น เห็นว่า การพิจารณาให้ใช้ค่าฤชาธรรมเนียมแทนคู่ความอีกฝ่ายหนึ่งเท่าใดเพียงไรนั้น เป็นดุลพินิจของศาลที่จะกำหนดให้ตามสมควร โดยไม่เกินอัตราที่กฎหมายกำหนดให้ไว้”
พิพากษายืน
