แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์ซื้อที่ดินพิพาทมาก่อนการเวนคืนภายในระยะเวลา 5 ปี ในราคาเฉลี่ยตารางวาละ 2,383.50 บาท โดยโจทก์มิได้ใช้ที่ดินพิพาทอยู่อาศัยหรือใช้ประกอบการทำมาหาเลี้ยงชีพหรือทำประโยชน์ที่ดินพิพาทอย่างแท้จริง เข้ากรณีตามพระราชบัญญัติว่าด้วยการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ พ.ศ. 2530 มาตรา 22 ที่จะกำหนดเงินค่าทดแทนที่ดินให้ต่ำกว่าเงินค่าทดแทนที่ดินที่กำหนดตามมาตรา 21 ก็ได้ แต่ต้องไม่น้อยกว่าราคาที่ดินพิพาทในขณะที่โจทก์ได้ที่ดินพิพาทมา ทั้งที่ดินพิพาทอยู่ในทำเลที่ห่างไกล แม้จะอยู่ติดถนนสาธารณะและถมดินไว้แล้ว แต่จากสภาพความเจริญของท้องถิ่นในระยะเวลาที่ผ่านไป 5 ปี ไม่น่าจะทำให้ที่ดินพิพาทมีราคาเพิ่มสูงขึ้นเป็นเท่าตัวได้ ที่คณะกรรมการกำหนดราคาเบื้องต้น ฯ กำหนดเงินค่าทดแทนที่ดินให้แก่โจทก์ตารางวาละ 6,000 บาท เป็นธรรมแก่โจทก์ผู้ถูกเวนคืนแล้ว
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องและแก้ไขคำฟ้องขอให้บังคับจำเลยทั้งสามร่วมกันชำระเงินค่าทดแทนที่ดินและสิ่งปลูกสร้างเพิ่มขึ้นแก่โจทก์กับดอกเบี้ยถึงวันฟ้องรวมจำนวน ๑,๗๓๗,๔๙๓.๗๓ บาท พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ ๑๑.๕ ต่อปี นับจากวันฟ้องเป็นต้นไปจนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์
จำเลยทั้งสามให้การว่า คณะกรรมการกำหนดราคาเบื้องต้นฯ ได้ใช้หลักเกณฑ์ตามพระราชบัญญัติว่าด้วยการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ พ.ศ.๒๕๓๐ มาตรา ๑๘ , ๒๑ , ๒๒ , ๒๔ ในการพิจารณากำหนดเงินค่าทดแทนให้แก่โจทก์ โดยกำหนดเงินค่าทดแทนที่ดินโฉนดเลขที่ ๑๐๐๒๑ ซึ่งเป็นที่ดินไม่มีทางออกตารางวาละ ๒,๐๐๐ บาท เป็นเงิน ๖๔,๐๐๐ บาท และที่ดินโฉนดเลขที่ ๕๕๒๖ ตารางวาละ ๖,๐๐๐ บาท เป็นเงิน ๑,๙๒๖,๐๐๐ บาท และกำหนดเงินค่าทดแทนรั้วลวดหนาม ๒๒,๒๕๓.๗๘ บาท ไม้ยืนต้น ๖ ต้น เป็นเงิน ๒๒,๕๒๐ บาท เงินค่าทดแทนดังกล่าวเป็นธรรมและถูกต้องตามกฎหมายแล้ว ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้ว พิพากษาให้จำเลยทั้งสามชำระเงินแก่โจทก์จำนวน ๗๕๗,๗๒๖.๒๒ บาท พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ ๙.๗๕ ต่อปี นับแต่วันที่ ๒๔ ธันวาคม ๒๕๓๙ เป็นต้นไปจนกว่าจะชำระเสร็จ
จำเลยทั้งสามอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับ ให้ยกฟ้อง
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาคณะคดีปกครองวินิจฉัยว่า โจทก์ซื้อที่ดินพิพาทโฉนดเลขที่ ๕๕๒๖ เนื้อที่ ๒๐ ไร่ ๓ งาน ๙๑ ตารางวา ราคา ๒๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท เมื่อวันที่ ๓๐ ธันวาคม ๒๕๓๔ ก่อนการเวนคืนภายใน ๕ ปี ในราคาเฉลี่ยตารางวาละ ๒,๓๘๓.๕๐ บาท ที่ดินพิพาทอยู่ในทำเลที่ห่างไกล แม้จะอยู่ติดถนนสาธารณะคือถนนเลียบคลองวัดตระพังและถมดินไว้แล้ว จากสภาพความเจริญของท้องถิ่นเห็นได้ว่าระยะเวลาที่ผ่านไป ๕ ปี ไม่น่าจะทำให้ที่ดินแปลงนี้มีราคาเพิ่มสูงขึ้นเป็นเท่าตัวได้ ทั้งโจทก์มิได้ใช้ที่ดินพิพาทอยู่อาศัยหรือใช้ประกอบการทำมาหาเลี้ยงชีพหรือทำประโยชน์ในที่ดินพิพาทอย่างแท้จริง และได้ที่ดินพิพาทมาก่อนการเวนคืนภายใน ๕ ปี เข้ากรณีตามพระราชบัญญัติว่าด้วยการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ พ.ศ.๒๕๓๐ มาตรา ๒๒ ที่จะกำหนดเงินค่าทดแทนที่ดินให้ต่ำกว่าเงินทดแทนที่ดินที่กำหนดตามมาตรา ๒๑ ก็ได้ แต่ต้องไม่น้อยกว่าราคาที่ดินพิพาทในขณะที่โจทก์ได้ที่ดินพิพาทมา ที่คณะกรรมการกำหนดราคาเบื้องต้นฯ กำหนดเงินค่าทดแทนที่ดินให้แก่โจทก์ตารางวาละ ๖,๐๐๐ บาท เป็นธรรมแก่โจทก์ผู้ถูกเวนคืนแล้ว ที่ศาลอุทธรณ์พิพากษายกฟ้องชอบแล้ว ฎีกาของโจทก์ฟังไม่ขึ้น
พิพากษายืน.
นายสุพจน์ แสงประชากุล ผู้ช่วยฯ
นายเจษฎา ชุมเปีย ย่อ
นายไพโรจน์ โรจน์อภิรักษ์กุล ตรวจ
นายวีระวัฒน์ ปวราจารย์ ผู้ช่วยฯ/ตรวจ
