แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าไว้ในจำพวก 47 สำหรับสินค้าน้ำมันก๊าส จำเลยยื่นคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าในจำพวก 47 เช่นเดียวกัน แต่จำกัดเฉพาะสินค้าจำพวกน้ำมันหล่อลื่นสำหรับหยอดเครื่องจักรและจาระบี เครื่องหมายการค้าของโจทก์เป็นรูปคบเพลิงมีรัศมีโดยรอบอยู่ในวงกลม ที่ด้ามของคบเพลิงมีอักษรโรมันว่า TORCH KEROSINE ไม่จำกัดสีที่ใช้ เครื่องหมายการค้าของจำเลยเป็นรูปคบเพลิง ด้ามและฐานของคบเพลิงอยู่ในวงกลมรูปไข่เส้นของวงกลมด้านบนลากสูงจากรูปไข่ขึ้นไปเป็นช่องสำหรับเปลวเพลิง ภายในวงกลมมีอักษรโรมัน AMOCO พาดผ่านจากซ้ายมาขวา ตามขวางกลางด้ามคบเพลิง เห็นได้ชัดเจนจำกัดสีที่ใช้เป็น สีแดง ขาว และน้ำเงิน ส่วนเครื่องหมายการค้าของจำเลยตามคำขออีกคำขอหนึ่ง ก็เหมือนกับเครื่องหมายตามคำขอก่อน เป็นแต่ย่อส่วนให้เล็กลง ไม่จำกัดสีที่ใช้ เปรียบเทียบกันแล้วเห็นได้ว่า เครื่องหมายการค้าของโจทก์และของจำเลยมีลักษณะแตกต่างกัน อักษรโรมันก็มีจำนวนอักษรมากน้อยกว่ากันขึ้นต้นลงท้ายต่างกัน อ่านเป็นสำเนียงคนละอย่าง และอักษรของโจทก์ไม่เป็นจุดเด่น ของจำเลยเป็นจุดเด่นเห็นได้ชัดคนที่ไม่รู้ภาษาต่างประเทศก็ย่อมเห็นได้ว่าแตกต่างกัน แม้ประชาชนอาจจะเรียกตราคบเพลิงเหมือนกัน แต่ประชาชนผู้หาซื้อสินค้าโดยดูตราเครื่องหมายเป็นสำคัญก็คงใช้ความระมัดระวังก่อนซื้อ ย่อมรู้ได้ว่าเป็นสินค้าคนละตรา ไม่สับสนหลงผิดว่าสินค้าของจำเลยเป็นสินค้าของโจทก์ ทั้งโจทก์จำเลยยังจดทะเบียนไว้สำหรับสินค้าคนละประเภทมีวัตถุประสงค์ในการใช้ต่างกันด้วยแล้ว ย่อมไม่มีทางให้ประชาชนหลงผิดยิ่งขึ้น (อ้างคำพิพากษาฎีกาที่ 580/2499)
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์เป็นเจ้าของเครื่องหมายการค้าตราคบเพลิงซึ่งได้จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าในจำพวก ๔๗ สำหรับสินค้าน้ำมันก๊าสต่อมาจำเลยได้ยื่นคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าตราคบเพลิงใช้กับสินค้าจำพวก ๔๗ สำหรับสินค้าน้ำมันหล่อลื่นสำหรับหยอดเครื่องจักรและจาระบี ต่อมาโจทก์ยื่นคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าตราคบเพลิงสำหรับสินค้าจำพวก ๔๗ ทั้งจำพวก นายทะเบียนเครื่องหมายการค้าได้ยกคำขอของโจทก์ อ้างว่ามีลักษณะเหมือนหรือคล้ายกับเครื่องหมายการค้าของจำเลยซึ่งได้จดทะเบียนก่อนเครื่องหมายการค้าของโจทก์ การที่จำเลยใช้ทะเบียนเครื่องหมายการค้าตราคบเพลิง เป็นการละเมิดต่อโจทก์ ทำให้โจทก์ได้รับความเสียหาย ทำให้ประชาชนหลงผิดว่าสินค้าตราคบเพลิงของจำเลยเป็นสินค้าของโจทก์ ขอให้บังคับจำเลยเลิกใช้เครื่องหมายการค้าตราคบเพลิงให้นายทะเบียนเครื่องหมายการค้าถอนการรับจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าดังกล่าว และรับจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าของโจทก์
จำเลยให้การว่า เครื่องหมายการค้าของจำเลยไม่เหมือนหรือคล้ายกับเครื่องหมายการค้าของโจทก์ ไม่ทำให้ประชาชนสับสนหลงผิดได้ สินค้าของโจทก์ที่จดทะเบียนไว้มีแต่น้ำมันก๊าสอย่างเดียว ส่วนของจำเลยใช้กับน้ำมันหล่อลื่นและอื่น ๆ ซึ่งไม่มีน้ำมันก๊าส โจทก์ขอจดทะเบียนสำหรับสินค้าจำพวก ๔๗ ทั้งจำพวก หลังจากที่จำเลยได้จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าของจำเลยแล้ว สิทธิของโจทก์ในการขอจดทะเบียนจึงไม่ดีกว่าจำเลย จำเลยยื่นคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าของจำเลยโดยสุจริต ไม่เป็นการละเมิด
ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่า โจทก์ได้จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าไว้ในจำพวก ๔๗ สำหรับสินค้าที่ระบุไว้ คือ น้ำมันก๊าด ต่อมาจำเลยยื่นคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าในจำพวก ๔๗ สำหรับสินค้าน้ำมันเบ็นซินเชื้อเพลิงเครื่องยนต์ ที่แข็ง เหลว และเป็นแก๊ส น้ำมันเบ็นซินขาวน้ำมันหยอดเครื่องจักรและจาระบี น้ำมันล้างเครื่องยนต์ และน้ำมันจุดเพื่อให้เกิดความร้อน แล้วขอแก้เป็นว่าขอจดทะเบียนเฉพาะสินค้าจำพวกน้ำมันหล่อลื่นสำหรับหยอดเครื่องจักรและจาระบี ต่อมาโจทก์ได้ยื่นคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าสำหรับสินค้าจำพวก ๔๗ ทั้งจำพวกทั้งได้ยื่นคำร้องคัดค้านการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าของจำเลยด้วยนายทะเบียนเครื่องหมายการค้าวินิจฉัยยกคำคัดค้านของโจทก์
วินิจฉัยปัญหาข้อกฎหมายว่า เครื่องหมายการค้าของโจทก์เป็นรูปคบเพลิงมีรัศมีโดยรอบอยู่ในวงกลม ที่ด้ามของคบเพลิงมีอักษรโรมันว่าTORCH KEROSINE (อ่านว่า ทอช เคโรซีน) ไม่จำกัดสีที่ใช้ เครื่องหมายการค้าของจำเลยเป็นรูปคบเพลิง ด้ามและฐานของคบเพลิงอยู่ในวงกลมรูปไข่เส้นของวงกลมด้านบนลากสูงจากรูปไข่ขึ้นไปเป็นช่องสำหรับเปลวเพลิงภายในวงกลมมีอักษรโรมัน AMOCO (อ่านว่าอะโมโค) พาดผ่านจากซ้ายมาขวาตามขวางกลางด้ามคบเพลิง เห็นได้ชัดเจน จำกัดสีที่ใช้เป็นสีแดง สีขาว และสีน้ำเงิน เครื่องหมายการค้าของจำเลยตามคำขออีกคำขอหนึ่ง ก็เหมือนกับเครื่องหมายตามคำขอก่อน เป็นแต่ย่อส่วนให้เล็กลง ไม่จำกัดสีที่ใช้ เมื่อเปรียบเทียบเครื่องหมายการค้าของโจทก์จำเลยดูแล้ว เห็นว่ามีลักษณะแตกต่างกัน กล่าวคือ ของโจทก์เป็นรูปคบเพลิงอยู่ในวงกลม ของจำเลยเป็นวงกลมรูปไข่ด้ามและฐานคบเพลิงอยู่ในวงกลม มีเส้นลากขึ้นไปพ้นจากวงที่มีลักษณะเป็นรูปไข่ เปลวเพลิงอยู่ในเส้นที่ลากขึ้นไปพ้นวงที่มีลักษณะเป็นรูปไข่นั้น ของโจทก์อักษรโรมันอยู่เกือบปลายด้ามคบเพลิงตอนล่างของวงกลม ของจำเลยอักษรโรมันพาดผ่านวงกลมรูปไข่จากซ้ายมาขวาตามขวางกลางด้ามคบเพลิงตัวอักษรใหญ่กินเนื้อที่ประมาณหนึ่งในสามของวงกลมรูปไข่ และเห็นเด่นชัด ของโจทก์มีรัศมีรอบเปลวเพลิงของจำเลยไม่มีรัศมี อักษรโรมันของโจทก์มี ๑๓ ตัว ขึ้นต้นด้วย T ลงท้ายด้วย Eของจำเลยมี ๕ ตัวขึ้นต้นด้วย A ลงท้ายด้วย O อ่านเป็นสำเนียงคนละอย่างอักษรของโจทก์ไม่เป็นจุดเด่น ของจำเลยเป็นจุดเด่น เห็นได้ชัด คนที่ไม่รู้ภาษาต่างประเทศก็ย่อมเห็นได้ว่าต่างกัน แม้ประชาชนอาจจะเรียกว่าตราคบเพลิงเหมือนกัน แต่ประชาชนผู้หาซื้อสินค้าโดยดูตราเครื่องหมายเป็นสำคัญ ก็คงใช้ความระมัดระวังตรวจตราก่อนซื้อ เมื่อเห็นตราเครื่องหมายการค้าดังกล่าวแล้วย่อมรู้ได้ว่าเป็นสินค้าคนละตรา ไม่สับสนหลงผิดว่าสินค้าของจำเลยเป็นสินค้าของโจทก์ ตามนัยแห่งคำพิพากษาฎีกาที่ ๕๘๐/๒๔๙๙ ระหว่าง บริษัทคล๊ากแอนด์กัมปะนี โจทก์ นายเงี่ยงเจ็ง แซ่ลี้ จำเลย ทั้งเมื่อโจทก์ได้จดทะเบียนไว้สำหรับสินค้าจำพวกน้ำมันก๊าด จำเลยจดทะเบียนไว้สำหรับสินค้าจำพวกน้ำมันหล่อลื่นสำหรับหยอดเครื่องจักรและจาระบี อันเป็นสินค้าคนละประเภท มีวัตถุประสงค์ในการใช้ต่างกันด้วยแล้วก็ยิ่งไม่มีทางให้ประชาชนหลงผิดยิ่งขึ้น คำพิพากษาฎีกาที่ ๓๘/๒๕๑๓ และ ๓๒๔-๓๒๕/๒๕๑๓ ที่โจทก์อ้าง รูปเรื่องไม่ตรงกับคดีนี้
พิพากษายืน
