แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ความผิดฐานหลีกเลี่ยงขัดขืนไม่เข้ารับราชการทหารกองประจำการตามพระราชบัญญัติรับราชการทหาร พ.ศ. 2497 มาตรา 45 นั้นต้องเป็นการหลีกเลี่ยงขัดขืนหมายนัดของนายอำเภอตามมาตรา 34 ฉะนั้นองค์ประกอบความผิดตามมาตรา 45 จึงประกอบด้วยนายอำเภอออกหมายนัด จำเลยรับหมายแล้ว กับการขัดขืนหมายนั้น
โจทก์บรรยายฟ้องว่า จำเลยเป็นทหารกองเกินซึ่งได้รับการตรวจเลือกจากคณะกรรมการเพื่อเข้ารับราชการทหาร โดยถูกกำหนดตัวเป็นรุ่นที่ 6 ที่จะต้องมารายงานตัวเพื่อเข้ารับราชการทหารกองประจำการ แต่ไม่ได้มารายงานตนตามวันเวลาที่กำหนด ดังนี้คำบรรยายฟ้องไม่แสดงว่า การกำหนดได้เป็นไปโดยถูกต้องตามกฎหมายเพราะไม่ปรากฏว่านายอำเภอได้ออกหมายนัดและจำเลยได้รับแล้วไม่เป็นฟ้องที่สมบูรณ์ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 158(5)
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยบังอาจหลีกเลี่ยงขัดขืนจะไม่เข้ารับราชการทหารกองประจำการตามกฎหมาย โดยจำเลยเป็นทหารกองเกินได้รับการตรวจเลือกเพื่อเข้ารับราชการทหารแล้วถูกกำหนดส่งตัวเป็นรุ่นที่ 6ที่จะต้องมารายงานตัวเพื่อเข้ารับราชการทหารกองประจำการ แต่ไม่ได้มารายงานตนตามวันเวลากำหนด โดยเจตนาหลีกเลี่ยงขัดขืนจะไม่เข้ารับราชการทหารกองประจำการ ชั้นสอบสวนจำเลยให้การภาคเสธว่า ภริยาจำเลยคลอดบุตร จึงไม่ได้มารายงานตัว ขอให้ลงโทษตามพระราชบัญญัติรับราชการทหาร พ.ศ. 2497 มาตรา 45
จำเลยให้การรับสารภาพ
ศาลชั้นต้นฟังว่า จำเลยไม่มารายงานตัวเพราะภริยาจำเลยคลอดบุตร มูลเหตุไม่ใช่เพราะไม่ต้องการเข้ารับราชการกองประจำการ ไม่ผิดตามกฎหมายที่โจทก์ฟ้องและคำฟ้องของโจทก์ไม่ได้บรรยายว่า นายอำเภอท้องที่ที่จำเลยรับตรวจแล้วกำหนดวันเริ่มเข้ารับราชการทหารกองประจำการ และจำเลยได้รับหมายนัดของนายอำเภอแล้วไม่มาตามนัดตามพระราชบัญญัติรับราชการทหาร พ.ศ. 2497 มาตรา 34 ไม่สมบูรณ์ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 158 พิพากษาให้ยกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์เห็นว่า ข้อเท็จจริงที่จำเลยไม่ได้มารายงานตัว เพราะภริยาจำเลยคลอดบุตร เป็นข้อเท็จจริงชั้นสอบสวนที่กล่าวบรรยายในฟ้องไม่ใช่ข้อเท็จจริงในคดี ยกขึ้นวินิจฉัยว่าจำเลยไม่ผิดไม่ได้ แต่คำบรรยายฟ้องไม่ปรากฏว่า นายอำเภอท้องที่ได้ออกหมายนัดกำหนดท้องที่และเวลาที่จะให้จำเลยมารายงานตัว และจำเลยทราบนัดนั้นแล้วลงโทษจำเลยไม่ได้ พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า การกำหนดให้มารายงานตัวตามมาตรา 34 นั้น บัญญัติไว้เป็นข้อสำคัญว่า ให้กำหนดโดยหมายนัดของนายอำเภอเพื่อเป็นหลักฐานในการบังคับต่อไปว่า ถ้าไม่มารายงานตัวตามนัดให้ถือว่าหลีกเลี่ยงขัดขืน หรืออีกนัยหนึ่งการหลีกเลี่ยงขัดขืนตามมาตรา 34 ต้องเป็นการหลีกเลี่ยงขัดขืนหมายนัดของนายอำเภอ ฉะนั้น องค์ประกอบความผิดตามมาตรา 45 จึงประกอบด้วยนายอำเภอได้ออกหมายนัดจำเลยรับหมายแล้ว กับการขัดขืนหมายนั้น
โจทก์บรรยายฟ้องว่าจำเลยถูกกำหนดส่งตัวเป็นรุ่นที่ 6 ที่จะต้องมารายงานตัว ไม่แสดงว่าการกำหนดได้เป็นไปโดยถูกต้องตามกฎหมายเพราะไม่ปรากฏว่านายอำเภอได้ออกหมายนัด และจำเลยได้รับแล้วไม่ครบองค์ความผิดไม่เป็นฟ้องที่สมบูรณ์ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 158(5)
พิพากษายืน
