แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เครื่องหมายการค้าของโจทก์ซึ่งได้จดทะเบียนไว้คือรูปควายไม่มีอักษรประกอบและรูปควายมีอักษรจีนอยู่ข้างล่างจำเลยจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าตราพระอาทิตย์กับควายไว้และใช้เครื่องหมายการค้ารูปควายกับพระอาทิตย์พิมพ์ลงในผ้าโดยมีสลากปิดบนผ้ามีอักษรขนาดใหญ่ระบุว่าเป็นผ้าดำตราควายพระอาทิตย์และสถานที่ผลิตแบบหนึ่ง กับพิมพ์อักษรไทยมีข้อความขนาดใหญ่อยู่ด้านบนว่าโรงงานย้อมผ้าเฮ่งจิบฮั่งเชียงผ้าดำครามแท้ตราควายพระอาทิตย์ด้านข้างมีอักษรจีนและมีรูปควายอยู่ด้านล่างอีกแบบหนึ่ง ดังนี้ ถึงแม้เครื่องหมายการค้าที่โจทก์จำเลยจดทะเบียนไว้จะมีรูปควายเช่นเดียวกัน แต่ก็มีตัวอักษรข้อความรูปภาพอย่างอื่นมาประกอบทำให้แตกต่างกัน บุคคลธรรมดาไม่เข้าใจผิดว่าสินค้าของจำเลยเป็นสินค้าที่ใช้เครื่องหมายการค้าของโจทก์ตามที่จดทะเบียนไว้ ถือไม่ได้ว่าจำเลยเลียนเครื่องหมายการค้าของโจทก์ การกระทำของจำเลยไม่เป็นความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 274
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์เป็นเจ้าของเครื่องหมายการค้า “ตราควาย” ซึ่งได้จดทะเบียนไว้ต่อนายทะเบียนเครื่องหมายการค้าในสินค้าจำพวก 24 ได้แก่ผ้าดำตามคำขอเลขที่ 24057 และ 45043 โจทก์ได้ใช้เครื่องหมายการค้าดังกล่าวติดกำกับสินค้าผ้าดำของโจทก์ออกจำหน่ายทั่วประเทศมาเป็นเวลาหลายสิบปีแล้ว นอกจากนี้โจทก์ยังได้ประดิษฐ์ตัวอักษรตัวเลข รูปขนาดกระดาษ ภาพ ภูเขา แม่น้ำ ต้นไม้ กำกับสินค้าที่มีเครื่องหมายการค้าของโจทก์อีกด้วย เมื่อระหว่างวันที่ 19 มกราคม 2518 ถึงวันที่ 9 เมษายน 2518 เวลากลางวัน จำเลยทั้งสองร่วมกันนำรูปเครื่องหมายการค้าตราควายรูปรอยประดิษฐ์ตัวอักษรตัวเลขของโจทก์ไปใช้ติดกำกับสินค้าผ้าดำของจำเลยทั้งสองออกจำหน่ายทั่วไปเพื่อให้ประชาชนหลงเชื่อว่าสินค้าผ้าดำของจำเลยดังกล่าวเป็นสินค้าของโจทก์ ทั้งยังได้เลียนแบบเครื่องหมายการค้าตราควายของโจทก์ โดยนำเอารูปควายของโจทก์กับรูปอักษรจีนของจำเลยทั้งสองไปใช้กำกับติดสินค้าของจำเลยทั้งสองออกจำหน่ายแก่ประชาชนทั่วไป เพื่อให้ประชาชนเชื่อว่าเป็นสินค้าของโจทก์ เหตุเกิดที่แขวงจักรวรรดิ์ เขตสัมพันธวงศ์ กรุงเทพมหานคร ขอให้ลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 272, 274, 90
ศาลชั้นต้นไต่สวนมูลฟ้องแล้วสั่งประทับฟ้อง
จำเลยทั้งสองให้การปฏิเสธ
ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์ โดยผู้พิพากษาซึ่งนั่งพิจารณาคดีในศาลชั้นต้นอนุญาตให้อุทธรณ์ในปัญหาข้อเท็จจริงได้
ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้เป็นว่า จำเลยทั้งสองมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 274 จำคุกคนละ 2 เดือน รอการลงโทษให้จำเลยที่ 1 ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 56 มีกำหนด 1 ปี นอกจากที่แก้ให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น
โจทก์และจำเลยทั้งสองฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า คดีมีปัญหาว่าจำเลยกระทำความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 274 หรือไม่ ปรากฏว่าเครื่องหมายการค้าของโจทก์ซึ่งได้จดทะเบียนไว้คือรูปควายไม่มีอักษรประกอบ และรูปควายมีอักษรจีนอยู่ข้างล่างตามเอกสารหมาย จ.2 และ จ.3 จำเลยจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าตราพระอาทิตย์กับควายไว้ และใช้เครื่องหมายการค้ารูปควายกับพระอาทิตย์พิมพ์ลงในผ้าตามเอกสารหมาย จ. 7 และ จ. 8 สำหรับเอกสารหมาย จ. 7 มีสลากปิดบนผ้า มีอักษรขนาดใหญ่ระบุว่าเป็นผ้าดำตราควายพระอาทิตย์และสถานที่ผลิตส่วนเอกสารหมาย จ.8 พิมพ์อักษรไทยมีข้อความขนาดใหญ่อยู่ด้านบนว่าโรงงานย้อมผ้าเฮ่งจิบฮั่งเชียงผ้าดำครามแท้ตราควายพระอาทิตย์ ด้านข้างมีอักษรจีนและมีรูปควายอยู่ด้านล่าง ดังนี้ ถึงแม้เครื่องหมายการค้าที่โจทก์จำเลยจดทะเบียนไว้จะมีรูปควายเช่นเดียวกัน แต่มีตัวอักษรข้อความรูปภาพอย่างอื่นมาประกอบทำให้แตกต่างกัน บุคคลธรรมดาไม่เข้าใจผิดว่าสินค้าผ้าของจำเลยเป็นสินค้าที่ใช้เครื่องหมายการค้าของโจทก์ ฟังไม่ได้ว่าจำเลยเลียนเครื่องหมายการค้าของโจทก์ คดีฟังไม่ได้ว่าจำเลยทำผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 274 ที่โจทก์ฎีกาขอให้ลงโทษจำเลยที่ 1 โดยไม่รอไม่จำต้องวินิจฉัย
พิพากษาแก้เป็นให้ยกฟ้องโจทก์ในข้อหาความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 274 ด้วย นอกจากที่แก้ให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลอุทธรณ์