แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ประกาศของคณะกรรมการส่วนจังหวัดป้องกันการค้ากำไรเกินควรห้ามมิให้ผู้ใดนำสุกรชำแหละเข้ามาในเขตเทศบาลกรุงเทพฯ เว้นแต่การนำติดตัวเข้ามาเพื่อบริโภครวมกันไม่เกิน 4 ก.ก. โดยอ้างว่าเพื่อสวัสดิภาพของประชาชนผู้บริโภค เพราะว่าสุกรมีชีวิตที่ส่งเข้ามาในเขตเทศบาลฯมีจำนวนเพียงพอแก่ความต้องการแล้วนั้น ดังนี้ พึงเห็นได้ว่าเป็นเรื่องที่ไม่เกี่ยวกับการค้ากำไรเกินควรตามความในพ.ร.บ.ป้องกันการค้ากำไรเกินควร พ.ศ. 2490 มาตรา 8(6)(8) แต่อย่างใดเลย เพราะถ้ามีเนื้อสุกรชำแหละในเขตเทศบาลมาก ๆ กลับจะทำให้ราคาเนื้อสุกรชำแหละถูกลง ประกาศของคณะกรรมการฯฉบับนี้จึงเป็นการนอกเหนืออำนาจ แม้จำเลยทำการฝ่าฝืนก็เอาผิดแก่จำเลยไม่ได้.
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่าจำเลยบังอาจนำเนื้อสุกรชำแหละหนัก ๔๓ ก.ก. ราคา ๔๗๓ บาทจากหมู่บ้านบางซ่อนนอกเขตเทศบาลนครกรุงเทพฯเข้ามาในเขตเทศบาลนครกรุงเทพฯ เพื่อจำหน่ายขายโดยมิได้รับอนุญาตจากเจ้าพนักงาน เป็นการฝ่าฝืนประกาศของคณะกรรมการส่วนจังหวัดป้องกันการค้ากำไรเกินควร เจ้าพนักงานได้จับกุมเสียก่อนในขณะที่รถยนต์ซึ่งจำเลยบรรทุกเนื้อยังจอดอยู่นอกเขตห่างเขตเทศบาลกรุงเทพฯประมาณ ๖๐๐ เมตร เหตุเกินตำบลบางซื่อ อำเภอดุสิต จังหวัดพระนคร ขอให้ลงโทษ
จำเลยปฏิเสธ
ศาลชั้นต้นฟังว่าจำเลยผิดดังข้อหา พิพากษาว่าจำเลยมีความผิดตามพ.ร.บ.ป้องกันการค้ากำไรเกินควร พ.ศ. ๒๔๙๐ มาตรา ๑๗ ให้ปรับจำเลย ๓๐๐ บาท ลดฐานพยายามให้ลงโทษแต่เพียง ๒ ใน ๓ ปรับจำเลยเพียง ๒๐๐ บาท ลดฐานรับสารภาพกึ่งหนึ่ง คงปรับ ๑๐๐ บาท ฯลฯ
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์เห็นว่าการที่คณะกรรมการฯออกประกาศห้ามมิให้นำสุกรชำแหละเข้ามาในเขตเทศบาล เนื่องด้วยปรากฏว่าในเขตเทศบาลมีสุกรมีชีวิตจำนวนเพียงพอกับความต้องการแล้ว สมควรที่จะควบคุมการฆ่าสุกรเพื่อสวัสดิภาพของประชาชนเพื่อบริโภคนั้น มิใช่เป็นการห้ามเพื่อป้องกันการค้ากำไรเกินควร ประกาศของคณะกรรมการฯ จึงเป็นประกาศนอกเหนือการป้องกันการค้ากำไรเกินควร เอาผิดจำเลยไม่ได้ พิพากษากลับให้ยกฟ้องโจทก์
โจทก์ฏีกา
ศาลฏีกาเห็นว่าตามประกาศของคณะกรรมการส่วนจังหวัดป้องกันการค้ากำไรเกินควร จังหวัดพระนคร ฉบับที่ ๓๔ ท้ายฟ้องซึ่งห้ามมิให้ผู้ใดนำสุกรชำแหละเข้ามาในเขตเทศบาลกรุงเทพฯ เว้นแต่การนำติดตัวเข้ามาเพื่อบริโภครวมกันไม่เกิน ๔ ก.ก. ก็เพื่อสวัสดิภาพของประชาชนเพื่อบริโภค เพราะว่าสุกรมีชีวิตที่ส่งเข้ามาในเขตเทศบาลมีจำนวนเพียงพอแก่ความต้องการแล้วนั้น ฟังเห็นว่าเป็นเรื่องไม่เกี่ยวกับการค้ากำไรเกินควรแต่อย่างใดเลย เพราะถ้ามีเนื้อสุกรชำแหละในเขตเทศบาลมาก ๆ กลับจะทำให้ราคาเนื้อสุกรชำแหละถูกลง การอ้างว่าเพื่อสวัสดิภาพของประชาชนผู้บริโภคนอกจากไม่ใช่เป้นเหตุจะป้องกันการค้ากำไรเกินควรแล้ว กลับอนุญาตให้นำเข้ามาเพื่อการบริโภคได้คนละไม่เกิน ๔ ก.ก. อีก เห็นว่าประกาศของคณะกรรมการฯฉบับนี้ เป็นการนอกเหนืออำนาจตามความในพระราชบัญญัติป้องกันการค้ากำไรเกินควร พ.ศ. ๒๔๙๐ แม้จำเลยทำการฝ่าฝืนจักเอาผิดแก่จำเลยไม่ได้
จึงให้ยกฎีกาโจทก์ โดยพิพากษายืนตามศาลอุทธรณ์.