แหล่งที่มา : เนติบัณฑิตยสภา
ย่อสั้น
ค่าปรับตามสัญญาประกันผู้ต้องหาชั้นสอบสวนเป็นเบี้ยปรับถ้าสูงเกินส่วน ศาลลดลงได้ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 383
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยได้ทำสัญญากับโจทก์ประกันตัวนายสมเกียรติ สมานเกียรติสกุล ผู้ต้องหา ซึ่งถูกจับกุมในข้อหาความผิดต่อพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดอันเกิดจากการใช้เช็คโดยสัญญาว่าจะส่งตัวผู้ต้องหาต่อโจทก์ตามที่โจทก์ได้กำหนดถ้าไม่สามารถส่งตัวผู้ต้องหาตามกำหนดนัดจำเลยยอมใช้เงิน 60,000บาท ให้แก่โจทก์ จำเลยทราบกำหนดนัดดังกล่าวแล้ว แต่ผิดนัดมิได้นำตัวผู้ต้องหามาส่งให้แก่โจทก์ จำเลยจึงผิดสัญญาประกันโจทก์ได้มีคำสั่งปรับจำเลยตามสัญญาประกันดังกล่าวแล้ว ขอให้จำเลยชำระเงิน 60,000 บาท ให้แก่โจทก์ พร้อมด้วยดอกเบี้ยอัตราร้อยละเจ็ดครึ่งต่อปี นับแต่วันฟ้องจนกว่าจะชำระเสร็จ
จำเลยให้การว่า ค่าปรับตามสัญญาเป็นเบี้ยปรับที่สูงเกินส่วนขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้อง โจทก์อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับให้จำเลยชำระเงินจำนวน 30,000 บาท พร้อมดอกเบี้ยร้อยละเจ็ดครึ่งต่อปี นับตั้งแต่วันฟ้องจนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์ โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “คดีมีปัญหาต้องวินิจฉัยตามฎีกาของโจทก์เฉพาะข้อที่ว่า จำเลยจะต้องรับผิดตามสัญญาประกันเพียงใดซึ่งโจทก์ฎีกาว่า เมื่อจำเลยเป็นฝ่ายผิดสัญญาจึงต้องบังคับตามสัญญาประกันตามที่กำหนดค่าปรับไว้เป็นจำนวน 60,000 บาท จะฟังว่าค่าปรับที่ตกลงกันไว้ในสัญญาสูงเกินไปไม่ได้ ทั้งค่าปรับที่กำหนดไว้ในสัญญาประกันก็มิใช่เบี้ยปรับตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ซึ่งศาลมีอำนาจลดลงได้ หากกำหนดไว้สูงเกินส่วน และโจทก์เห็นว่าค่าปรับที่กำหนดไว้นั้นมิได้สูงเกินส่วนดังศาลอุทธรณ์วินิจฉัยนั้น เห็นว่า ค่าปรับตามสัญญาประกันผู้ต้องหาชั้นสอบสวนเป็นเบี้ยปรับ ถ้าสูงเกินส่วน ศาลลดลงได้ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 383 คดีนี้จำเลยขอประกันตัวผู้ต้องหา ซึ่งออกเช็คสั่งจ่ายเงินจำนวนเพียง 60,000 บาท ในข้อหาตามพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดอันเกิดจากการใช้เช็ค พ.ศ. 2497อันมีระวางโทษปรับไม่เกินสองเท่าของจำนวนเงินที่ระบุในเช็คแต่ต้องไม่น้อยกว่าหนึ่งหมื่นบาท หรือจำคุกไม่เกินหนึ่งปีหรือทั้งปรับทั้งจำ การที่โจทก์กำหนดเงินค่าปรับไว้จำนวน60,000 บาท จึงสูงเกินสมควร ที่ศาลอุทธรณ์ลดค่าปรับลงเป็นให้ปรับจำนวน 30,000 บาท จึงชอบด้วยเหตุผลและพฤติการณ์แห่งคดีแล้ว”
พิพากษายืน
