แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เครื่องหมายการค้าของโจทก์เป็นรูปควายสองตัวยืนหันหน้าเข้าหากัน ของจำเลยเป็นรูปควายกับช้างยืนหันหน้าเข้าหากันรูปช้างในเครื่องหมายการค้าจำเลยเห็นได้เด่นชัดมิได้ประดิษฐ์ดัดแปลงให้มองดูคล้ายรูปควาย การวางรูปในท่ายืนของสัตว์ในเครื่องหมายทั้งสองก็ไม่เหมือนกัน ทั้งตอนบนเหนือรูปสัตว์ในเครื่องหมายการค้าจำเลยยังประทับอักษรไทยจีนว่าเต็กเซ่งเฮง และคำว่าตราช้างควายบ่งระบุไว้อีกชั้นหนึ่ง ความต่างกันมีดังนี้ถือไม่ได้ว่าจำเลยเลียนเครื่องหมายการค้าของโจทก์
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์เป็นเจ้าของเครื่องหมายการค้าซึ่งจดทะเบียนแล้วในรูปควาย 2 ตัว ยืนหันหน้าเข้าหากัน ใช้กับสินค้าผ้าดำของโจทก์มาเป็นเวลาหลายปีแล้ว จำเลยที่ 1 และที่ 2 ได้ร่วมกันเลียนเครื่องหมายการค้าโจทก์โดยทำเครื่องหมายเป็นรูปช้างกับควายยืนหันหน้าเข้าหากัน ใช้กับสินค้าผ้าดำของจำเลยโดยเจตนาให้ประชาชนหลงเชื่อว่าเป็นเครื่องหมายการค้าของโจทก์ ขอให้ลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 274, 83
จำเลยทั้งสองให้การปฏิเสธ
ศาลชั้นต้นเห็นว่าไม่เลียนแบบ เพราะรูปช้างเครื่องหมายของจำเลยมีลักษณะต่างกับควาย ทั้งตอนบนมีชื่อยี่ห้อร้านค้าจำเลยเป็นอักษรไทยและจีน และคำว่าตราช้างควายประทับอยู่ได้ชัดอันเห็นได้ว่าแตกต่างกับของโจทก์ ทั้งเครื่องหมายจำเลยได้จดทะเบียนผ่านการตรวจจากกองทะเบียนเครื่องหมายการค้ามาแล้ว ทั้งจำเลยได้อ้างคำพิพากษาฎีกาเป็นหลักฐานสนับสนุนมาด้วย พิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า การที่จะถือว่าเครื่องหมายการค้าของโจทก์และจำเลยคล้ายกัน จนทำให้ประชาชนหลงเชื่อว่าเป็นเครื่องหมายการค้าของโจทก์นั้น ต้องถือความรู้สึกของวิญญูชนเป็นหลัก ซึ่งศาลย่อมวินิจฉัยได้เองโดยไม่จำต้องฟังพยานหลักฐานอื่น เมื่อตรวจเทียบเคียงเครื่องหมายการค้าของโจทก์และจำเลยแล้วเห็นว่า แม้ควายกับช้างมีลักษณะแตกต่างกันตามธรรมชาติซึ่งคนทั่วไปรู้จักดี ดังที่ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยก็ตาม แต่ถ้าจำเลยประดิษฐ์ดัดแปลงรูปช้างให้มองดูคล้ายรูปควายจนน่าจะทำให้ประชาชนหลงเชื่อว่าเป็นสินค้าของโจทก์แล้วก็อาจถือว่าเป็นการเลียนเครื่องหมายการค้าของโจทก์ได้ แต่ในคดีนี้รูปช้างในเครื่องหมายการค้าจำเลยเห็นได้ชัดและรูปควายก็ไม่เหมือนกับควายในเครื่องหมายการค้าของโจทก์รวมตลอดทั้งการวางรูปในท่ายืนก็ไม่เหมือนกัน ทั้งตอนบนเหนือตัวช้างและควายยังมีชื่อยี่ห้อและตราช้างควายประทับไว้อีก ความแตกต่างเป็นดังนี้จึงฟังไม่ได้ว่าจำเลยเลียนเครื่องหมายการค้าของโจทก์ พิพากษายืน
