แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เจ้าของที่ดินหลายคนสมยอมลงชื่อภรรยาผู้ใหญ่บ้านในหน้าโฉนดแต่ผู้เดียวโดยประสงค์จะให้เสียค่าธรรมเนียมน้อยและสะดวกแต่ก่อนหรือหลังออกโฉนดตลอดมาแต่ละเจ้าของก็ได้ครอบครองเป็นส่วนสัดโดยสงบเปิดเผยติดต่อกันเกิน 10 ปีดังนี้เจ้าของนั้นมีกรรมสิทธิ์อยู่แม้ภรรยาผู้ใหญ่บ้านจะมีชื่อในหน้าโฉนดแต่ผู้เดียวก็หาได้กรรมสิทธิ์ทั้งหมดไม่
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่าโจทก์เป็นบุตรหลานนางเกลี้ยง ๆ มีที่พิพาท 1 ไร่เศษรวมอยู่ในหน้าโฉนดที่ 7635 เนื้อที่ 4 ไร่เศษของนางกลมมารดาและยายจำเลย ที่นี้นางเกลี้ยงได้รับมรดกปกครองมาเป็นส่วนสัดและตกทอดมายังโจทก์กว่า40 ปีแล้ว เหตุนางกลมมีชื่อในโฉนดแต่ผู้เดียวเพราะเจ้าของที่รายอื่นในโฉนดนี้จะหลีกเลี่ยงค่าธรรมเนียมและเพื่อสะดวกและไว้ใจกันจึงให้นางกลม ซึ่งเป็นเมียผู้ใหญ่บ้านซึ่งมีที่ดินติดต่อกันใส่ชื่อแต่ผู้เดียว บัดนี้จำเลยขอรับมรดกนางกลมเต็มทั้งโฉนด จึงขอให้ศาลสั่งว่าโจทก์ได้กรรมสิทธิส่วนของโจทก์
จำเลยให้การว่าที่เป็นของนางกลมทั้งแปลง นางเกลี้ยงอาศัยนางกลมปลูกเรือนอยู่ จำเลยเป็นผู้ครอบครองที่นี้
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่าที่ ๆ โจทก์ครอบครอง 1 ไร่เศษเป็นกรรมสิทธิ์ของโจทก์
จำเลยอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกาต่อมา
ศาลฎีกาเห็นว่าก่อนหรือหลังออกโฉนดและตลอดมาจนกระทั่งบัดนี้โจทก์ได้ครอบครองที่พิพาทตลอดมา จำเลยไม่เคยเข้าไปเกี่ยวข้องในที่พิพาทเลยทั้งนี้จะเห็นได้โดยที่ดินระหว่างโจทก์และจำเลยมีรั้วเป็นเขตแน่นอน เมื่อที่พิพาทถูกทางการตัดถนนไปบางส่วน โจทก์ได้ลงชื่อยินยอมไว้ให้เจ้าพนักงานตัดถนนจำเลยมิได้เข้ามาเกี่ยวข้องด้วย นางปุ่นเช่าที่พิพาทปลูกเรือนก็ขออนุญาตโจทก์ไม่ได้ขออนุญาตจำเลย ที่ศาลล่างทั้งสองพิพากษาให้จำเลยแพ้คดีโจทก์มานั้นชอบตามนัยฎีกาที่ 827/2468
จึงพิพากษายืน
