แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
สามีภริยาร้างกันอยู่ก่อนใช้ ป.ม.แพ่ง ฯ บรรพ 5 ก็ยังคงเป็นภริยาร้างตามกฎหมายเก่า กฎหมายใหม่หาได้บัญญัติเปลี่ยนแปลงไม่ เพราะกฎหมายใหม่ไม่กระทบกระเทือนถึงการสัมพันธูในครอบครัว สิทธิและหน้าที่ในเรื่องนี้ยังคงเป็นอยู่ตามกฎหมายเดิม เช่น ในการแบ่งสินสมรส
ภริยาร้างไม่มีสิทธิจะขอแบ่งทรัพยสินสมรส ที่สามีได้มาในระหว่างร้างกัน เพราะเหตุว่าทรัพย์นั้นมิใช่ได้มาโดยการอยู่กินสมรสร่วมกัน หากเป็นโดยอีกฝ่ายหนึ่ง หามาได้ตามลำพังและแยกไว้เป็นส่วนตัวแล้ว
ย่อยาว
โจทก์จำเลยเป็นสามีภริยากันมา ๓๐ ปีแล้ว บัดนี้โจทก์ผู้เป็นภริยามาฟ้องขอให้แบ่งแยกสินบริคณห์ อ้างเหตุว่าจำเลยขายที่ดินสินบริคณห์โดยมิได้บอกและไม่แบ่งเงินให้ ทั้งจะยักยอกหรือยักย้ายสินบริคณห์ต่อไป ถ้าแยกไม่ได้ก็ให้โจทก์มีชื่อร่วมกับจำเลยในโฉนดที่ดินตามฟ้อง คำขอนอกจากนี้ให้ยก
โจทก์,จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้ว่า ให้ยกฟ้องโจทก์ในข้อที่ขอแบ่งหรือขอลงชื่อร่วมในที่ดินเสีย นอกจากนี้ยืน
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า ตามพ.ร.บ.ให้ใช้ ป.ม.แพ่ง ฯ บรรพ ๕ มาตรา ๔ บัญญัติว่า
” บทบัญญัติแห่งบรรพนี้ ไม่กระทบกระเทือนถึง
( ๑ ) การสมรส ซึ่งได้มีอยู่ก่อนวันใช้ประมวลกฎหมายบรรพนี้และทั้งสัมพันธ์ในครอบครัว อันเกิดแต่การสมรสนั้นๆ ”
การที่สามีภริยาอยู่กินร่วมกันเป็นปรกติก็ดี ร้างกันก็ดี ย่อมเรียกว่าเป็นการสัมพันธ์ในครอบครัวอันเกิดแต่การสมรส
ฉะนั้นสามีภริยาที่ร้างกันอยู่ก่อนใช้ป.ม.แพ่ง ฯ บรรพ ๕ ก็ยังคงเป็นภริยาร้างตามกฎหมายเก่า กฎหมายใหม่หาได้บัญญัติเปลี่ยนแปลงไม่ เพราะกฎหมายใหม่ไม่กระทบกระเทือนถึงการสัมพันธ์ในครอบครัว สิทธิและหน้าที่ในเรื่องนี้ยังคงเป็นอยู่ตามกฎหมายเดิมเช่นในการแบ่งสินสมรส เป็นต้น
ตามแบบอย่างการวินิจฉัยตามกฎหมายเก่า ถือว่าภริยาร้างไม่มีสิทธิจะขอแบ่งทรัพย์สินสมรสที่สามีได้มาในระหว่างร้างกัน ( คำพิพากษาฎีกาที่๔๗๙/๒๔๗๔ ) เพราะเหตุว่าทรัพย์นั้นมิใช่ได้มาโดยการอยู่กินสมรสร่วมกัน หากเป็นโดยอีกฝ่ายหนึ่งหาได้มาตามลำพัง และแยกไว้เป็นส่วนตัว
ฉะนั้นโจทก์จึงไม่มีสิทธิจะขอแบ่งหรือขอลงชื่อร่วมในโฉนดที่ดิน ที่จำเลยซื้อมาในระหว่างร้างกัน จึงพิพากษายืน