แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
แม้มรดกจะมีผู้จัดการมรดกอยู่แล้ว ทายาทก็ยังมีสิทธิฟ้องร้องให้บุคคลภายนอกชำระหนี้สินของกองมรดกอันเป็นการรักษาสิทธิอันจะพึงตกแก่กองมรดกได้
ย่อยาว
โจทก์ฟ้อง ว่าจำเลยออกเช็คลงวันที่ 20 พฤษภาคม 2540 จำนวนเงิน 250,000 บาท แล้วนำมาขายลดให้นายทวีศักดิ์จารุศิริธรางกูร ต่อมานายทวีศักดิ์นำเช็คไปเข้าบัญชีเพื่อเรียกเก็บเงินปรากฏว่านายทวีศักดิ์ถึงแก่กรรมเมื่อวันที่ 19 พฤษภาคม 2540ในวันที่ 20 พฤษภาคม 2540 ธนาคารตามเช็คปฏิเสธการจ่ายเงินโจทก์เป็นภริยาโดยชอบด้วยกฎหมายและเป็นผู้จัดการมรดกของนายทวีศักดิ์ได้ทวงถามให้จำเลยชำระหนี้แล้วแต่จำเลยเพิกเฉยโจทก์จึงมาฟ้องคดีนี้ในฐานะทายาทและผู้จัดการมรดกของนายทวีศักดิ์ ขอให้บังคับจำเลยชำระเงินจำนวน 250,000 บาทพร้อมดอกเบี้ยในอัตราร้อยละ 7.5 ต่อปี นับแต่วันที่ 20 พฤษภาคม2540 จนกว่าจะชำระเสร็จ
จำเลยขาดนัดยื่นคำให้การและขาดนัดพิจารณา
ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่า ศาลแพ่งธนบุรีมีคำสั่งตั้งโจทก์และนางจูจารุศิริธรางกูร เป็นผู้จัดการมรดกของนายทวีศักดิ์ จารุศิริธรางกูรผู้ทรงเช็คพิพาทก่อนที่โจทก์จะฟ้องคดีนี้ เมื่อผู้จัดการมรดกอีกคนหนึ่งไม่ได้ร่วมเป็นโจทก์ฟ้องคดีนี้ โจทก์จึงไม่มีอำนาจฟ้อง และโจทก์จะฟ้องคดีในฐานะทายาทไม่ได้ด้วย เพราะมีผู้จัดการมรดกแล้วทายาทย่อมไม่มีสิทธิเข้าจัดการมรดก พิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า แม้มรดกนั้นจะมีผู้จัดการมรดกอยู่แล้ว ทายาทก็ยังมีสิทธิฟ้องร้องให้บุคคลภายนอกชำระหนี้สินของกองมรดกอันเป็นการรักษาสิทธิอันจะพึงตกแก่กองมรดกได้ เพราะตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1599 เมื่อเจ้ามรดกตายทรัพย์มรดกนั้นก็จะตกยังทายาท เมื่อมีทายาทหลายคนทายาทแต่ละคนก็ย่อมมีสิทธิเป็นเจ้าของตามส่วนที่ตนจะพึงได้ ซึ่งเจ้าของรวมคนหนึ่ง ๆ อาจใช้สิทธิอันเกิดแก่กรรมสิทธิ์ครอบไปถึงทรัพย์สินทั้งหมดเพื่อต่อสู้บุคคลภายนอก รวมถึงการเรียกร้องเอาทรัพย์สินตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1359 ซึ่งมาตรา 1745ก็ให้นำมาใช้บังคับได้ทั้งบทบัญญัติในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์บรรพ 6 ลักษณะ 4 อันว่าด้วยวิธีจัดการและปันทรัพย์มรดกก็มิได้ห้ามมิให้ทายาทฟ้องร้องในกรณีเช่นนี้ แต่จะเห็นได้ตามมาตรา 1737 ว่าแม้แต่เจ้าหนี้กองมรดกจะฟ้องร้องทายาทคนใดก็ได้ แต่ถ้ามีผู้จัดการมรดกให้เรียกผู้จัดการมรดกเข้ามาในคดีด้วย ซึ่งแสดงให้เห็นว่า แม้มรดกมีผู้จัดการมรดกแล้วเจ้าหนี้ก็ยังฟ้องร้องทายาทได้ แต่เพื่อความสะดวกก็ให้เรียกผู้จัดการมรดกเข้ามาด้วยจึงไม่มีเหตุผลใดที่จะห้ามมิให้ทายาทฟ้องร้องดังเช่นคดีนี้ โจทก์ในฐานะทายาทจึงมีอำนาจฟ้อง
พิพากษากลับเป็นว่า ให้จำเลยชำระเงินจำนวน 250,000 บาทพร้อมด้วยดอกเบี้ยอัตราร้อยละ 7.5 ต่อปี นับแต่วันที่ 20 พฤษภาคม 2540จนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์