แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การที่จะตั้งผู้ปกครองผู้เยาว์นั้นประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1555(เดิม) ให้ตั้งได้เฉพาะในกรณีที่ผู้เยาว์ไม่มีบิดามารดา หรือบิดามารดาถูกถอนอำนาจปกครองเสียแล้ว แต่คดีนี้ผู้เยาว์ยังมีมารดาซึ่งยังไม่ได้ถูกถอนอำนาจปกครองอยู่ จึงไม่อาจตั้งผู้ปกครองได้
การฟ้องคดีขอให้รับเด็กเป็นบุตรในระหว่างที่เด็กเป็นผู้เยาว์ ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1529(เดิม) บัญญัติให้ผู้แทนโดยชอบธรรมของเด็กเป็นผู้ฟ้องแทน เมื่อผู้ร้องขอไม่ได้เป็นผู้ปกครองเด็ก ก็ไม่อาจร้องขอให้ศาลสั่งว่าเด็กหญิง ส.เป็นบุตรโดยชอบด้วยกฎหมายของ ป.บุตรผู้ร้องได้
ย่อยาว
ผู้ร้องขอยื่นคำร้องว่า ผู้ร้องเป็นมารดาของนายปั๋น นายปั๋นได้แต่งงานกับนางสาวลี ไม่ได้จดทะเบียนสมรส มีบุตร 1 คนคือ เด็กหญิงสิงห์คำ หรือศรีคำ นายปั๋นถึงแก่กรรมไปแล้ว ส่วนนางลีได้หนีออกจากบ้านไปโดยไม่ได้ข่าวคราวปล่อยให้เด็กหญิงสิงห์คำอยู่ในความอุปการะเลี้ยงดูของผู้ร้องตลอดมา ขอให้ศาลสั่งตั้งผู้ร้องเป็นผู้ปกครองเด็กหญิงสิงห์คำและขอให้ศาลมีคำสั่งว่าเด็กหญิงสิงห์คำเป็นบุตรอันชอบด้วยกฎหมายของนายปั๋น
ศาลชั้นต้นสั่งยกคำร้องของผู้ร้อง
ผู้ร้องอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
ผู้ร้องฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า เห็นว่าการที่จะตั้งผู้ปกครองผู้เยาว์นั้น ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1555 (เดิม) ให้ตั้งได้เฉพาะในกรณีที่ผู้เยาว์ไม่มีบิดามารดา หรือบิดามารดาถูกถอนอำนาจปกครองเสียแล้ว แต่คดีนี้ผู้เยาว์ยังมีมารดาซึ่งยังไม่ได้ถูกถอนอำนาจปกครองอยู่ จึงไม่อาจตั้งผู้ปกครองได้ ส่วนที่ผู้ร้องขอให้ศาลสั่งว่าผู้เยาว์เป็นบุตรอันชอบด้วยกฎหมายของนายปั๋นนั้น การฟ้องคดีนีขอให้รับเด็กเป็นบุตรในระหว่างที่เด็กเป็นผู้เยาว์ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 1529 (เดิม) บัญญัติให้ผู้แทนโดยชอบธรรมของเด็กเป็นผู้ฟ้องแทน เมื่อผู้ร้องขอไม่ได้เป็นผู้ปกครองเด็ก ก็ไม่อาจร้องขอให้ศาลสั่งว่าเด็กเป็นบุตรชอบด้วยกฎหมายของนายปั๋นได้
พิพากษายืน