แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เมื่อสัญญาเช่าซื้อระงับไป เพราะรถยนต์ที่เช่าซื้อสูญหาย ผู้เช่าซื้อไม่ต้องรับผิดชำระค่าเช่าซื้อ หลังจากที่สัญญาเช่าซื้อระงับไปแล้ว
ตามสัญญาเช่าซื้อระบุว่า ผู้เช่าซื้อจะต้องรับผิดต่อการสูญหายและเสียหายทุกชนิดอันเกิดขึ้นแก่ยานพาหนะ (รถยนต์ที่เช่าซื้อ) ก็เป็นเรื่องที่โจทก์ผู้ให้เช่าซื้อจะต้องให้จำเลยทั้งสองผู้เช่าซื้อและผู้ค้ำประกันใช้ราคาหรือค่าเสียหายของรถยนต์ที่เช่าซื้อ โจทก์จะฟ้องเรียกค่าเช่าซื้อหลังจากที่สัญญาระงับไปเพราะรถยนต์ที่เช่าซื้อสูญหายไม่ได้
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยที่ ๑ ทำสัญญาเช่าซื้อรถยนต์ไปจากโจทก์ โดยจะชำระค่าเช่าซื้อ ๒๔ งวด ๆ ละ ๑,๕๘๗ บาทต่อเดือน เริ่มชำระงวดแรกวันที่ ๒๐ พฤศจิกายน ๒๕๑๖ งวดต่อ ๆ ไปทุกวันที่ ๒๐ ของเดือนจนกว่าจะชำระเสร็จ จำเลยที่ ๒ ได้เข้าทำสัญญาค้ำประกันการชำระหนี้ของจำเลยที่ ๑ และยอมรับผิดต่อโจทก์อย่างลูกหนี้ร่วมจำเลยที่ ๑ ชำระค่าเช่าซื้อให้โจทก์เพียงงวดเดียวแล้วผิดสัญญาค้างชำระค่าเช่าซื้อตลอดมาจนวันที่ ๒๕ เมษายน ๒๕๑๘ โจทก์ได้รับรถยนต์ ที่เช่าซื้อคืนจากจำเลยที่ ๑ จำเลยที่ ๑ คงค้างชำระค่าเช่าซื้ออีก ๒๖,๙๗๙ บาท ขอให้จำเลยทั้งสองร่วมกันหรือแทนกันชำระเงินที่กล่าวแล้วพร้อมด้วยดอกเบี้ยร้อยละ ๑๕ ต่อปี นับแต่วันฟ้องจนกว่าจะชำระเงินให้โจทก์เสร็จ
จำเลยทั้งสองให้การว่า จำเลยที่ ๑ ทำสัญญาเช่าซื้อรถยนต์จากโจทก์และจำเลยที่ ๒ ทำสัญญาค้ำประกันหลังจากจำเลยที่ ๑ ชำระค่าเช่าซื้องวดแรกแล้ว และยังไม่ถึงเวลาชำระงวดที่ ๒ รถยนต์ที่เช่าซื้อถูกคนร้ายลักไป จำเลยที่ ๑ ติดตามจนพบและนำมอบคืนให้โจทก์เมื่อวันที่ ๒๕ เมษายน ๒๕๑๘ โจทก์จำเลยตกลงกันว่าจะไม่เรียกร้องค่าเช่าซื้อที่ค้างชำระจากจำเลย ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้ววินิจฉัยว่า หลังจากทำสัญญาเช่ากันแล้ว รถยนต์ที่เช่าซื้อถูกคนร้ายลัก สัญญาเช่าซื้อระงับไปตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๖๕๗ ประกอบด้วยมาตรา ๕๗๒ จำเลยไม่ต้องรับผิดในค่าเช่าซื้อหลังจากที่สัญญาเช่าซื้อระงับไปแล้ว พิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่า รถยนต์ที่เช่าซื้อถูกคนร้ายลักไปเมื่อวันที่ ๒๒ กุมภาพันธ์ ๒๕๑๗ และจำเลยที่ ๑ ค้างชำระค่าเช่าซื้อก่อนแล้ว ๓ งวดติดต่อกัน แม้สัญญาเช่าซื้อจะระงับเพราะรถยนต์ที่เช่าซื้อถูกคนร้ายลัก แต่จำเลยจะต้องรับผิดในความสูญหายของรถยนต์ที่เช่าซื้อ ตามสัญญาข้อ ๓ ก. และรับผิดชำระค่าเช่าซื้อที่ค้างชำระหรือค่าเสียหายใด ๆ เนื่องจากการผิดสัญญาตามสัญญาข้อ ๕ ก. พิจารณาถึงยอดเงินค่าเช่าซื้อที่จำเลยที่ ๑ ค้างชำระตามฟ้องกับราคารถยนต์ที่โจทก์นำสืบว่าขายได้แล้ว ควรกำหนดให้จำเลยใช้ให้โจทก์ ๖,๐๐๐ บาท พิพากษากลับให้จำเลยทั้งสองร่วมกันใช้เงินจำนวนที่กล่าวแล้วพร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ๑๕ ต่อปีนับแต่วันฟ้องจนกว่าจะชำระเงินเสร็จให้โจทก์
จำเลยทั้งสองฎีกาว่า เมื่อสัญญาเช่าซื้อระงับไปเพราะรถยนต์ที่เช่าซื้อสูญหาย จำเลยไม่ต้องรับผิดชำระค่าเช่าซื้อหลังจากที่รถยนต์ที่เช่าซื้อสูญหาย
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่าก่อนที่รถยนต์ที่เช่าซื้อสูญหาย จำเลยที่ ๑ ค้างชำระค่าเช่าซื้อรวม ๓ งวด ซึ่งจำเลยทั้งสองต้องร่วมกันรับผิดชำระค่าเช่าซื้อทั้งปวงที่ค้างชำระตามสัญญาเช่าซื้อเอกสารหมาย จ. ๑ ข้อ ๕ แต่เมื่อสัญญาเช่าซื้อระงับ เพราะรถยนต์ที่เช่าซื้อสูญหายไปตั้งแต่วันที่ ๒๒ กุมภาพันธ์ ๒๕๑๗ จำเลยที่ ๑ ไม่ต้องรับผิดชำระค่าเช่าซื้อหลังจากที่สัญญาเช่าซื้อระงับแล้ว แม้ตามสัญญาเช่าซื้อข้อ ๓ (ก) จะระบุว่าผู้เช่าซื้อจะต้องรับผิดต่อการสูญหายและเสียหายทุกชนิดอันเกิดขึ้นแก่ยานพาหนะ (รถยนต์ที่เช่าซื้อ) ก็เป็นเรื่องที่โจทก์จะต้องให้จำเลยทั้งสองใช้ราคาหรือค่าเสียหายของรถยนต์ที่เช่าซื้อ จะฟ้องเรียกค่าเช่าซื้อหลังจากที่สัญญาระงับไปเพราะรถยนต์ที่เช่าซื้อสูญหายไม่ได้
พิพากษาแก้เป็นว่าให้จำเลยทั้งสองร่วมกันใช้เงิน (ค่าเช่าซื้อที่ค้างชำระ ๓ งวด) ๔,๗๖๑ บาทให้โจทก์
