แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์จำเลยแต่งงานจดทะเบียนสมรสเป็นสามีภริยากัน จำเลยออกจากบ้านโจทก์ไปอยู่กับมารดา ไม่ยอมอยู่กินฉันสามีภริยากับโจทก์ เป็นการไม่ช่วยเหลืออุปการะเลี้ยงดูซึ่งกันและกัน และเป็นปฏิปักษ์ต่อการเป็นสามีภริยากันอย่างร้ายแรง ซึ่งเมื่อคำนึงถึงสภาพฐานะความเป็นอยู่ร่วมกันฉันสามีภริยาแล้ว เป็นที่เห็นได้ว่า โจทก์เดือดร้อนเกินควร เข้าเหตุหย่าตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 1516(6) แล้ว
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์จำเลยแต่งงานและจดทะเบียนสมรสกัน โดยตกลงว่าจำเลยต้องไปอยู่กินฉันสามีภริยากับโจทก์ที่บ้านโจทก์ตามประเพณีต่อมาจำเลยกลับไปเยี่ยมมารดาแล้วไม่ยอมกลับ และต้องการเลิกจากการเป็นสามีภริยากับโจทก์จำเลยออกจากบ้านโจทก์ไปนับถึงวันฟ้องเป็นเวลา ๒ ปีแล้วเป็นการจงใจละทิ้งร้างโจทก์ มิได้ช่วยเหลืออุปการะโจทก์ฉันสามีภริยา และทำการเป็นปฏิปักษ์ต่อการเป็นสามีภริยาอย่างร้ายแรง ขอพิพากษาให้โจทก์จำเลยหย่าขาดจากการเป็นสามีภริยากันให้จำเลยไปจดทะเบียนหย่ากับโจทก์ ถ้าจำเลยไม่ยอมไป ให้ถือเอาคำพิพากษาของศาลเป็นการแสดงเจตนา
จำเลยให้การว่า หลังจากแต่งงาน โจทก์และญาติหมิ่นประมาทและเหยียดหยามจำเลย โจทก์บังคับให้จำเลยออกจากงาน เมื่อจำเลยไม่ยอมก็หาเรื่องทะเลาะ ไม่ยอมให้จำเลยติดต่อกับญาติ ต่อมาโจทก์กับมารดาเอาทรัพย์สินของจำเลยไปและขับไล่จำเลยออกจากบ้าน จำเลยจึงต้องไปอยู่กับมารดา โจทก์ขอหย่ากับจำเลย จำเลยเกี่ยงให้โจทก์คืนทรัพย์สินและจ่ายค่าอุปการะเลี้ยงดูโจทก์ไม่ยอม ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิพากษาให้โจทก์จำเลยหย่าขาดจากการเป็นสามีภริยากันให้จำเลยไปจดทะเบียนหย่ากับโจทก์ หากจำเลยไม่ไป ให้ถือเอาคำพิพากษาแทนการแสดงเจตนาของจำเลย
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่า โจทก์จำเลยแต่งงานจดทะเบียนสมรสเมื่อวันที่ ๑๗ มกราคม ๒๕๒๐ จำเลยออกจากบ้านโจทก์ไปอยู่กับมารดาเมื่อวันที่ ๘ เมษายน ๒๕๒๐ จนกระทั่งถึงวันฟ้อง แล้ววินิจฉัยข้อกฎหมายว่า เมื่อจำเลยไม่ยอมอยู่กินฉันสามีภริยากับโจทก์ โดยแยกมาอยู่กับมารดา จึงเป็นการไม่ช่วยเหลืออุปการะเลี้ยงดูซึ่งกันและกันและเป็นปฏิปักษ์ต่อการเป็นสามีภริยากันอย่างร้ายแรง ซึ่งเมื่อคำนึงถึงสภาพฐานะความเป็นอยู่ร่วมกันฉันสามีภริยาแล้ว เป็นที่เห็นได้ว่า โจทก์เดือดร้อนเกินควร อันเป็นเหตุหย่าตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๑๕๑๖(๖) แล้ว
พิพากษายืน
