แหล่งที่มา : สำนักงานส่งเสริมงานตุลาการ
ย่อสั้น
การดำเนินกระบวนพิจารณาในชั้นไต่สวนอนาถา ไม่ต้องเสียค่าธรรมเนียมศาล ไม่ว่าจะเป็นค่าอ้างเอกสาร ค่าคำร้องอุทธรณ์คำสั่งตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 149 วรรคท้ายประกอบพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลาง มาตรา 45
ย่อยาว
คดีสืบเนื่องมาจากศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลาง พิพากษาให้จำเลยชำระเงิน พร้อมดอกเบี้ยแก่โจทก์
จำเลยอุทธรณ์ พร้อมกับยื่นคำร้องขอดำเนินคดีอย่างคนอนาถาในชั้นอุทธรณ์ ศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลางไต่สวนคำร้องแล้วมีคำสั่งว่า จำเลยมิได้เดือดร้อนทางการเงินถึงขนาดเป็นคนยากจนหรือไม่มีทรัพย์สินพอเสียค่าธรรมเนียมในชั้นอุทธรณ์ จึงให้ยกคำร้องขออุทธรณ์อย่างคนอนาถา หากจำเลยประสงค์จะดำเนินคดีต่อไปให้จำเลยนำค่าธรรมเนียมศาลมาชำระภายใน 2 มิถุนายน 2544
จำเลยอุทธรณ์ต่อศาลฎีกา
ศาลฎีกามีคำสั่งว่า “พิเคราะห์พยานหลักฐานในชั้นไต่สวนคำร้องขออุทธรณ์อย่างคนอนาถาของจำเลยแล้ว ได้ความจากคำเบิกความของนายมนู หงษ์พิสุทธิ์หรือแซ่โง้ว กรรมการผู้จัดการของจำเลย พยานจำเลยว่าจำเลยยังมีเครื่องมือที่ใช้อยู่ในโรงงานของจำเลยได้แก่ พวกหัวตัดและถังแก๊สออกซิเจน เครื่องมือที่มีอยู่ดังกล่าวเดิมมีราคาประมาณ 30,000,000บาท แต่ปัจจุบันมีมูลค่าน้อยลงน่าเชื่อว่าปัจจุบันเครื่องมือดังกล่าวก็ยังมีราคาพอสมควร นอกจากนี้จำเลยมีอะไหล่เครื่องจักรเก่าที่เหลือเก็บอยู่ในโรงงานของจำเลยอีกจำนวนหนึ่งด้วยเพียงแต่จำเลยอ้างว่ายังไม่สามารถขายได้เท่านั้น ดังนี้ จึงยังถือไม่ได้ว่าจำเลยเป็นคนยากจนถึงกับไม่มีทรัพย์สินเพียงพอเสียค่าธรรมเนียมได้ จึงไม่มีเหตุสมควรที่จะอนุญาตให้จำเลยอุทธรณ์อย่างคนอนาถา คำสั่งศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลางชอบแล้ว ให้ยกคำร้องอุทธรณ์คำสั่งของจำเลย หากจำเลยประสงค์จะดำเนินคดีในชั้นอุทธรณ์ต่อไป ก็ให้จำเลยนำค่าธรรมเนียมมาชำระต่อศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลางภายในกำหนด 30 วัน นับแต่วันทราบคำสั่งนี้
อนึ่ง คำร้องอุทธรณ์คำสั่งกรณีนี้ และการดำเนินกระบวนพิจารณาในชั้นไต่สวนอนาถา ไม่ต้องเสียค่าธรรมเนียมศาลตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 149 วรรคท้าย ประกอบพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศและวิธีพิจารณาคดีทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศ พ.ศ. 2539 มาตรา 45 จึงให้คืนค่าขึ้นศาลชั้นอุทธรณ์จำนวน 200 บาท กับค่าอ้างเอกสารชั้นไต่สวนอนาถาจำนวน 25 บาทให้แก่จำเลย”
