แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การที่ผู้ร้องกล่าวในคำร้องว่า ก.ขาดคุณสมบัติเป็นผู้สมัครรับเลือกตั้งโดยนำข้อความในมาตรา 19(1) แห่งพระราชบัญญัติ การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ.2522 มากล่าวในคำร้องนั้น เป็นที่เข้าใจได้ว่า ก.มิใช่เป็นบุคคลที่มีคุณสมบัติอย่างใดอย่างหนึ่งตามที่บัญญัติไว้ในกฎหมายดังกล่าว จึงเป็นคำร้องที่ชัดแจ้ง ชอบด้วยประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 172 แล้ว หลังจากจบชั้นประถมศึกษาแล้ว ก.ได้เข้าเรียนกวดวิชาที่โรงเรียนวัดราชนัดดาและสอบเทียบได้ชั้นมัธยมปีที่ 3 หลังจากนั้นได้เข้าเรียนที่โรงเรียนกวดวิชาวัดสุทัศน์และสอบเทียบได้ชั้นมัธยมปีที่ 6 ซึ่งสามารถเข้าเรียนต่อในสายอาชีวะได้ เมื่อ ก.ได้เข้าเรียนและสำเร็จการศึกษาชั้นปีที่ 3 อันเป็นชั้นสูงสุดของโรงเรียนพณิชยการพระนครซึ่งกระทรวงศึกษาธิการรับรองว่าเทียบได้ชั้นประโยคเตรียมอุดมศึกษาจึงถือได้ว่า ก.ได้เข้าเรียนอยู่ในโรงเรียนหรือสถาบันอื่นในประเทศตามกำหนดเวลามาโดยตลอดจนมีความรู้ตามที่กระทรวงศึกษาธิการเทียบเท่าหรือรับรองว่าเทียบได้ไม่ต่ำกว่าระดับมัธยมศึกษาตอนปลายตามหลักสูตรของกระทรวงศึกษาธิการหรือตามแผนการศึกษาของชาติดังที่บัญญัติไว้ในมาตรา 19(1) แห่งพระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ.2522 ก.จึงเป็นผู้มีคุณสมบัติสมัครรับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรได้ตามกฎหมาย
ย่อยาว
ผู้ร้องยื่นคำร้องว่า มีการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรทั่วไปในวันที่ 18 เมษายน 2526 ผู้ร้องเป็นผู้สมัครรับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรในเขตเลือกตั้งที่ 4 จังหวัดอุดรธานี สังกัดพรรคสังคมประชาธิปไตยหมายเลขประจำตัว 6 นายเปียะกวง แซ่เชาว์ ฯลฯ ใช้ชื่อ “เกียรติชัย ชัยเชาวรัตน์”สมัครรับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรในเขตเดียวกัน สังกัดพรรคกิจสังคม หมายเลขประจำตัว 12 และเป็นผู้หนึ่งที่ได้รับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรในเขต 4 นายเกียรติชัยเป็นผู้ไม่มีสิทธิสมัครรับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรตามมาตรา 26 แห่งพระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2522 และมาตรา 6 แห่งพระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2523 ซึ่งยกเลิกมาตรา 19 แห่งพระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2522 กล่าวคือบิดามารดานายเกียรติชัยเป็นคนสัญชาติจีน และนายเกียรติชัยมิได้เป็นผู้เข้าเรียนอยู่ในโรงเรียนตามกำหนดเวลาและมิได้เป็นผู้ที่สอบไล่ได้ไม่ต่ำกว่าระดับมัธยมศึกษาตอนปลายตามหลักสูตรของกระทรวงศึกษาธิการหรือตามแผนกการศึกษาของชาติ หรือได้เข้าเรียนอยู่ในโรงเรียนหรือสถาบันการศึกษาอื่นในประเทศตามกำหนดเวลามาโดยตลอดจนมีความรู้ตามที่กระทรวงศึกษาธิการเทียบเท่าหรือรับรองว่าเทียบเท่าได้ไม่ต่ำกว่าระดับมัธยมศึกษาตอนปลายตามหลักสูตรของกระทรวงศึกษาธิการหรือตามแผนการศึกษาของชาติ นอกจากนั้นยังได้ยื่นหลักฐานใบเทียบความรู้แสดงคุณวุฒิการศึกษาอันเป็นเท็จว่าเป็นผู้สำเร็จการศึกษาอาชีวศึกษาชั้นสูงแผนกพณิชยการทำให้เจ้าหน้าที่หลงเชื่อจึงรับสมัครไว้จนกระทั่งนายเกียรติชัยได้รับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ขอให้มีคำสั่งว่านายเกียรติชัยเป็นผู้ขาดคุณสมบัติของผู้สมัครรับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ให้สมาชิกภาพการเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรของนายเกียรติชัยเป็นโมฆะและให้มีการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรในเขต 4 จังหวัดอุดรธานีใหม่
นายสมภาพ ศรีวรขาน ผู้ว่าราชการจังหวัดอุดรธานี ผู้ดำเนินการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดอุดรธานียื่นคำคัดค้านว่า นายเกียรติชัยได้ยื่นใบสมัครโดยระบุว่าบิดามารดามีสัญชาติไทย จบการศึกษาอาชีวศึกษาชั้นสูงแผนกพณิชยการ ผู้คัดค้านได้ตรวจสอบเอกสารและหลักฐานแล้วเห็นว่านายเกียรติชัยมีคุณสมบัติครบถ้วน จึงรับสมัครผู้คัดค้านได้ดำเนินการเลือกตั้งโดยถูกต้องสมบูรณ์ตามกฎหมาย ขอให้ยกคำร้อง
นายเกียรติชัย ชัยเชาวรัตน์ ยื่นคำคัดค้านว่าบิดามารดาเป็นคนสัญชาติจีน เหตุที่กรอกข้อความในใบสมัครว่าบิดาเป็นไทยก็เพื่อให้ตรงกับข้อความในทะเบียนราษฎรซึ่งผิดพลาดในช่องสัญชาติบิดาว่าไทยและไม่สามารถจะขอแก้ไขได้ทัน แต่ผู้คัดค้านรู้ว่าบิดาเป็นคนต่างด้าวจึงได้ยื่นใบเทียบความรู้ซึ่งเทียบได้ไม่ต่ำกว่าระดับมัธยมศึกษาตอนปลายของกระทรวงศึกษาธิการไปพร้อมกับใบสมัคร ผู้คัดค้านจบประถมปีที่ 4 จากโรงเรียนจงเจ็นวิทยาหรืออุดรวิทยา และสอบได้ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6ตามระเบียบของกระทรวงศึกษาธิการแล้วได้เข้าเรียนต่อในโรงเรียนพณิชยการพระนครเมื่อวันที่ 17 พฤษภาคม 2499 และเรียนตามกำหนดเวลามาโดยตลอด สอบไล่ได้ในชั้นพณิชยการปีที่สามซึ่งเป็นชั้นสูงสุดของโรงเรียนเมื่อวันที่ 3 เมษายน 2502 ผู้คัดค้านจึงมีคุณสมบัติเป็นผู้มีสิทธิสมัครรับเลือกตั้งเป็นผู้แทนราษฎรโดยชอบ คำร้องของผู้ร้องไม่ชอบด้วยประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 172 และคำขอบังคับขัดต่อรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2521 มาตรา 90 วรรคสอง นอกจากนั้นผู้ร้องได้คะแนนเป็นลำดับที่ 8 แม้จะฟังว่าผู้คัดค้านได้รับเลือกตั้งมาโดยไม่ชอบก็ไม่มีผลทำให้ผู้ร้องเป็นผู้ได้รับเลือกตั้ง ผู้ร้องไม่เสียหายและไม่มีเหตุสมควรจะสั่งให้มีการเลือกตั้งใหม่ ขอให้ยกคำร้อง
ศาลชั้นต้นทำความเห็นว่า ควรยกคำร้อง
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า สำหรับปัญหาที่ว่าคำร้องของผู้ร้องไม่ชอบด้วยประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 172 เพราะผู้ร้องลอกข้อความในบทบัญญัติของกฎหมายในเรื่องคุณสมบัติของผู้สมัครรับเลือกตั้งซึ่งมีข้อความหลายตอน แต่ละตอนมีความหมายแตกต่างกัน โดยมิได้แสดงให้ชัดแจ้งว่านายเกียรติชัยไม่มีคุณสมบัติอย่างไรนั้น เห็นว่า การที่ผู้ร้องกล่าวในคำร้องว่า นายเกียรติชัยขาดคุณสมบัติเป็นผู้สมัครรับเลือกตั้งโดยนำข้อความในมาตรา 19(1) แห่งพระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ.2522 ซึ่งแก้ไขโดยมาตรา 6 แห่งพระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2523 มากล่าวในคำร้องนั้น เป็นที่เข้าใจได้ว่านายเกียรติชัยมิใช่เป็นบุคคลที่มีคุณสมบัติอย่างใดอย่างหนึ่งตามที่บัญญัติไว้ในกฎหมายดังกล่าว จึงเป็นคำร้องที่ชัดแจ้ง ชอบด้วยประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 172 แล้ว
ส่วนปัญหาที่ว่านายเกียรติชัยเป็นผู้ขาดคุณสมบัติสมัครรับเลือกตั้งหรือไม่นั้น ได้ความว่าหลังจากจบการศึกษาชั้นประถมแล้ว นายเกียรติชัยได้เข้าเรียนกวดวิชาที่โรงเรียนวัดราชนัดดาและสอบเทียบได้ชั้นมัธยมปีที่ 3หลังจากนั้นได้เข้าเรียนที่โรงเรียนกวดวิชาวัดสุทัศน์และสอบเทียบได้ชั้นมัธยมปีที่ 6 ซึ่งสามารถเข้าเรียนต่อในสายอาชีวะได้ เมื่อนายเกียรติชัยได้เรียนในโรงเรียนพณิชยการพระนครติดต่อกัน 3 ปี และสำเร็จการศึกษาชั้นปีที่ 3 อันเป็นชั้นสูงสุดของโรงเรียน ซึ่งกระทรวงศึกษาธิการรับรองว่าความรู้ชั้นนี้เทียบได้ชั้นประโยคเตรียมอุดมศึกษา ดังนั้น จึงถือได้ว่านายเกียรติชัยได้เข้าเรียนอยู่ในโรงเรียนหรือสถาบันอื่นในประเทศตามกำหนดเวลามาโดยตลอดจนมีความรู้ตามที่กระทรวงศึกษาธิการเทียบเท่าหรือรับรองว่าเทียบได้ไม่ต่ำกว่าระดับมัธยมศึกษาตอนปลายตามหลักสูตรของกระทรวงศึกษาธิการหรือตามแผนการศึกษาของชาติดังที่บัญญัติไว้ในมาตรา 19(1) แห่งพระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรพ.ศ.2522 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2523 มาตรา 6 นายเกียรติชัยจึงเป็นผู้มีคุณสมบัติสมัครรับเลือกตั้งเป็นผู้แทนราษฎรได้ตามกฎหมาย
ให้ยกคำร้องของผู้ร้อง ค่าฤชาธรรมเนียมให้เป็นพับ
