แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์ฟ้องขอให้บังคับจำเลยโอนกรรมสิทธิ์ที่ดินให้โจทก์ ตั้งราคาทุนทรัพย์ของที่พิพาท 240,000 บาท จำเลยรับว่ามีราคาตามที่โจทก์ตีไว้ ดังนี้ ต้องถือว่าโจทก์ขอให้บังคับจำเลยส่งทรัพย์ราคา 240,000 บาทให้โจทก์ หากจำเลยไม่สามารถโอนทรัพย์ให้โจทก์ได้ ก็ต้องใช้ราคาตามที่โจทก์จำเลยตั้งพิพาท จะถือเอาราคาซื้อขายตามที่ปรากฏจากข้อเท็จจริงว่าโจทก์ซื้อจากจำเลยเพียง 20,000 บาท มาใช้บังคับไม่ได้ เพราะมิใช่ราคาที่แท้จริงของทรัพย์พิพาท
ย่อยาว
คดีนี้ โจทก์ฟ้องขอให้บังคับให้จำเลยโอนกรรมสิทธิ์ที่ดิน ๓ แปลง ที่จำเลยทำสัญญาขายให้โจทก์ในราคา ๒๐,๐๐๐ บาทให้แก่โจทก์ ถ้าที่ดินไม่อยู่ในสภาพที่จะโอนได้ ก็ขอให้จำเลยชดใช้ค่าที่ดินเป็นค่าเสียหายให้โจทก์ ๒๔๐,๐๐๐ บาท ฯลฯ
จำเลยให้การว่า จำเลยขายที่พิพาทให้โจทก์จริง แต่ขายในราคา ๒๔๐,๐๐๐ บาท ฯลฯ
ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยจดทะเบียนโอนกรรมสิทธิ์ที่ดิน ๓ แปลงตามฟ้อง ให้โจทก์ ถ้าที่ดินไม่อยู่ในสภาพอันจะเปิดช่องให้โอนได้ ให้จำเลยคืนเงิน ๒๐,๐๐๐ บาท ให้โจทก์
โจทก์จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่า จำเลยตกลงขายที่พิพาทให้โจทก์ในราคาพิเศษโดยคิดราคาทั้งหมดเพียง ๒๐,๐๐๐ บาท และโจทก์ชำระราคาครบแล้ว และศาลฎีกาวินิจฉัยต่อไปว่า คดีนี้โจทก์ฟ้องขอให้บังคับจำเลยโอนกรรมสิทธิ์ที่ดินให้โจทก์ ตั้งราคาทุนทรัพย์ของที่พิพาท ๒๔๐,๐๐๐ บาท จำเลยก็รับว่าที่พิพาทมีราคาตามที่โจทก์ตีราคาไว้ ศาลฎีกาเห็นว่าต้องถือว่าโจทก์ขอให้บังคับจำเลยส่งทรัพย์ราคา ๒๔๐,๐๐๐ บาทให้โจทก์ หากจำเลยไม่สามารถปฏิบัติในการโอนทรัพย์ที่พิพาทให้โจทก์ได้ ก็ต้องใช้ราคาตามที่โจทก์จำเลยตั้งพิพาท จะถือเอาราคาซื้อขายตามที่ปรากฏจากข้อเท็จจริงว่าโจทก์ซื้อจากจำเลยเพียง ๒๐,๐๐๐ บาท มาใช้บังคับไม่ได้ เพราะไม่ใช่ราคาที่แท้จริงของทรัพย์พิพาท
พิพากษาแก้คำพิพากษาศาลอุทธรณ์เป็นว่า ถ้าที่ดินที่พิพาทไม่อยู่ในสภาพที่เปิดช่องให้ทำการโอนกรรมสิทธิ์ให้โจทก์ได้ไม่ว่าด้วยเหตุใด ๆ ให้จำเลยชำระเงิน ๒๔๐,๐๐๐ บาทให้โจทก์ นอกจากที่แก้นี้ให้คงเป็นไปตามคำพิพากษาศาลอุทธรณ์
