แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การส่งมอบทรัพย์สินที่ให้เช่านั้น เป็นหน้าที่ของผู้ให้เช่าจะต้องจัดการให้ผู้เช่าเข้าครอบครองโดยปราศจากการรบกวนใดๆ เมื่อปรากฏว่าผู้เช่าไม่สามารถเข้าไปทำนาในที่พิพาทได้ เพราะมีจำเลยมาขัดขวาง ก็ไม่เรียกว่าผู้ให้เช่าได้ส่งมอบนาพิพาทให้แก่ผู้เช่าแล้ว
เมื่อโจทก์ซึ่งเป็นผู้เช่าเข้าครอบครองทรัพย์สินที่เช่าไม่ได้ โจทก์ก็ย่อมไม่มีสิทธิจะฟ้องขับไล่จำเลยผู้ขัดขวางโดยลำพังตนเองตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 477 และ 549
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า เมื่อวันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2512 โจทก์ได้ทำหนังสือสัญญาเช่าที่นา 1 แปลงจากนายกงมีกำหนด 3 ปี คิดค่าเช่าเป็นข้าวเปลือกปีละ 6 เกวียน นายคงมอบที่นาให้โจทก์ครอบครองทำมาตั้งแต่วันทำสัญญา ต่อมาเมื่อเดือนหก พ.ศ. 2512 จำเลยทั้งสี่คนได้สมคบบุกรุกที่นาที่โจทก์เช่า โดยร่วมกันไถ หว่านถั่วและข้าว โจทก์ห้ามปราม จำเลยทั้งสี่คนไม่เชื่อฟังการกระทำของเป็นการรอนสิทธิและละเมิดสิทธิโจทก์ โจทก์ได้รับความเสียหายปีละ 12,000 บาท เป็นเวลา 3 ปี ขอให้พิพากษาให้จำเลยใช้ค่าเสียหายดังกล่าว
จำเลยทั้งสี่ให้การว่า ที่นาพิพาทเป็นของจำเลยที่ 1 ซึ่งขายฝากไว้กับนายคงมีกำหนด 5 ปี นายคงให้จำเลยที่ 1 ทำประโยชน์ในที่พิพาทโดยคิดดอกเบี้ยในเงินที่ขายฝากจากจำเลยที่ 1 เดือนละ 500 บาท จำเลยที่ 1 จึงทำนาพิพาททุกปีตลอดมา ไม่มีผู้ใดคัดค้านวันที่ 30 กรกฎาคม 2512 จำเลยที่ 1 ขอไถ่ถอน นายคงไม่ยอมจึงนำคดีมาฟ้อง ศาลจังหวัดนครสวรรค์พิพากษาให้จำเลยที่ 1 ไถ่ถอนการขายฝากแล้ว ตามคดีแพ่งหมายเลขแดงที่ 291/2512 จำเลยที่ 2, 3, 4เป็นลูกจ้างทำนาของจำเลยที่ 1 จำเลยทั้งสี่ไม่ได้บุกรุกหรือละเมิดสิทธิโจทก์ โจทก์กับนายคงทำหนังสือสัญญาเช่าปลอมขึ้นภายหลังเพื่อกลั่นแกล้งจำเลย โจทก์ควรฟ้องร้องว่ากล่าวกับนายคงเองจำเลยทั้งสี่ไม่ต้องรับผิด ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยทั้งสี่ร่วมกันใช้ค่าเสียหายแก่โจทก์ในการที่โจทก์ไม่ได้เข้าทำนาพิพาทในปี 2512 เป็นเงิน 12,000 บาท เว้นแต่ศาลพิพากษาถึงที่สุดในคดีหมายเลขแดงที่ 292/2512 ให้จำเลยที่ 1 แพ้คดี และเป็นผลให้จำเลยที่ 1 ไม่อาจไถ่นาพิพาทคืนจากนายคงได้ก่อนฤดูทำนา พ.ศ. 2513 หรือ พ.ศ. 2514 แล้ว ก็ให้จำเลยร่วมกันใช้ค่าเสียหายแก่โจทก์ปีละ 12,000 บาท
จำเลยทั้งสี่อุทธรณ์ว่าโจทก์ไม่มีอำนาจฟ้อง
ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่า โจทก์เป็นผู้เช่านาพิพาท ยังไม่ได้เข้าครอบครองทำนาที่เช่า และไม่สามารถเข้าครอบครองทำนาพิพาทที่เช่าได้ โดยจำเลยที่ 1 ได้เช่านาพิพาททำมาก่อน กับจำเลยอื่นซึ่งเป็นลูกจ้างได้เข้าทำเสียก่อน เช่นนี้ แม้จะเป็นการรอนสิทธิการเช่านาพิพาท โจทก์ก็ไม่มีสิทธิที่จะฟ้องจำเลยทั้งสี่เป็นคดีได้โดยลำพัง พิพากษากลับเป็นว่าให้ยกฟ้องโจทก์
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า การส่งมอบทรัพย์สินที่ให้เช่านั้นเป็นหน้าที่ของนายคงผู้ให้เช่าจะต้องจัดการให้โจทก์เข้าครอบครองโดยปราศจากการรบกวนใด ๆ เมื่อปรากฏว่าโจทก์ไม่สามารถเข้าไปทำนาในที่พิพาทได้เพราะมีจำเลยมาขัดขวาง กรณีเช่นนี้ไม่เรียกว่านายคงได้ส่งมอบนาพิพาทให้โจทก์แล้ว คดีจึงฟังไม่ได้ว่าโจทก์ได้เข้าไปครอบครองที่นาที่เช่า การที่โจทก์เข้าครอบครองทรัพย์สินที่เช่าไม่ได้ จึงเป็นเหตุทำให้โจทก์ไม่มีสิทธิฟ้องขับไล่จำเลยโดยลำพังตนเอง ตามบทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 477 และ 549
พิพากษายืน
