แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
กรมศิลปากรอนุญาตให้สำนักหุบผาสวรรค์ใช้ประโยชน์เนื้อที่ภูเขาและรัศมีเขาถ้ำพระอันเป็นโบราณสถานได้ จำเลยในฐานะเจ้าสำนักหุบผาสวรรค์ย่อมได้รับประโยชน์จากการอนุญาตนั้นด้วยจำเลยจึงเป็นผู้หนึ่งที่มีสิทธิครอบครองที่ดินดังกล่าว แม้ต่อมารัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยประกาศในราชกิจจานุเบกษาให้ที่เขาหรือภูเขาและปริมณฑลรอบที่เขาหรือภูเขา 40 เมตรทุกแห่งทุกจังหวัดเป็นที่หวงห้ามซึ่งกินความถึงบริเวณที่กรมศิลปากรอนุญาตเช่นว่านั้นด้วย ก็หามีผลเป็นการห้ามมิให้จำเลยเข้าไปปลูกสร้างในที่ดินบริเวณนั้นไม่การปลูกสร้างของจำเลยจึงไม่เป็นความผิดตามประมวลกฎหมายที่ดิน มาตรา 9,108,108 ทวิ
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยเข้าไปยึดถือครอบครองที่ดินบริเวณรอบเขาถ้ำพระในปริมณฑล 40 เมตร ตำบลดอนทราย อำเภอปากท่อ จังหวัดราชบุรีซึ่งเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินที่ประชาชนใช้ประโยชน์ร่วมกันและเป็นที่ดินของรัฐ ขอให้ลงโทษตามประมวลกฎหมายที่ดิน พ.ศ. 2497มาตรา 9, 108, 108 ทวิ ประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ 96 ลงวันที่29 กุมภาพันธ์ 2515 ข้อ 11 ให้จำเลยและบริวารออกไปจากที่ดินซึ่งเข้าไปยึดถือครอบครองและริบของกลาง
จำเลยให้การปฏิเสธ
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า จำเลยมีความผิดตามประมวลกฎหมายที่ดินพ.ศ. 2497 มาตรา 9, 108 ทวิ จำคุก 1 ปี 6 เดือน ลดโทษให้หนึ่งในสามตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 78 คงจำคุก 1 ปี ให้จำเลยและบริวารออกไปจากที่ดินที่เกิดเหตุ ริบของกลาง
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับ ให้ยกฟ้องโจทก์
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ตามหนังสือกรมศิลปากรเอกสารหมาย ล.4ที่แสดงว่า เมื่อ พ.ศ. 2517 กรมศิลปากรอนุญาตให้สำนักหุบผาสวรรค์ใช้เนื้อที่ภูเขาและรัศมีเขาถ้ำพระ 40 เมตร เพิ่มเติมเพื่อปลูกกุฎิจำนวน 14 หลัง กับใช้ภูเขาและรัศมีเขาถ้ำพระทั้งหมด ยกเว้นสถานที่หรือเนื้อที่ที่พระและชาวบ้านครอบครองอยู่ก่อนแล้วนั้น หนังสือดังกล่าวหาได้ระบุว่าเป็นการอนุญาตสำหรับนายคลุ้ม วัชโรบลผู้ก่อตั้งสำนักหุบผาสวรรค์ หรือนายบุญยง ว่องวานิช เลขาธิการสำนักหุบผาสวรรค์โดยเฉพาะไม่ ฉะนั้นจำเลยในฐานะเจ้าสำนักหุบผาสวรรค์ซึ่งมีหน้าที่ต้องควบคุมดูแลการดำเนินกิจการของสำนักหุบผาสวรรค์ย่อมต้องได้รับประโยชน์จากการอนุญาตนั้นด้วยแม้จำเลยจะมีฐานะเป็นนายกสมาคมศาสนาสัมพันธ์ และประธานมูลนิธิชินนะปูโตอนุสรณ์อยู่ในขณะเดียวกันก็ตาม เมื่อจำเลยเป็นผู้หนึ่งที่มีสิทธิครอบครองที่ดินบริเวณที่เกิดเหตุอันเป็นโบราณสถานตามที่กรมศิลปากรอนุญาตไว้แล้วเช่นนี้การที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยประกาสในราชกิจจานุเบกษาให้ที่เขาหรือภูเขาและปริมณฑลรอบที่เขาหรือภูเขา 40 เมตร ทุกแห่ง ทุกจังหวัด เป็นที่หวงห้ามตามเอกสารหมาย ปจ.3 (ศาลจังหวัดแพร่) ซึ่งกินความถึงบริเวณที่เกิดเหตุด้วยนั้น จึงหามีผลเป็นการห้ามมิให้จำเลยเข้าไปปลูกสร้างในที่ดินบริเวณที่เกิดเหตุไม่ การปลูกสร้างของจำเลยตามที่กล่าวแล้วจึงไม่เป็นความผิดตามฟ้อง ฎีกาของโจทก์ฟังไม่ขึ้น
พิพากษายืน
