แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
สัญญาทรัสต์รีซีทที่จำเลยที่ 1 ผู้สั่งซื้อเครื่องจักรจากต่างประเทศทำไว้กับธนาคารผู้ร้อง โดยระบุว่า จำเลยที่ 1 ยอมยกกรรมสิทธิ์ในเครื่องจักรให้ผู้ร้องเพื่อตอบแทนที่ผู้ร้องมอบเอกสารขนส่งสินค้าให้จำเลยที่ 1เพื่อจำเลยที่ 1 จะได้นำเครื่องจักรออกจำหน่ายนำเงินมาชำระหนี้ตามตั๋วแลกเงินแก่ผู้ร้อง เครื่องจักรเป็นสังหาริมทรัพย์และอยู่ในความครอบครองของผู้ร้องแล้ว จึงโอนกรรมสิทธิ์ได้ด้วยการแสดงเจตนา กรรมสิทธิ์ในเครื่องจักรย่อมเป็นของผู้ร้องโดยสมบูรณ์ แม้จะมีข้อตกลงว่าจำเลยที่ 1 จะต้องจดทะเบียนจำนองเครื่องจักรไว้กับผู้ร้องก่อน จึงจะ นำไปจำหน่ายจ่ายโอนได้ เมื่อยังไม่มีการ จดทะเบียนกรรมสิทธิ์เครื่องจักร ตามพระราชบัญญัติจดทะเบียนเครื่องจักร พ.ศ.2514 กรรมสิทธิ์ ในเครื่องจักรก็ยังคงเป็นของผู้ร้อง โจทก์ไม่มีสิทธินำ เจ้าพนักงานบังคับคดียึดเครื่องจักรพิพาท
ย่อยาว
กรณีสืบเนื่องมาจากจำเลยไม่ชำระหนี้แก่โจทก์ตามคำพิพากษาโจทก์จึงนำเจ้าพนักงานบังคับคดียึดเครื่องจักรเพื่อขายทอดตลาดเอาเงินชำระหนี้
ผู้ร้องยื่นคำร้องว่า ทรัพย์ดังกล่าวเป็นของผู้ร้อง โดยจำเลยที่ 1 ขอให้ผู้ร้องเปิดเลตเตอร์ออฟเครดิตสั่งซื้อจากต่างประเทศ เมื่อสินค้ามาถึงประเทศไทยจำเลยที่ 1 ได้ทำสัญญารับมอบสินค้าเชื่อ (ทรัสต์รีซีท) ไว้กับโจทก์ ขอให้ปล่อยทรัพย์ที่โจทก์นำยึด
โจทก์ให้การแก้คำร้องว่า ทรัพย์ที่โจทก์นำยึดเป็นของจำเลยที่ 1 จำเลยที่ 1 ยอมให้สินค้าอยู่ในความครอบครองของผู้ร้องเพื่อเป็นประกันการชำระหนี้ตามตั๋วแลกเงินค่าสินค้าที่ผู้ร้องชำระแก่ผู้ขาย
ศาลชั้นต้นมีคำสั่งยกคำร้อง
ผู้ร้องอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับ ให้ปล่อยเครื่องจักรพิพาทคืนผู้ร้อง
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ข้อเท็จจริงที่คู่ความแถลงรับกันอันเป็นปัญหาคดีนี้คือผู้ร้องกับจำเลยตกลงทำสัญญาทรัสต์รีซีท โดยมีข้อตกลงว่าจำเลยที่ 1 จะต้องจดทะเบียนจำนองเครื่องจักรไว้กับผู้ร้องก่อนที่จะนำเครื่องจักรออกไปจำหน่ายจ่ายโอนหรือใช้ประโยชน์อย่างอื่น ในระหว่างที่จำเลยที่ 1 ดำเนินการขอจดทะเบียนจำนอง โจทก์นำเจ้าพนักงานบังคับคดียึดเครื่องจักรพิพาท ปัญหาว่าในขณะนั้นเครื่องจักรพิพาทเป็นของผู้ร้องหรือไม่ พิจารณาข้อความตามสัญญาทรัสต์ซีทท้ายคำร้อง มีสาระสำคัญว่า จำเลยที่ 1 ยอมรับว่าผู้ร้องเป็นเจ้าของสินค้า และผู้ร้องได้มอบเอกสารขนส่งสินค้าดังกล่าวให้จำเลยที่ 1 เพื่อขนสินค้าขึ้นบก เก็บรักษายึดถือไว้ขายและส่งมอบแก่ผู้ซื้อในฐานะเป็นตัวแทนของผู้ร้อง เมื่อได้เงินจากการขายแล้วจะนำไปชำระแก่ผู้ร้องเพื่อหักหนี้ตามตั๋วแลกเงิน ผู้ร้องในฐานะเป็นเจ้าของสินค้าย่อมมีสิทธิเข้าตรวจสินค้า เข้าครอบครอง ย้ายสถานที่เก็บ มอบให้ผู้หนึ่งผู้ใดดูแลรักษาหรือขาย หรือจำหน่ายด้วยวิธีอื่นก็ได้ ตามข้อสัญญาดังกล่าวจะเห็นได้ว่า เหตุที่ จำเลยที่ 1 ยอมยกกรรมสิทธิ์ในเครื่องจักรให้ผู้ร้องก็เพื่อตอบแทนในการที่ผู้ร้องมอบเอกสารขนส่งสินค้าให้จำเลยที่ 1 เพื่อจำเลยที่ 1 จะได้เอาเครื่องจักรออกจำหน่ายนำเงินมาชำระหนี้ผู้ร้องตามตั๋วแลกเงิน เครื่องจักรอยู่ในความครอบครองของผู้ร้องแล้วโดยการจำนำ (ตามคำขอเปิดเครดิต และตามที่สัญญาทรัสต์รีซีทอ้างอิง) และโดยสภาพเป็นสังหาริมทรัพย์ จึงโอนกรรมสิทธิ์ได้ด้วยการแสดงเจตนา กรรมสิทธิ์ในเครื่องจักรย่อมเป็นของผู้ร้องโดยสมบูรณ์ ที่ผู้ร้องกับจำเลยที่ 1 ตกลงกันว่า จำเลยที่ 1 จะต้องจดทะเบียนจำนองเครื่องจักรไว้กับผู้ร้องก่อนจึงจะนำไปจำหน่ายจ่ายโอนได้นั้น เมื่อยังไม่มีการจดทะเบียนกรรมสิทธิ์เครื่องจักรตามพระราชบัญญัติจดทะเบียนเครื่องจักร พ.ศ. 2514 กรรมสิทธิ์ในเครื่องจักรยังคงเป็นของผู้ร้องตามสัญญาทรัสต์รีซีทดังกล่าว โจทก์ไม่มีสิทธินำเจ้าพนักงานบังคับคดียึดเครื่องจักรพิพาท
พิพากษายืน
