แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เมื่อมีการทำสัญญาประนีประนอมยอมความกันในศาลศาลพิพากษาตามยอมและบังคับตามยอมแล้ว ไม่มีฝ่ายใดอุทธรณ์คดีย่อมเป็นอันถึงที่สุด จะแก้ไขเปลี่ยนแปลงประการใดหาได้ไม่คำพิพากษานั้นย่อมผูกพันโจทก์จำเลยในอันที่จะปฏิบัติการให้เป็นไปตามยอมทุกประการ การที่จำเลยไม่ยอมปฏิบัติจะอ้างว่าทำสัญญาโดยเข้าใจผิดหาได้ไม่
พินัยกรรมของจำเลยหามีผลลบล้างสัญญาประนีประนอมยอมความที่จำเลยได้ทำไว้กับโจทก์ก่อนถึงแก่กรรมไม่
ย่อยาว
คดีนี้ สืบเนื่องมาจากโจทก์ฟ้องจำเลยขอให้บังคับจำเลยยอมให้ลงชื่อโจทก์เป็นผู้ถือกรรมสิทธิ์ในที่ดินโฉนดที่ 856, 857 เฉพาะส่วนของจำเลยที่มีอยู่ในที่ดินทั้งสองแปลงร่วมกับจำเลยซึ่งเป็นสามีภริยากัน
จำเลยให้การว่าที่ดินโฉนดที่ 856 ได้ยกให้บุตรหลานไปหมดแล้วส่วนที่ดินโฉนดที่ 857 ก็ยกให้บุตรเป็นส่วน ๆ ไปแล้ว เหลือเป็นของจำเลย 15 ไร่ 1 งาน 80 ตารางวา ยอมให้โจทก์ลงชื่อเฉพาะส่วนดังกล่าวได้
โจทก์จำเลยตกลงประนีประนอมยอมความกันที่ศาลว่า โจทก์จำเลยยินยอมตกลงยกที่ดินโฉนดที่ 856 เฉพาะส่วนที่เหลือจากยกให้แก่นางอิน15 ไร่แล้ว ให้แก่นายบุญชู บัวหลวง (ถึงแก่กรรมแล้ว บุตร 4 คนรับแทน) ฯลฯ ทั้งสองฝ่ายตกลงจะไปทำการโอนกันที่สำนักงานทะเบียนที่ดินพระนครวันที่ 16 พฤศจิกายน 2507…
ศาลชั้นต้นพิพากษาตามยอมและบังคับตามยอม
โจทก์ยื่นคำร้องว่าจำเลยบิดพลิ้วไม่ยอมโอนโฉนดที่ 856 ตามสัญญาประนีประนอมยอมความ อันเป็นการฝ่าฝืนคำพิพากษาตามยอม
ศาลชั้นต้นสั่งว่า จำเลยจะยกความเข้าใจผิดมาอ้างเพื่อไม่ปฏิบัติตามยอมไม่ได้จำเลยต้องโอนที่ดินให้เป็นไปตามคำพิพากษาตามยอม
จำเลยอุทธรณ์
ระหว่างการพิจารณาของศาลอุทธรณ์ จำเลยถึงแก่กรรม โจทก์ยื่นคำร้องขอให้เรียกนายจำเริญ บัวหลวง ผู้จัดการมรดกตามพินัยกรรมของจำเลยเข้ามารับมรดกความ
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า คดีนี้ เมื่อมีการทำสัญญาประนีประนอมยอมความกันในศาล ศาลได้พิพากษาตามยอมและบังคับตามยอมแล้วไม่มีฝ่ายใดอุทธรณ์คดีย่อมเป็นอันถึงที่สุด จะแก้ไขเปลี่ยนแปลงประการใดหาได้ไม่ คำพิพากษานั้นย่อมผูกพันโจทก์จำเลยในอันที่จะปฏิบัติการให้เป็นไปตามยอมทุกประการ การที่จำเลยไม่ยอมปฏิบัติ จะอ้างว่าทำสัญญาโดยเข้าใจผิดหาได้ไม่ การที่จำเลยอ้างว่าโจทก์โอนที่ดินของโจทก์เองให้คนอื่น เป็นคนละเรื่องไม่เกี่ยวกับจำเลยจะยกขึ้นเป็นข้อเข้าใจผิดฟังไม่ขึ้น จำเลยมีหน้าที่ต้องปฏิบัติให้เป็นไปตามคำพิพากษานับแต่วันที่ได้มีคำบังคับ ที่จำเลยอ้างว่าคดีนี้เป็นเรื่องสัญญาจะให้หรือคำมั่นจะให้ทรัพย์นั้นเป็นเรื่องจำเลยเข้าใจกฎหมายผิด พินัยกรรมของนายเผื่อนจำเลยก็หามีผลลบล้างสัญญาประนีประนอมยอมความที่นายเผื่อนได้ทำไว้กับโจทก์ก่อนถึงแก่กรรมนั้นไม่
พิพากษายืน
