คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 2061/2492

แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา

ย่อสั้น

การชำระบัญชีห้างหุ้นส่วนสามัญที่มิได้จดทะเบียนนั้นกฎหมายมิได้ให้อำนาจผู้ชำระบัญชีมีอำนาจฟ้องคดีดังเช่นผู้ชำระบัญชีห้างหุ้นส่วนสามัญจดทะเบียน ผู้ชำระบัญชีห้างหุ้นส่วนสามัญที่มิได้จดทะเบียนจะฟ้องคดีโดยลำพังไม่ได้ นอกจากผู้เป็นหุ้นส่วนจะมอบอำนาจให้ฟ้อง
กรณีที่ผู้ชำระบัญชีห้างหุ้นส่วนสามัญที่มิได้จดทะเบียนฟ้องคดี จะต้องกล่าวมาพร้อมกับฟ้องว่า มีอำนาจฟ้องคดีอย่างใด จะมากล่าวอ้างขึ้นในภายหลังไม่ได้
รายงานการประชุมของผู้เป็นหุ้นส่วนที่มอบให้ผู้ชำระบัญชีมีอำนาจฟ้องนั้น ไม่ใช่ใบมอบอำนาจ

ย่อยาว

โจทก์ฟ้องว่า โรงสีไฟเมืองเก่าเป็นห้างหุ้นส่วนสามัญไม่จดทะเบียน ผู้ถือหุ้นได้ตกลงเลิกและตั้งโจทก์เป็นผู้ชำระบัญชี จำเลยเป็นหนี้ค่าซื้อเชื่อข้าวห้างหุ้นส่วนรายนี้ ขอให้จำเลยชำระทั้งต้นเงินและดอกเบี้ยจำเลยให้การปฏิเสธความรับผิดและตัดฟ้องว่าโจทก์ไม่มีอำนาจฟ้อง ขอให้ศาลชี้ขาดในเบื้องต้น

ศาลอุทธรณ์เห็นพ้องตามศาลชั้นต้น ที่ชี้ขาดในเบื้องต้นว่ากฎหมายไม่ได้บัญญัติให้ผู้ชำระบัญชีห้างหุ้นส่วนสามัญที่มิได้จดทะเบียนมีอำนาจฟ้องคดี แม้รายงานการประชุมหุ้นส่วนที่ให้ผู้ชำระบัญชีมีอำนาจฟ้องโจทก์ ก็ยื่นมาภายหลังวันชี้สองสถาน ทั้งไม่ได้จดทะเบียน จะอนุโลมใช้มาตรา 1259 ไม่ได้พิพากษายกฟ้อง

โจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่า มิได้มีบทบัญญัติให้ผู้ชำระบัญชีห้างหุ้นส่วนสามัญที่มิได้จดทะเบียนมีอำนาจฟ้องความดังเช่นที่บัญญัติไว้สำหรับการชำระบัญชีห้างหุ้นส่วนสามัญจดทะเบียน สภาพของห้างหุ้นส่วนสามัญที่มิได้จดทะเบียนนั้นมิใช่เป็นนิติบุคคล ต้องแล้วแต่ความยินยอมของผู้ที่เป็นหุ้นส่วนจะมอบหรือจำกัดอำนาจในการฟ้องคดีของผู้ชำระบัญชี ๆ ไม่มีอำนาจฟ้องคดีตามลำพัง รายงานการประชุมดังกล่าวหาใช่ใบมอบอำนาจให้โจทก์ฟ้องความไม่ทั้งโจทก์มิได้กล่าวแสดงมาพร้อมกับฟ้องว่ามีอำนาจฟ้องคดีนี้แต่อย่างใดเลย

พิพากษายืน

Share