แหล่งที่มา : สำนักวิชาการ
ย่อสั้น
ตาม พ.ร.บ.ล้มละลาย พ.ศ.2483 มาตรา 90/26 และมาตรา 90/24 วรรคสอง เมื่อศาลมีคำสั่งตั้งผู้ทำแผนแล้วกฎหมายได้กำหนดมาตรการต่างๆ ในการแจ้งคำสั่งให้เจ้าหนี้ทราบก็เพื่อให้เจ้าหนี้ทั้งหลายของลูกหนี้ได้มีโอกาสทราบถึงคำสั่งและยื่นคำขอรับชำระหนี้ต่อเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ ทั้งการที่จะตัดสิทธิของเจ้าหนี้เพราะเหตุที่เจ้าหนี้มิได้ยื่นขอรับชำระหนี้นั้นก็ต้องปรากฎด้วยว่าได้มีการประกาศและแจ้งคำสั่งให้เจ้าหนี้ทราบตามที่กฎหมายได้บัญญัติรับรองไว้แล้ว คดีนี้เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์คงอ้างเฉพาะในคำแถลงคัดค้านว่าได้ดำเนินการส่งสำเนาประกาศแจ้งคำสั่งฟื้นฟูกิจการและตั้งผู้ทำแผนให้เจ้าหนี้แล้วตามที่อยู่ที่ปรากฏในบัญชีเจ้าหนี้เท่านั้น แต่มิได้ปรากฏหลักฐานใดเลยที่แสดงว่าได้มีการนำหนังสือไปส่งยังภูมิลำเนาของเจ้าหนี้แล้วแต่อย่างใด เช่นนี้ กรณีจึงยังฟังไม่ได้ว่าได้มีการแจ้งคำสั่งตั้งผู้ทำแผนให้เจ้าหนี้ทราบโดยชอบแล้ว และเมื่อไม่ปรากฏว่าเจ้าหนี้ได้ทราบคำสั่งตั้งผู้ทำแผนก่อนหน้านั้นแล้วทั้งคดีฟื้นฟูกิจการก็ยังมิได้เสร็จสิ้นลง กรณีจึงมีเหตุสมควรที่จะรับคำขอรับชำระหนี้ของเจ้าหนี้ไว้พิจารณาต่อไป
ย่อยาว
คดีสืบเนื่องมาจากศาลล้มละลายกลางมีคำสั่งให้ฟื้นฟูกิจการของบริษัทสาริน พรอพเพอร์ตี้ จำกัด ลูกหนี้ เมื่อวันที่ 2 ตุลาคม 2543 และตั้งบริษัทสาริน แพลนเนอร์ จำกัด เป็นผู้ทำแผน เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ได้ประกาศโฆษณาคำสั่งตั้งผู้ทำแผนในหนังสือพิมพ์สยามรัฐและมติชน ฉบับวันที่ 11 ตุลาคม 2543 และราชกิจจานุเบกษา วันที่ 31 ตุลาคม 2543 ต่อมาเมื่อวันที่ 16 กันยายน 2549 เจ้าหนี้ยื่นคำขอรับชำระหนี้ตามสัญญาจะซื้อจะขายจำนวน 799,200 บาท เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์มีคำสั่งว่า เจ้าหนี้ยื่นคำขอรับชำระหนี้เมื่อพ้นกำหนดระยะเวลายื่นคำขอรับชำระหนี้ตามพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483 มาตรา 90/26 จึงไม่รับคำขอรับชำระหนี้ของเจ้าหนี้
เจ้าหนี้ยื่นคำร้องขอให้มีคำสั่งให้เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์รับคำขอรับชำระหนี้ของเจ้าหนี้
เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ยื่นคำคัดค้าน ขอให้ยกคำร้อง
ศาลล้มละลายกลางมีคำสั่งให้ยกคำร้อง ค่าฤชาธรรมเนียมให้เป็นพับ
เจ้าหนี้อุทธรณ์ต่อศาลฎีกา
ศาลฎีกาแผนกคดีล้มละลายวินิจฉัยว่า “…กรณีมีปัญหาต้องวินิจฉัยว่าเจ้าหนี้มีสิทธิยื่นคำขอรับชำระหนี้หรือไม่ เห็นว่า ตามพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ.2483 มาตรา 90/26 บัญญัติว่า เจ้าหนี้จะขอรับชำระหนี้ในการฟื้นฟูกิจการได้ก็แต่โดยปฏิบัติตามวิธีการที่กล่าวไว้ในส่วนนี้ แม้จะเป็นเจ้าหนี้ตามคำพิพากษา หรือเป็นเจ้าหนี้ที่ได้ฟ้องคดีแพ่งไว้แล้ว แต่คดียังอยู่ระหว่างพิจารณาก็ตาม ทั้งนี้ ต้องยื่นคำขอรับชำระหนี้พร้อมสำเนาต่อเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ภายใน 1 เดือน นับแต่วันโฆษณาคำสั่งตั้งผู้ทำแผน และมาตรา 90/24 วรรคสอง บัญญัติว่า เมื่อศาลมีคำสั่งตั้งผู้ทำแผนแล้วให้นำความในมาตรา 90/20 วรรคสี่ และมาตรา 90/21 วรรคสาม มาใช้บังคับโดยอนุโลม กับให้เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์แจ้งคำสั่งดังกล่าวไปยังเจ้าหนี้ทั้งหลายตามบัญชีรายชื่อที่ลูกหนี้หรือเจ้าหนี้เสนอต่อศาลและเจ้าหนี้อื่นเท่าที่ทราบเช่นนี้ เห็นได้ว่าการที่กฎหมายได้กำหนดมาตรการต่างๆ ในการแจ้งคำสั่งให้เจ้าหนี้ทราบนั้น ก็เพื่อให้เจ้าหนี้ทั้งหลายของลูกหนี้ได้มีโอกาสทราบถึงคำสั่งและยื่นคำขอรับชำระหนี้ต่อเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ ทั้งการที่จะตัดสิทธิของเจ้าหนี้เพราะเหตุที่เจ้าหนี้มิได้ยื่นขอรับชำระหนี้นั้นก็จะต้องปรากฏด้วยว่าได้มีการประกาศและแจ้งคำสั่งให้เจ้าหนี้ทราบตามที่กฎหมายได้บัญญัติรับรองไว้แล้ว กรณีต้องวินิจฉัยต่อไปว่าเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ได้แจ้งคำสั่งตั้งผู้ทำแผนให้เจ้าหนี้ทราบแล้วหรือไม่ เจ้าหนี้อ้างตนเองเป็นพยานเบิกความว่า บ้านเลขที่ 162 ซอยแสนสบาย ถนนพระราม 4 นั้น เจ้าหนี้เช่าเพื่อเก็บสินค้าและให้คนงานพักอาศัย ส่วนเจ้าหนี้และสามีพักอาศัยอยู่ที่บ้านเลขที่ 44 ซอยแสนสุข ถนนพระราม 4 แขวงคลองตัน เขตคลองเตย กรุงเทพมหานคร ซึ่งตามปกติแล้วหากมีหนังสือส่งมาที่บ้านเลขที่ 162 ซอยแสนสบาย ถนนพระราม 4 คนงานที่พักอาศัยอยู่จะเก็บหนังสือไว้ให้ ส่วนหนังสือของเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์นั้นเจ้าหนี้ไม่เคยได้รับเลย ส่วนเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์นั้นคงอ้างเฉพาะในคำแถลงคัดค้านว่าได้ดำเนินการส่งสำเนาประกาศแจ้งคำสั่งฟื้นฟูกิจการและตั้งผู้ทำแผนให้เจ้าหนี้แล้วตามที่อยู่ที่ปรากฏในบัญชีเจ้าหนี้เมื่อวันที่ 9 ตุลาคม 2543 ตามสำเนาคำร้องและบัญชีเจ้าหนี้ตามเอกสารหมายเลข 2 ท้ายคำคัดค้าน แต่ปรากฏว่าเอกสารดังกล่าวนั้นมีเพียงชื่อ ที่อยู่ของเจ้าหนี้เท่านั้นมิได้ปรากฏหลักฐานใดเลยที่แสดงว่าได้มีการนำหนังสือดังกล่าวไปส่งยังภูมิลำเนาของเจ้าหนี้แล้วแต่อย่างใดเช่นนี้ กรณีจึงยังฟังไม่ได้ว่าได้มีการแจ้งคำสั่งตั้งผู้ทำแผนให้เจ้าหนี้ทราบโดยชอบแล้ว และเมื่อไม่ปรากฏว่าเจ้าหนี้ได้ทราบคำสั่งตั้งผู้ทำแผนก่อนหน้านั้นแล้ว ทั้งคดีฟื้นฟูกิจการก็ยังมิได้เสร็จสิ้นลง กรณีจึงมีเหตุสมควรที่จะรับคำขอรับชำระหนี้ของเจ้าหนี้ไว้พิจารณาต่อไป”
พิพากษากลับ ให้เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์รับคำขอรับชำระหนี้ของเจ้าหนี้ไว้ดำเนินการต่อไปตามพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ.2483 มาตรา 90/26 ค่าฤชาธรรมเนียมทั้งสองศาลในชั้นนี้ให้เป็นพับ
