แหล่งที่มา : เนติบัณฑิตยสภา
ย่อสั้น
ส. ทำสัญญาจะซื้อจะขายที่ดินและบ้านอันเป็นสินสมรสของโจทก์กับ ส. ให้แก่จำเลย แล้วผิดสัญญา จำเลยจึงฟ้องเรียกเบี้ยปรับและมัดจำคืน ส. ทำสัญญาประนีประนอมยอมความในศาล ยอมชำระเบี้ยปรับและคืนเงินมัดจำให้จำเลย ดังนี้ สัญญาจะซื้อจะขายที่ดินและบ้านได้ระงับไปแล้วด้วยผลแห่งสัญญาประนีประนอมยอมความตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 852 โจทก์ซึ่งเป็นสามีจะฟ้องขอให้เพิกถอนมิได้ ส่วนสัญญาประนีประนอมยอมความก็เป็นนิติกรรมเกี่ยวกับหนี้เงิน มิได้ทำขึ้นเพื่อผูกพันสินสมรสโดยเฉพาะจึงมิใช่เป็นการจัดการสินสมรสตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 1476,1477 และ 1480 โจทก์ซึ่งเป็นสามีจะฟ้องขอให้เพิกถอนมิได้เช่นเดียวกัน
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์เป็นสามีของนางสว่าง นางสว่างกับนายภูมิรัตน์ทำสัญญาจะซื้อจะขายที่ดิน 1 แปลงพร้อมบ้านหนึ่งหลังอันเป็นสินสมรสระหว่างโจทก์และนางสว่างให้แก่จำเลย จำเลยได้วางมัดจำและชำระหนี้บางส่วนแล้ว แล้วคู่สัญญาตกลงกันเพิ่มเติมสัญญาว่าผู้จะขายขอเลื่อนการส่งมอบบ้านและที่ดินออกไป 3 เดือนหากผิดสัญญายอมให้ผู้จะซื้อปรับ ต่อมาจำเลยฟ้องนางสว่างและนายภูมิรัตน์ให้คืนเงินมัดจำและใช้เบี้ยปรับตามสัญญาดังกล่าวนางสว่างทำสัญญาประนีประนอมยอมความยอมใช้เงิน 290,000 บาทแก่จำเลยแล้วไม่ปฏิบัติตามสัญญาเจ้าพนักงานบังคับคดีได้ยึดบ้านของโจทก์อ้างว่าเป็นของนางสว่าง โจทก์ร้องขัดทรัพย์ว่านางสว่างทำสัญญาจะซื้อขายและสัญญาประนีประนอมยอมความโดยไม่ได้รับความยินยอมจากโจทก์ จึงขัดต่อกฎหมายและเป็นโมฆะ ขอให้เพิกถอนสัญญาจะซื้อจะขายและสัญญาประนีประนอมยอมความ จำเลยให้การว่าโจทก์ให้ความยินยอมในการทำสัญญาจะซื้อจะขายแล้ว สัญญาจะซื้อจะขายจึงสมบูรณ์และจำเลยได้ทำสัญญาประนีประนอมยอมความกับนางสว่างในศาล เป็นการกระทำด้วยความสมัครใจ โจทก์ขอเพิกถอนมิได้ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้อง โจทก์อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืนโจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “สัญญาจะซื้อจะขายที่ดินและบ้านซึ่งเป็นสินสมรสตามฟ้องนั้น ได้ระงับไปแล้วด้วยผลแห่งสัญญาประนีประนอมยอมความตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 852 โจทก์ไม่จำต้องฟ้องขอให้ศาลสั่งเพิกถอนอีก ส่วนสัญญาประนีประนอมยอมความตามฟ้องนั้น ปรากฏว่านางสว่างเพียงยินยอมใช้เงิน 290,000 บาทแก่จำเลยเป็นนิติกรรมเกี่ยวกับหนี้เงินมิได้ทำขึ้นเพื่อผูกพันสินสมรสโดยเฉพาะ จึงหาใช่เป็นการจัดการสินสมรสตามมาตรา 1476, 1477และ 1480 แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ไม่ โจทก์จะฟ้องขอให้เพิกถอนไม่ได้เช่นเดียวกัน ฎีกาโจทก์ฟังไม่ขึ้น”
พิพากษายืน