แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
มรฎก ปกครองการนับอายุความ
ย่อยาว
นางแสงกับนายรัดบิดาโจทย์มีชื่ออยู่ในโฉนดด้วยกัน ต่อมานางแสงตายจำเลยผู้ซึ่งเปนหลานกับบิดาโจทย์ได้เข้าปกครองนานั้นภายในกำหนดอายุความมรฎกแลปกครองต่อมา ๓ ปีติด ๆ กัน แล้วก็ทิ้งให้บิดามารดาโจทย์ปกครองต่อมาเปนทอด ๆ แต่ยังไม่เกิน ๑๐ ปี แลได้ความต่อไปว่าจำเลยได้ออกเงิน ๑๐๐ บาทไปไถ่โฉนดคืนมา
ฎีกาตัดสินว่าตั้งแต่นางแสงตายมาจนถึงฟ้องคดีนี้เปนเวลา ๙ ปีเศษ เมื่อหักเวลาที่จำเลยปกครองมา ๓ ปีออกแล้ว จำเลยละทิ้งเพียง ๖ ปีเศษ จำเลยยังหาขาดกรรมสิทธิในที่ดินส่วนของนางแสงไม่ โจทย์จำเลยซึ่งเปนหลานนางแสง ควรจะได้ส่วนแบ่งที่ดินของนางแสงคนละครึ่งที่ศาลเดิมไม่ได้แบ่งส่วนให้โจทย์จำเลยนั้นยังไม่ต้องด้วยพ.ร.บ.วิธีพิจารณาความแพ่ง ร.ศ. ๑๒๗ มาตรา ๓๙ ข้อ ๒ จึงให้แบ่งที่ดินออกเปน ๒ ส่วนตามที่มีชื่อในโฉนดก่อน ส่วนของนายรัดให้ได้แก่โจทย์ผู้เปนบุตรตาม พ.ร.บ. แก้ไขเพิ่มเติมลักษณมรฎก ร.ศ. ๑๒๑ ม. ๑ ตอน ๑. ส่วนของนายแสงอีกกึ่งหนึ่งนั้นให้ได้แก่โจทย์จำเลยผู้เปนหลานคนละครึ่ง การแบ่งให้ประมูลราคากันระหว่างโจทย์จำเลย ถ้ามีตกลงให้ศาลจังหวัดขายทอดตลาด ให้โจทย์ใช้เงินที่จำเลยไถ่โฉนดมาจากนางเชย ๑๐๐ บาท