แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การที่เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์จะขายทรัพย์สินที่รวบรวมได้มาโดยวิธีอื่นนอกจากการขายทอดตลาดนั้น เป็นข้อยกเว้นจากหลักทั่วไป จึงต้องแปลความโดยเคร่งครัด โดยต้องแจ้งให้กรรมการเจ้าหนี้ทราบล่วงหน้าโดยระบุเป็นหัวข้อประชุมให้ชัดแจ้ง ฉะนั้น เมื่อแจ้งความนัดประชุมของเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ไม่ครบถ้วนและกรรมการเจ้าหนี้บางคนไม่ได้ไปประชุมเพราะป่วยหรือไม่ได้รับหมายนัดประชุมแล้ว มติของที่ประชุมกรรมการเจ้าหนี้ที่ให้ขายทรัพย์โดยวิธีอื่นนั้น จึงหาชอบด้วยกฎหมายไม่
ย่อยาว
คดีนี้ ศาลฎีกาพิพากษาให้พิทักษ์ทรัพย์ของจำเลยที่ ๑ และ ๒ เด็ดขาดส่วนจำเลยที่ ๓ ให้ยกฟ้อง ชั้นนี้อยู่ในระหว่างเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์รวบรวมและจำหน่ายทรัพย์สินได้ยึดที่ดินและสิ่งปลูกสร้างรวม ๖ โฉนดไว้ แล้วได้ประกาศนัดประชุมเจ้าหนี้เพื่อขอให้ที่ประชุมกำหนดราคาขั้นต่ำของทรัพย์ที่ยึดไว้ ปรากฏว่ามีกรรมการเจ้าหนี้มาประชุม ๓ คน ขาดไป ๒ คน เจ้าหนี้ผู้เป็นโจทก์เสนอขอซื้อที่ดินและสิ่งปลูกสร้างที่ยึด ๘๐,๐๐๐ บาท ที่ประชุมกรรมการเจ้าหนี้มีมติให้ขายได้ เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์เห็นชอบด้วยและรายงานศาลขอให้มีคำสั่งโอนไปยังเจ้าพนักงานที่ดิน
ศาลชั้นต้นเห็นว่า ตามประกาศนัดประชุมเป็นการนัดเพื่อกำหนดราคาชั้นต่ำของทรัพย์ที่จะทำการขายทอดตลาดแต่กลับประชุมให้ขายทรัพย์โดยวิธีอื่นโดยกรรมการเจ้าหนี้อีก ๒ คนไม่ทราบ จึงมีคำสั่งให้เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์จัดการให้ถูกต้องเสียก่อน จึงจะดำเนินการต่อไป
เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
ศาลฎีกาได้พิจารณาพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ.๒๔๘๓ มาตรา ๑๒๓ แล้วเห็นว่า การขายทรัพย์สินโดยวิธีอื่นนอกจากการขายทอดตลาดเป็นเรื่องสำคัญเกี่ยวกับส่วนได้เสียของบรรดาเจ้าหนี้ สมควรที่เจ้าหนี้จะได้มีส่วนร่วมรู้เห็นด้วย กฎหมายจึงได้บัญญัติเช่นนั้น แต่ข้อเท็จจริงในคดีนี้ ได้ความว่า ในการนัดประชุมกรรมการเจ้าหนี้ครั้งนี้ มีหัวข้อประชุมแต่เรื่องอื่นทั้งสิ้น เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์มิได้กำหนดหัวข้อประชุมว่าจะขอขายทรัพย์สินที่รวบรวมได้มาให้แก่นายบรรยงโดยตรง อันเป็นเรื่องจะขายทรัพย์สินโดยวิธีอื่นนอกจากการขายทอดตลาดด้วยไม่
ที่เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ฎีกาว่า ในประกาศนัดประชุมกรรมการเจ้าหนี้ นอกจากจะได้ระบุหัวข้อประชุมอื่น ๆ ไว้ ยังมีความต่อท้ายว่า “ฯลฯ และอื่น ๆ ถ้ามี” ด้วย การที่เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์เสนอคำร้องของนายบรรยงขอซื้อทรัพย์โดยไม่ต้องขายทอดตลาดให้ที่ประชุมกรรมการเจ้าหนี้พิจารณา ย่อมถือได้ว่าเรื่องนี้เป็นเรื่องอื่น ๆ นั้น เห็นว่า โดยที่กฎหมายถือว่าการที่เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์จะขายทรัพย์ที่รวบรวมมาได้โดยวิธีอื่นนอกจากการขายทอดตลาดเป็นเรื่องสำคัญ เป็นข้อยกเว้นจากหลักทั่วไป คือ การขายทอดตลาด จึงต้องแปลความโดยเคร่งครัด กล่าวคือ จะต้องแจ้งให้กรรมการเจ้าหนี้ทราบล่วงหน้าโดยระบุเป็นหัวข้อประชุมให้ชัดแจ้ง มิฉะนั้นแล้วอาจเกิดความเสียหายแก่ผู้ล้มละลายและเจ้าหนี้อื่น ๆ ได้ ทั้งทางพิจารณาก็ได้ความว่าในวันนัดประชุมนั้น กรรมการเจ้าหนี้ไม่ได้ไปประชุม ๒ คน โดยคนหนึ่งป่วย อีกคนหนึ่งไม่ได้รับหมายนัดประชุม เป็นอันกรรมการเจ้าหนี้ ๒ คนใน ๕ คนไม่รู้เห็นด้วยว่าได้มีการตกลงขายทรัพย์สินของลูกหนี้ผู้ล้มละลายไปในราคา ๘๐,๐๐๐ บาท ซึ่งต่ำกว่าราคาขั้นต่ำ ๙๕,๐๐๐ บาท ตามที่ที่ประชุมกรรมการเจ้าหนี้ได้กำหนดไว้ในวันเดียวกันนั้นเอง ดังนี้
จึงเป็นการไม่ชอบ ฎีกาเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ฟังไม่ขึ้น
พิพากษายืน ให้ยกฎีกาเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์
