แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ที่ที่จำเลยตั้งพิพาทอยู่ในเขตโฉนดของโจทก์ การที่จำเลยอ้างว่าจำเลยเป็นเจ้าของที่ดินตรงนั้นเพราะได้ครอบครองมาช้านาน จึงย่อมใช้ยันกับโจทก์ผู้ซื้อที่ดินมาโดยสุจริตและได้จดทะเบียนสิทธิโดยชอบแล้วไม่ได้ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 1299 วรรคสอง แม้โจทก์ยังมิได้เคยเข้าครอบครองที่พิพาทที่ซื้อมา สิทธิของโจทก์ที่ได้มาโดยทางทะเบียนก็มิได้เสียไป กรณีมิใช่เรื่องที่จะเอาหลักเรื่องผู้รับโอนไม่มีสิทธิดีกว่าผู้โอนมาใช้ได้ ข้อที่ว่าโจทก์ซื้อโดยสุจริตหรือไม่นั้น ก็ได้มีข้อสันนิษฐานของกฎหมายยอมรับรู้ไว้ก่อนแล้ว ทั้งจำเลยไม่ได้โต้แย้งไว้ในคำให้การว่า โจทก์ได้ซื้อโดยไม่สุจริตแต่อย่างไร จึงมากล่าวอ้างในชั้นฎีกาไม่ได้ และการสุจริตหรือไม่สุจริตในที่นี้ ก็ดูได้จากตัวโจทก์ มิใช่ดูจากฝ่ายผู้ขายที่ดินให้โจทก์ ฉะนั้น ถ้าผู้ขายที่ดินทางทะเบียนให้กับโจทก์จะรู้ว่าที่ดินขาดตกเป็นสิทธิของจำเลยเพราะการครอบครองปรปักษ์ไปแล้วหรือไม่ จึงไม่สำคัญ
ย่อยาว
คดีทั้ง ๙ สำนวนนี้ ศาลรวมพิจารณา
โจทก์ฟ้องจำเลยแต่ละสำนวนว่า โจทก์เป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ที่นาโฉนดที่ ๑๔๒๓ โดยซื้อมาจากนางประดับจิตร จำเลยแต่ละสำนวนบุกรุกเข้าไปทำนาในที่ดินโฉนดนี้ ขอให้ขับไล่จำเลยและบริวารและให้จำเลยใช้ค่าเสียหาย ฯลฯ
จำเลยทุกคดีเว้นคดีนายอยู่เป็นจำเลยให้การว่า จำเลยทำนาในที่ดินของจำเลยตาม ส.ค.๑ ถือสิทธิเป็นเจ้าของครอบครองโดยสงบและเปิดเผยมานานแล้ว หากที่ดินอยู่ในที่โฉนด ๑๔๒๓ ดังโจทก์กล่าวหาจำเลยก็ครอบครองปรปักษ์ถือสิทธิมาเกินกว่า ๑๐ ปีแล้ว ฟ้องแย้งขอให้แสดงว่าที่ตอนนั้น ๆ เป็นของจำเลย
ส่วนนายอยู่จำเลยให้การว่า เป็นที่ดินของนายสดนางริด นายอยู่เช่าทำ นายสดได้ร้องเข้ามาในคดี ได้สู้คดีและฟ้องแย้งอย่างจำเลยอื่น
วันนัดสืบพยาน ศาลชั้นต้นเห็นว่าคดีพอวินิจฉัยได้ ให้งดสืบพยานพิพากษายกฟ้องแย้งจำเลย ให้ขับไล่จำเลยและบริวารทุกสำนวนและให้จำเลยใช้ค่าเสียหายแก่โจทก์ ฯลฯ
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า คดีนี้มีการทำแผนที่พิพาทกลาง โดยปูลงกับโฉนดของโจทก์ได้ ปรากฏว่า ที่ที่จำเลยตั้งพิพาทอยู่ในเขตโฉนดของโจทก์ การที่จำเลยอ้างว่าจำเลยเป็นเจ้าของที่ดินตรงนั้น เพราะได้ครอบครองมาช้านาน จึงย่อมใช้ยันกับโจทก์ผู้ซื้อที่ดินมาโดยสุจริต และได้จดทะเบียนสิทธิโดยชอบแล้วไม่ได้ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๑๒๙๙ วรรค ๒ แม้โจทก์ยังมิได้เคยเข้าครอบครองที่พิพาทที่ซื้อมา สิทธิของโจทก์ที่ได้มาโดยทางทะเบียนก็มิได้เสียไป กรณีมิใช่เรื่องที่จะเอาหลักเรื่องผู้รับโอนไม่มีสิทธิดีกว่าผู้โอนมาใช้ได้ ข้อที่ว่าโจทก์ซื้อโดยสุจริตหรือไม่นั้น ก็ได้มีข้อสันนิษฐานของกฎหมายยอมรับรู้ไว้ก่อนแล้ว ทั้งจำเลยไม่ได้โต้แย้งไว้ในคำให้การว่าโจทก์ได้ซื้อโดยไม่สุจริตแต่อย่างไร จึงมากล่าวอ้างในชั้นฎีกาไม่ได้ และการสุจริตหรือไม่สุจริตในที่นี้ก็ดูจากตัวโจทก์ มิใช่ดูจากฝ่ายผู้ขายที่ดินให้โจทก์ ฉะนั้นตัวผู้ขายที่ดินทางทะเบียนให้กับโจทก์จะรู้ว่าที่ดินขาดตกเป็นสิทธิของจำเลยเพราะการครอบครองปรปักษ์ไปแล้วหรือไม่ จึงไม่สำคัญ
พิพากษายืน
