แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การตั้งตัวแทนซื้อขายสังหาริมทรัพย์ซึ่งตกลงกันเป็นราคาห้าร้อยบาทหรือกว่านั้นขึ้นไปซึ่งจำต้องมีหลักฐานเป็นหนังสือนั้น เมื่อฟังได้ว่าตัวการซึ่งเป็นผู้ซื้อสินค้าและรับสินค้าไว้ อันถือได้ว่าได้มีการชำระหนี้แล้ว ก็ย่อมไม่จำเป็นต้องมีหลักฐานเป็นหนังสือ จำเลยที่ 1 เคยเป็นลูกจ้างโจทก์ทำหน้าที่พนักงานขายจำเลยที่ 2 เป็นห้างหุ้นส่วนจำกัดมีจำเลยที่ 3 เป็นหุ้นส่วนผู้จัดการและจำเลยที่ 1 เป็นหุ้นส่วนจำพวกจำกัดความรับผิด โจทก์ห้ามมิให้จำเลยที่ 1 สั่งซื้อสินค้าของโจทก์ในนามของจำเลยที่ 2. จำเลยที่ 1 จึงใช้ชื่อจำเลยที่ 4 ซื้อสินค้าแทนจำเลยที่ 2 แม้จำเลยที่ 1 จะเป็นหุ้นส่วนจำพวกจำกัดความรับผิดในห้างจำเลยที่ 2. ก็มีส่วนร่วมในการซื้อสินค้าจากโจทก์ โดยแอบอ้างชื่อจำเลยที่4 เป็นผู้ซื้อแทนจำเลยที่ 2 อันถือได้ว่าเป็นการสอดเข้าไปเกี่ยวข้องจัดการงานของห้างจำเลยที่ 2 ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1088 จำเลยที่ 1 จึง ต้องรับผิดต่อโจทก์ร่วมกับจำเลยที่ 2 และที่ 3
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยที่ 2 เป็นนิติบุคคลประเภทห้างหุ้นส่วนจำกัด มีจำเลยที่ 1 เป็นหุ้นส่วนจำพวกจำกัดความรับผิดและจำเลยที่ 3 เป็นหุ้นส่วนผู้จัดการ จำเลยที่ 4 เป็นนิติบุคคลประเภทห้างหุ้นส่วนจำกัด มีจำเลยที่ 5 เป็นหุ้นส่วนผู้จัดการ จำเลยทั้งห้าร่วมกันสั่งซื้อสินค้าจากโจทก์หลายครั้งรวมเป็นเงิน 284,230.80 บาท แล้วจำเลยไม่ชำระ ขอให้บังคับจำเลยทั้งห้าร่วมกันชำระเงินจำนวนดังกล่าวพร้อมด้วยดอกเบี้ย
จำเลยที่ 1 ให้การว่า จำเลยที่ 1 เคยเป็นลูกจ้างของโจทก์ สินค้าตามฟ้องจำเลยที่ 1 ได้ขายให้จำเลยที่ 4 โดยความยินยอมเห็นชอบของกรรมการของโจทก์จำเลยที่ 1 จึงไม่ต้องรับผิด
จำเลยที่ 2 และที่ 3 ให้การว่า จำเลยที่ 2 และที่ 3 มิได้ร่วมกับจำเลยที่ 1ที่ 4 และที่ 5 สั่งซื้อสินค้าตามฟ้อง การที่โจทก์หรือจำเลยที่ 1 ส่งสินค้าตามฟ้องให้จำเลยที่ 4 และที่ 5 ไม่เกี่ยวข้องกับจำเลยที่ 2 และที่ 3 ขอให้ยกฟ้อง
จำเลยที่ 4 และที่ 5 ให้การว่าไม่เคยสั่งซื้อสินค้าหรือร่วมกับจำเลยอื่นสั่งซื้อสินค้าตามฟ้อง จำเลยที่ 4 และที่ 5 ถูกแอบอ้างชื่อว่าเป็นผู้สั่งซื้อสินค้าขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่า จำเลยที่ 1 ที่ 2 และที่ 3 มิได้ร่วมกันสั่งซื้อสินค้าจากโจทก์ จำเลยที่ 4 และที่ 5 ซื้อสินค้าจากโจทก์เป็นเงิน 53,389.40 บาทและยังไม่ชำระราคา พิพากษาให้จำเลยที่ 4 และที่ 5 ร่วมกันใช้เงินจำนวนดังกล่าวแก่โจทก์พร้อมด้วยดอกเบี้ย ให้ยกฟ้องสำหรับจำเลยที่ 1 ที่ 2 ที่ 3
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้เป็นว่า ให้จำเลยที่ 1 ที่ 2 และที่ 3 ชำระหนี้โจทก์เป็นเงิน 204,131.90 บาท โดยให้จำเลยที่ 1 รับผิดในฐานะเป็นหุ้นส่วนจำกัดในวงเงิน 25,000 บาท นอกนั้นให้จำเลยที่ 2 และที่ 3 ร่วมกันรับผิดในส่วนที่เหลือ กับให้จำเลยที่ 4 ที่ 5 ร่วมกันรับผิดชำระหนี้ให้โจทก์เป็นเงิน 80,098.90 บาท พร้อมดอกเบี้ย
โจทก์ จำเลยที่ 2 และที่ 3 ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า โจทก์ขายเชื่อสินค้าไปเป็นเงิน 284,230.80 บาทโดยระบุในใบรับสินค้าว่าจำเลยที่ 4 เป็นผู้ซื้อ ใบรับสินค้าส่วนหนึ่งรวมเป็นเงิน80,098.90 บาท มีลูกจ้างของจำเลยที่ 4 เป็นผู้งชื่อรับสินค้า ข้อเท็จจริงไม่ปรากฏว่าจำเลยที่ 1 ที่ 2 และที่ 3 เป็นผู้ซื้อสินค้าร่วมกับจำเลยที่ 4 และที่ 5จำเลยที่ 1 ที่ 2 และที่ 3 ย่อมไม่ต้องร่วมรับผิดชำระหนี้ค่าสินค้าจำนวน 80,098.90 บาท ส่วนใบรับสินค้าที่เหลือรวมเป็น 204,131.90 บาทลูกจ้างหรือพนักงานของจำเลยที่ 2 และที่ 3 ลงชื่อรับสินค้าไว้จากโจทก์ โดยความรู้เห็นของจำเลยที่ 1 และนายขจรน้องจำเลยที่ 1 ซึ่งมีอำนาจสั่งซื้อสินค้าแทนจำเลยที่ 2ข้อเท็จจริงย่อมฟังได้ต่อไปว่า จำเลยที่ 2 เป็นผู้ซื้อสินค้าดังกล่าวจากโจทก์ ที่จำเลย 2 และที่ 3 ฎีกาว่าการตั้งตัวแทนซื้อขายอสังหาริมทรัพย์ซึ่งตกลงกันเป็นราคาห้าร้อยบาทหรือกว่านั้นขึ้นไปจำต้องมีหลักฐานเป็นหนังสือนั้น เมื่อฟังได้ว่าจำเลยที่ 2 เป็นผู้ซื้อสินค้าและรับสินค้าไว้จากโจทก์ อันถือได้ว่าได้มีการชำระหนี้แล้ว จึงไม่จำต้องมีหลักฐานเป็นหนังสือแต่อย่างใด จำเลยที่ 2 และที่ 3ซึ่งเป็นหุ้นส่วนผู้จัดการห้างจำเลยที่ 2 จะปฏิเสธความรับผิดหาได้ไม่ โจทก์ไม่มีพยานหลักฐานอย่างใดนำสืบให้เห็นว่าจำเลยที่ 4 และที่ 5 เป็นผู้สั่งซื้อสินค้าดังกล่าวหรือมีส่วนรู้เห็นให้จำเลยที่ 1 ที่ 2 และที่ 3 ใช้ชื่อจำเลยที่ 4 เป็นผู้ซื้อสินค้า จำเลยที่ 4 และที่ 5 จึงหาต้องร่วมรับผิดชำระหนี้ค่าสินค้าจำนวนนี้ไม่แต่จำเลยที่ 1 นั้น แม้จะเป็นหุ้นส่วนในห้างจำเลยที่ 2 จำพวกจำกัดความรับผิดก็มีส่วนร่วมในการซื้อสินค้าดังกล่าวจากโจทก์ด้วย โดยแอบอ้างชื่อจำเลยที่ 4 เป็นเหตุผู้ซื้อแทนจำเลยที่ 2 ซึ่งโจทก์ไม่ยอมขายสินค้าให้ อันถือได้ว่าเป็นการสอดเข้าไปเกี่ยวข้องจัดการงานของห้างจำเลยที่ 2 ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1088 ดังนี้ จำเลยที่ 1 จึงต้องรับผิดร่วมกับจำเลยที่ 2และที่ 3 ชำระหนี้ค่าสินค้าจำนวน 204,131.90 บาทแก่โจทก์โดยไม่จำกัดจำนวน
พิพากษาแก้เป็นว่า ให้จำเลยที่ 1 ที่ 2 และที่ 3 ร่วมกันชำระหนี้ค่าสินค้าเป็นเงิน 204,131.90 บาทแก่โจทก์โดยไม่จำกัดจำนวน
