แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ในคดีที่โจทก์ร้องว่าการเลือกตั้งเป็นไปโดยมิชอบ เมื่อโจทก์ได้กล่าวในคำร้องถึงพฤติการณ์ต่างๆ เพื่อให้เห็นว่าการเลือกตั้งเป็นไปโดยมิชอบ ถือได้ว่าโจทก์ได้แสดงแจ้งชัดซึ่งสภาพแห่งข้อหาของโจทก์และคำขอบังคับ ทั้งข้ออ้างที่อาศัยเป็นหลักแห่งข้อหาเช่นว่านั้น ตามที่ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 172 วรรคสอง บังคับไว้แล้ว เพราะมีประเด็นที่ศาลจะต้องพิจารณาว่า การเลือกตั้งรายนี้เป็นไปโดยมิชอบหรือไม่ หาเป็นฟ้องเคลือบคลุมไม่ (ประชุมใหญ่ ครั้งที่ 5)
ย่อยาว
ผู้ร้องยื่นคำร้องคัดค้านการเลือกตั้งเมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ 2500 ในเขตจังหวัดอุบลราชธานีว่าเป็นไปโดยมิชอบขอให้มีการเลือกตั้งใหม่ โดยกล่าวในคำร้องถึงเรื่องข้าราชการประจำออกทำการปราศรัยในที่ต่าง ๆเพื่อหาคะแนนนิยมให้แก่ผู้สมัครรับเลือกตั้งในนามพรรคเสรีมนังคศิลากีดกันผู้สมัครในพรรคอื่น ๆ ผู้คุมหน่วยเลือกตั้งฉีกบัตรเลขหมายประจำตัวผู้สมัครในนามพรรคเสรีมนังคศิลาให้แก่ผู้เลือกตั้ง จ่ายเครื่องหมายผู้สมัครรับเลือกตั้งให้แก่ผู้เลือกตั้งไม่ครบจำนวนผู้สมัคร เป็นเหตุให้ผู้เลือกตั้งไม่มีโอกาสใช้สิทธิของตนได้ตามใจสมัครเมื่อเจ้าหน้าที่ได้รายงานผลจนกรมประชาสัมพันธ์และหนังสือพิมพ์บางฉบับประกาศผลแล้วต่อมาผู้ว่าราชการจังหวัดได้ประกาศผลโดยเพิ่มคะแนนให้แก่ผู้สมัครในนามพรรคเสรีมนังคศิลาผิดจากจำนวนบัตรที่ราษฎรได้ลงด้วยตนเอง การตรวจและการรวมคะแนนตามกฎหมายต้องกระทำโดยเปิดเผยแต่การรวมคะแนนรายนี้กระทำเป็นการลับ และไม่เป็นไปโดยสุจริตอีกทั้งผู้ว่าราชการจังหวัดได้สั่งให้แก้เลขในแบบ ร.2, ร.3 โดยมิได้ตรวจสอบกับบัตรเลือกตั้ง เป็นเหตุให้คะแนนของผู้ร้องลดไป 166 คะแนน แต่นายผันผู้สมัครในนามพรรคเสรีมนังคศิลากลับได้เพิ่มขึ้นถึง 1,125 คะแนน แสดงว่าการเลือกตั้งในเขตจังหวัดอุบลราชธานีเป็นไปโดยมิชอบด้วยกฎหมาย
ผู้ว่าราชการจังหวัด (ผู้คัดค้าน) ว่า การเลือกตั้งเป็นไปโดยชอบด้วยระเบียบและกฎหมายทุกประการและตัดฟ้องว่า คำร้องเคลือบคลุมทุกข้อ ไม่มีลักษณะเป็นคำฟ้องที่ชอบด้วยประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 172 ขอให้ยกฟ้อง
วันนัดพิจารณา คู่ความขอให้ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ฟ้องเคลือบคลุมหรือไม่ ถ้าฟ้องเคลือบคลุมทั้งหมดโจทก์ยอมแพ้ ถ้าหากเคลือบคลุมเพียงบางข้อ คู่ความก็จะขอนำสืบเฉพาะประเด็นที่ศาลฎีกาว่าไม่เคลือบคลุม
ศาลจังหวัดอุบลราชธานีเห็นว่า คดีพอวินิจฉัยได้แล้ว จึงงดสืบพยานแล้วทำความเห็นเสนอมายังศาลฎีกาว่า ควรจำหน่ายคดีและยกคำร้องโจทก์
ข้อที่คู่ความโต้เถียงกันว่า คำร้องของโจทก์เคลือบคลุมหรือไม่นั้นศาลฎีกาโดยที่ประชุมใหญ่เห็นว่า คดีนี้โจทก์ร้องว่าการเลือกตั้งเป็นไปโดยมิชอบ ซึ่งมีประเด็นที่ศาลจะต้องพิจารณาว่า การเลือกตั้งรายนี้เป็นไปโดยมิชอบหรือไม่ ได้พิจารณาคำร้องของโจทก์ทุกข้อแล้วเห็นว่าโจทก์ได้กล่าวถึงพฤติการณ์ต่าง ๆ เพื่อให้เห็นว่าการเลือกตั้งเป็นไปโดยมิชอบอันถือได้ว่าโจทก์ได้แสดงโดยแจ้งชัดซึ่งสภาพแห่งข้อหาของโจทก์และคำขอบังคับ ทั้งข้ออ้างที่อาศัยเป็นหลักแห่งข้อหาที่ว่านั้น ดัง ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา 172 วรรคสอง บังคับไว้แล้ว หาเป็นฟ้องเคลือบคลุมไม่จึงให้ศาลชั้นต้นดำเนินกระบวนพิจารณาต่อไปจนสิ้นกระแสความ แล้วทำความเห็นเสนอไปใหม่
