แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
สัญญาซื้อขายมีข้อความว่าถ้าไม่ถูกตัดถนนต้องนำเงินมาชำระจำนวนหนึ่ง ถ้าถูกตัดถนนไม่ต้องใช้เงินจำนวนนี้โจทก์จะนำพยานบุคคลมาสืบว่ายังมีข้อตกลงในเรื่องการตัดถนนในระยะเวลา1 ปี ด้วย นำสืบไม่ได้ ต้องห้าม
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า เมื่อต้นเดือน มกราคม 2496 จำเลยตกลงซื้อที่ดินของโจทก์โฉนด 2662 อำเภอป้องปราบศัตรูพ่าย เนื้อที่ 14 ตารางวาพร้อมสิ่งปลูกสร้างซึ่งอยู่ในระหว่างถูกเวนคืนเพื่อสร้างและขยายทางหลวงเทศบาลในบริเวณเพลิงไหม้ในราคา 26,000 บาทเพื่อจำเลยเอาไปขายให้ผู้อื่นหากำไรต่อไป จำเลยวางมัดจำไว้ 6,000 บาท ส่วนราคาที่ค้างชำระภายหลัง โจทก์มอบโฉนดให้จำเลยไปต่อมา 13 ม.ค. 96 จำเลยมาแจ้งต่อโจทก์ว่า ให้โจทก์ลงชื่อในใบมอบฉันทะให้จำเลย เมื่อจะขายผู้ใดจะได้ไม่ต้องรบกวนโจทก์จึงลงชื่อให้ไป ครั้น 13 ม.ค. 96 จำเลยมาบอกว่าถ้าจำเลยขายที่รายนี้ไม่ได้ก่อนที่ทางการลงมือทำการสร้างขยายทางหลวงตามที่เวนคืน จำเลยจะขาดทุนมาก จึงขอร้องต่อโจทก์ว่า ถ้าทางการลงมือสร้างขยายถนนภายใน 1 ปี ขอให้โจทก์ลดราคาลง 14,000 บาทหากไม่ถูกตัดถนนจำเลยต้องให้เงินโจทก์ 14,000 บาท ตามที่ตกลงไว้เดิมโจทก์ตกลงและได้ทำหนังสือกันไว้ ต่อมา ธ.ค. 97 จำเลยไปทำสัญญาขายแก่นางประนอมลือประเสริฐ เป็นราคา 43,000 บาท ครั้นระยะเวลา 1 ปี ผ่านพ้นไปแล้ว ที่ดินยังมิได้ถูกสร้างขยายทาง โจทก์ทวงให้จำเลยชำระเงิน 20,000 บาท ที่ค้าง จำเลยเพิกเฉย ถือว่าจำเลยผิดสัญญาโจทก์จึงบอกเลิกสัญญาริบเงินมัดจำ 6,000 บาท และแจ้งให้จำเลยส่งมอบที่ดินและโฉนดคืนโจทก์ ต่อมา 27 ก.พ. 99 จำเลยสมคบกับนายสอาดโดยเอาใบมอบฉันทะกรอกข้อความโอนขายให้นายสอาดอีกต่อหนึ่งโดยทุจริต ทั้งนี้ ภายหลังที่บอกเลิกสัญญาริบเงินมัดจำแล้วขอให้ศาลบังคับจำเลยใช้ค่าเสียหาย 26,000 บาท พร้อมดอกเบี้ยแก่โจทก์
จำเลยต่อสู้ว่า จำเลยชำระราคาให้โจทก์ครบถ้วนแล้ว โจทก์ทำใบมอบฉันทะให้จำเลยไปโอนได้ตามความประสงค์ ตามเอกสารท้ายฟ้องเป็นเรื่องที่จำเลยจะให้เงินโจทก์อีก 14,000 บาท ในเมื่อที่พิพาท 14 ตารางวา ไม่ถูกตัดถนน แต่ที่พิพาทถูกเวนคืนตัดถนนจำเลยจึงไม่มีพันธะอะไรที่ต้องจ่ายเงินให้โจทก์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน ศาลชั้นต้นยกฟ้องโจทก์
โจทก์ฎีกาต่อมา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า เอกสารมีข้อความว่า จำเลยได้ซื้อแปลงนี้ที่วงเวียน เนื้อที่ 14 ตารางวา ถ้าไม่ถูกตัดถนนจำเลยต้องนำเงินมาชำระโจทก์อีก 14,000 บาท ถ้าถูกตัดถนนก็เป็นอันไม่ต้องใช้เงินจำนวนนี้ ดังนี้ ไม่มีข้อความระบุกำหนดเวลา 1 ปี ไว้ศาลจะรับฟังข้อเท็จจริงจากพยานบุคคลว่า ยังมีข้อตกลงในเรื่องการตัดถนนในระยะ 1 ปี ไม่ได้ ต้องห้ามตาม ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 94 ฟังว่าจำเลยไม่ได้ผิดสัญญา ต้องชำระเงินให้โจทก์ พิพากษายืน
