แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การแก้ไขชื่อสกุลของเจ้ามรดกในพินัยกรรม โดยมีการลงลายมือชื่อผู้ทำพินัยกรรมกำกับในบริเวณที่แก้ไข แต่ไม่มีพยานสองคนลงลายมือชื่อรับรองลายมือชื่อของผู้ทำพินัยกรรมขณะที่แก้ไข อันเป็นการไม่ได้ทำตามแบบที่กฎหมายระบุไว้ จึงไม่สมบูรณ์ตาม ป.พ.พ. มาตรา 1656 วรรคสอง มีผลทำให้พินัยกรรมไม่สมบูรณ์เฉพาะส่วนที่ทำไม่ถูกต้อง และถือว่าไม่มีการแก้ไขเปลี่ยนแปลงพินัยกรรม พินัยกรรมคงมีข้อความตามเดิม หามีผลทำให้พินัยกรรมที่เดิมสมบูรณ์อยู่แล้วต้องตกเป็นไม่สมบูรณ์ทั้งฉบับหรือตกเป็นโมฆะไม่
ย่อยาว
โจทก์ทั้งสองฟ้องขอให้ศาลพิพากษาว่าพินัยกรรมเป็นโมฆะ
จำเลยให้การขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้อง ให้โจทก์ทั้งสองร่วมกันใช้ค่าฤชาธรรมเนียมแทนจำเลย โดยกำหนดค่าทนายความ 4,000 บาท
โจทก์ทั้งสองอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์ภาค 6 พิพากษายืน ค่าฤชาธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์ให้เป็นพับ
โจทก์ทั้งสองฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ข้อเท็จจริงเบื้องต้นฟังเป็นยุติว่า โจทก์ทั้งสองและจำเลยต่างเป็นทายาทของนางกำไร นางกำไรถึงแก่ความตาย ก่อนนางกำไรถึงแก่ความตายได้ทำพินัยกรรมไว้หรือในคดีแพ่งหมายเลขดำที่ 69/2545 ของศาลชั้นต้น ขณะที่มีการทำพินัยกรรมดังกล่าวนางกำไรได้ทำพินัยกรรมแบบธรรมดาตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1656 และพินัยกรรมมีผลถูกต้องตามแบบสมบูรณ์ตามกฎหมายทุกประการ ต่อมาภายหลังปรากฏว่ามีการแก้ไขชื่อสกุลของนางกำไรคือ “บำรุงไทย” รวมทั้งบริเวณที่ลงลายมือชื่อเจ้ามรดกด้วย โดยมีการลงลายมือชื่อ “กำไร” กำกับในบริเวณที่แก้ไขด้วย แต่ไม่มีพยานสองคนลงลายมือชื่อรับรองลายมือชื่อนางกำไรผู้ทำพินัยกรรมขณะที่แก้ไข อันเป็นการไม่ได้ทำตามแบบที่ระบุไว้ในมาตรา 1656 วรรคสอง
มีปัญหาวินิจฉัยตามฎีกาของโจทก์ทั้งสองเพียงว่า การแก้ไขพินัยกรรมตามฟ้องที่ไม่ทำถูกต้องตามแบบของประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1656 วรรคสอง มีผลทำให้พินัยกรรมตามฟ้องไม่สมบูรณ์ทั้งฉบับหรือตกเป็นโมฆะหรือไม่ เมื่อการแก้ไขพินัยกรรมตามฟ้องไม่ทำให้ถูกต้องตามแบบที่กฎหมายกำหนด จึงไม่สมบูรณ์ตามมาตรา 1656 วรรคสอง โดยไม่สมบูรณ์เฉพาะส่วนที่ทำไม่ถูกต้อง ไม่ทำให้ส่วนที่สมบูรณ์เสียไปด้วย และถือว่าไม่มีการแก้ไขเปลี่ยนแปลงคำว่า “บำรุงไทย” ในพินัยกรรม พินัยกรรมคงมีข้อความตามเดิม การแก้ไขที่ทำไม่ถูกต้องตามแบบหามีผลทำให้พินัยกรรมตามฟ้องที่เดิมสมบูรณ์อยู่แล้วต้องตกเป็นไม่สมบูรณ์ทั้งฉบับหรือตกเป็นโมฆะไม่ ศาลอุทธรณ์ภาค 6 พิพากษาชอบแล้ว ฎีกาของโจทก์ทั้งสองฟังไม่ขึ้น
พิพากษายืน ค่าฤชาธรรมเนียมชั้นฎีกาให้เป็นพับ